Mülki müdafiə anlayışı, yaranma tarixi, rolu və vəzifələri

Zəlzələ ocağının dərinliyi – zəlzələnin gücündün asılı olaraq 0-dan 700 km-dək 
dəyişə bilər. Hər bir seysmik rayon üçün, ehtimal olunan zəlzələnin dərinliyinin 
müəyyən həddi mövcuddur. 
Zəlzələ enerjisinin intensivliyi, 12 (on iki) ballıq Rixter şkalası üzrə ölçülür. 
NÖVÜ 
BALLAR ÜMUMİ TƏSNİFATI 
XARİCİ TƏSİRİ 
Zəif 
1 
hiss edilməyən 
Cihazlar yer titrəyişini qeydə alsalar da, 
insanlar bunu hiss etmir 
2 
çox zəif 
Binaların yuxarı mərtəbələrində yaşayan 
insanlar yüngül titrəyiş hiss edir 
3 
z ə i f 
Bir çox insanlar titrəyişi hiss edir 
4 
mülayim 
Zəlzələni hamı hiss edir, şüşələr silkələnir 
Güclü 
5 
biraz güclü 
Yatmışların çoxu ayılır, çilçıraqlar yellənir və s. 
6 
güclü 
Binalar zəif zədələnir, divarların suvağında 
nazik çatlar əmələ gəlir 

---

7 
çox güclü 
Divarlarda çatlar əmələ gəlir, divarların 
suvaqları hissə-hissə tökülür, tüstü sobaları 
qismən dağılır 
Dağıdıcı 
8 
dağıdıcı 
Karnizlər, tüstü sobaları düşür, divarlarda
çatlar əmələ gəlir və qismən dağılır, 
insanların ayaq üstə hərəkəti çətinləşir 
9 
viranedici 
Binaların divarları və üst örtüyu dağılır 
10 
məhvedici 
Bir çox binalar dağılır və yer səthində 1m 
eninədək çatlar əmələ gəlir 
11 
fəlakətli 
Dağlarda böyük uçqunlar olur, yer səthində
çatlar və oyuqlar əmələ gəlir 
12 
güclü fəlakətli 
Yer səthinin relyefi qismən dəyişir 
 
Azərbaycan Respublikasının ərazisi üçün xarakterik olan təbii fəlakətlər 
 
Azərbaycan Respublikasının ərazisində zəlzələ, sel, subasma (daşqın), torpaq 
sürüşməsi, təbii yanğınlar, epidemiyalar, epizotiyalar və marxal kimi təbii fəlakətlər 
baş verə bilər.
 
Milli Elmlər Akademiyasının Geologiya institutu tərəfindən tərtib edilmiş, 
seysmik rayonlaşdırma xəritəsinə görə, Azərbaycan Respublikasının ərazisi əsasən 8 
baladək (dağıdıcı), bəzi zonaları isə 9 bal gücündə (viranedici) zəlzələ ehtimallı 
region hesab olunur.