Mühafizənin əsas üsullarından biri mülki müdafiənin mühafizə qurğularından istifadə

 

Radiasiya əleyhinə daldalanacaqlar (RƏD) 

 

Radiasiya əleyhinə daldalanacaqlar (RƏD) burada daldalanan adamları 

ərazinin  radioaktiv  zəhərlənməsi  zamanı  ionlaşdırıcı  şüalanmanın  zədələyici 

təsirindən,  işıq  şüalanmasından  və  qismən  də  zərbə  dalğasından  mühafizə 

etmək üçün nəzərdə tutulmuş mühafizə qurğusuna deyilir. Mühafizə əmsalına, 

yerinə və məqsədinə görə RƏD-ı qruplara ayırırlar. RƏD-ın daxili avadanlığı 

sığınacağın  adamlar  yerləşən  otağında  olduğu  kimidir.  Evlərin  zirzəmilərini, 

döşəməaltı  boşluqları,  ayrıca  tikilmiş  yeraltı  anbarları,  tərəvəz  anbarlarını, 

yeraltı  dağ-mədən  sahələrini  RƏD  kimi  düzəltmək  mümkündür.  RƏD 

düzəldilən  bütün  otaqların  divarlarında,  tavan  və  döşəməsində,  qapı  və 

pəncərələrində  hava  keçə  biləcək  bütün  deşik  yerlərini,  bacaları,  çatları 

müxtəlif üsullarla (suvaq çəkmək, əsgi tıxamaq, qalın kağız yapışdırmaq və s.) 

kipləşdirirlər.  Qapı  ilə  çərçivə  arasına  keçədən,  brezentdən  araqat  vurmaqla 

onun  kip  örtülməsinə  nail  olurlar.  Burada  adamların  müəyyən  müddət  qala 

bilməsi  üçün  hər  cür  şərait  yaradılır.  RƏD-in  əsas  otağında  havanın 

dəyişdirilməsi üçün süzgəcli sorucu  tərtibat  düzəldirlər. Burada da  adamların 

oturması  üçün  skamya  və  taxtlar  yerləşdirirlər:  bunların  sayını  elə  götürürlər 

ki, hər adam 7-8 saat uzanıb dincələ bilsin. Ərzaq məhsullarını saxlamaq üçün 

daldalanacağın  divarlarında  rəflər  düzəldirlər.  Mühafizə  qurğusunda  ona 

xidmət  edən  manqanın,  yaxud  MM  postunun  nümayəndəsi  yerləşdirilir. 

Adamların  hamısı  içəriyə  girən  kimi  bütün  qapılar  kip  bağlanır.  Xidmətçi 

heyətin  icazəsi  olmadan  mühafizə  qurğularından  çıxmaq  qadağandır.  Ancaq 

«Hava  həyəcanı  sovuşdu»  siqnalına,  yaxud  komendantın  sərəncamına  əsasən 

daldalanma yerlərini tərk etmək olar.