Mühazirə mətnləri Tərtibçilər: Məcid İsmixanov, Rəfiqə Bəxtiyarova


İrsiyyət və mühitin rolunu şişirdən nəzəriyyələr



Yüklə 0,63 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə20/159
tarix04.03.2022
ölçüsü0,63 Mb.
#53373
növüMühazirə
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   159
BDU Ali məktəb pedaqogikası mühazirə mətnləri

İrsiyyət və mühitin rolunu şişirdən nəzəriyyələr (“Konvergensiya”, “İstedad-
lılıq”, “İki amil” nəzəriyyələri, “Pedalogiya” və b.) şəxsiyyətin inkişafını iki amillə –
irsiyyət və mühitlə izah edirlər. 
Nəzərdən keçirilən hər üç istiqamət birtərəfli və yanlış olub, şəxsiyyətin inki-
şafında onun fəal rolunu inkar edir.
Bioloji və sosial amilləri, eləcə də insanın şəxsi fəallığını bir-birinə qarşı qoy-
maq   olmaz.  Yalnız   bu   amillərin   dialektik   vəhdəti   şəxsiyyətin   inkişafı   problemini
elmi-metodoloji əsasda başa düşməyə və həll etməyə imkan verir. Dialektik nəzəriy-
  məhz bu mövqedə durur. Bu nəzəriyyəyə görə, şəxsiyyətin inkişafında irsiyyət
amili müəyyənedici, sosial amillər və insanın fəallığı isə həlledici rol oynayır.
Dialektik   nəzəriyyə   şəxsiyyətin   inkişafında   onun  şəxsi   fəallığının   rolunu  da
qəbul edir. İnsan mühitin və tərbiyənin passiv obyekti deyildir; o mühitə və tərbiyəyə,
habelə irsi imkanlarının reallaşmasına fəal təsir göstərə bilər. Şəxsiyyətin inkişafında
təhsil və tərbiyə ilə yanaşı, insanın özünütəhsili və özünütərbiyəsi də mühüm şərtdir.
İnsanın bir şəxsiyyət kimi formalaşmasında bioloji və sosial amillərin rolunu
bitkinin inkişafı ilə müqayisə etsək, irsiyyəti toxuma, mühiti onun inkişafı üçün zəruri
olan   münbit   torpağa   və   iqlimə,   tərbiyəni   isə   bağbanın   işinə   bənzətmək   olar
(“Tərbiyə” ərəbcə “bəsləmək”, “yetişdirmək” deməkdir).

Yüklə 0,63 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   159




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin