Fizik-kimyoviy matematik modelni qurishda f funksiya va masalani yechish usulini tanlash muhim hisoblanadi. Masalan: sonli yechishda ikkita tenglamalar sistemasi (ITS), oddiy differensial tenglamalar sistemasi(ODTS) va xususiy hosiladagi differensial tenglamalari (XHOTS) yechiladi. Umumiy holda MMning to’g’ri masalani yechishda ning taqribiy qiymati tanlanadi. Empirik matematik modelda teskari masala yechiladi ya’ni tajriba natijalari x va y larga mos funksiya opraksimatsiya formulalari yordamida topiladi.
Fizik-kimyoviy matematik modelni qurishda f funksiya va masalani yechish usulini tanlash muhim hisoblanadi. Masalan: sonli yechishda ikkita tenglamalar sistemasi (ITS), oddiy differensial tenglamalar sistemasi(ODTS) va xususiy hosiladagi differensial tenglamalari (XHOTS) yechiladi. Umumiy holda MMning to’g’ri masalani yechishda ning taqribiy qiymati tanlanadi. Empirik matematik modelda teskari masala yechiladi ya’ni tajriba natijalari x va y larga mos funksiya opraksimatsiya formulalari yordamida topiladi.
Quyida jarayon matematik modelini qurish algoritmi ko’rsatilgan.
Tanlangan usulga mos boshlang’ich ma’lumotar kiritish f funksiyani aniqlash
sonli hisoblash algoritmi Matematik model masalasi yechimi ni topish
Identifikatsiya
Optimallashtirish masalasi
Jarayonning maqasadiga ko’ra (texnologik, ekonomik, termodinamik va h.) eng yaxshi (optimal) ko’rsatkichlarga olib chiqish.
Bunga aynan sonli usul yordamida optimallashtiruvchi qiymatda ketma-ket o’zgarish orqali maqsadga erishuvchi kattalik aniqlanadi.
u – optimallashtiruvchi.
f – maqsadning minimumi yoki maksimumi.
Quyida jarayon matematik modeli qo’llangan holda optimallashtirish masalasini yechish algoritmi ko’rsatilgan.
jarayon
3. Dasturiy ta’minot.
Modellashtirish dasturiy paketlari ikki kategoriyaga bolinadi: diskretli- hodisali va uzluksiz modellashtirilgan.
Diskret modellashtirilgan hodisalar statistik hodisalarni modellashtirishda, masalan, bankda navbatda turgan mijozlar holatini.
Uzluksiz simulyatorlar keng miqyosdagi fizik hodisalarni modellashtirish uchun qo’llaniladi, masalan, ballestik traektoriyalar, elktr yuritmalar harakati, bug’ turbinasi va h.k.
Modellashtirish tuzilmani dastlabki loyihalash bosqichlarida amalga oshiriladi va modellashtirish natijalaridan foydalaniladi.
Real vaqt mobaynidagi uzluksiz modellashtirish operatorlarni tayyorlash, qurilmalarni sozlash uchun ko’p qo’llaniladi.
