Mundarija 1 kirish asosiy qism

3 QIYA QUDUQLARNI STVOLINI MUSTAHKAMLASH

Mustahkamlash quvurlari uglerodli va legirlangan poMatlardan tayyorlanadi. mexanik xossalari keltirilgan. Neft va gaz quduqlarini mustahkamlashda asosan «GOST-63280» bo'yicha ishlab chiqariladigan normal va uzaytirilgan rezbali mustahkamlash quvurlari qollaniladi, kuchaytirilgan mustahkamligi bilan farq qiladi. Diametri 219 mm gacha bolgan mustahkamlash quvurlarini ruxsat etilgan ogMshi ±1% ni, 219 mm dan katta bolgan quvurlarda esa - 1,25% dan yuqori boMadi, mustahkamlash quvurlarining mustahkamligi va OTTM-1, OTTG-1, TBO-4 va TBO5 turidagi trapetsiyasimon rezbalari germetikligining yuqori ekanligi bilan ajralib turadi. OTTG-1, TBO-4 va TBO-5 quvurlar OTTM-1 quvurlaridan biriktiruvchi uchlarining konstruksiyasi bilan farq qiladi. OTTG-1 quvurlari-silliq muftali, ТВО-5-uchi tashqi kirgizmali muftasiz, TBO-4- bir uchida tashqi kirgizmali muftasiz boMib, mufta qismi biriktirish uchun bajariladi. OTTM-1 quvurining rezbali birikmasining mustahkamligi quvur tanasi mustahkamligini 81-90% ga teng boMadi. Yuqoridagi mustahkamlash quvurlarining rezbali birikmalarini mustahkamligi trapetsiyasimon rezbali quvurlami mustahkamligidan 25-70 % yuqori boladi. Quduqlarni xvostovik va mustahkamlash tizmalari bilan katta boMgan uzunlikda mustahkam lashda muftasiz silliq trapetsiyasimon OTM rezbali mustahkamlash quvurlardan foydalaniladi. Bunday 47 quvurlardagi rezbali birikmalaming mustahkamligi quvur tanasining 50% mustahkamligini tashkil qiladi. Mustahkamlash quvurlarini rezbali birikmasini germetikligini kuchaytirish va ulami qirilmasdan (tirkalmasdan) va yeyilmasdan normal holda buramasini ta’minlash uchun maxsus surkamalar qo'llaniladi. Rezbali birikmalami qirilishini oldini olish uchun surkalmaning moylash xususiyatini oshirishda uning tarkibiga grafit va tangachali mis, zichlanish mustahkamligini oshirish uchun esa qo‘rg‘oshinli kukun va sinkali changlar qo'shiladi. Hamma turdagi rezbali birikmalar uchun yuqori harorat sharoitida ishlaydigan (200°C gacha), R-402 va R-113 turida silikon asosidagi surkovlardan foydalanish tavsiya qiiinadi. Birinchi marta bu surkovlardan 30°C gacha neft va gaz quvurlarida oraliq va ishlatish tizmalarini yogMashda toMishini va qatlamlami sifatli ajratishni ta'minlashda qollaniladi.

Bundan tashqari markazlagich mustahkamlash quvurlar birikmasini tushirish jarayonini yengillashtiradi. Mustahkamlash quvurlari va quduq devorining oralig’dagi ishqalanish kuchini kamaytiradi, tamponaj burg’lash eritmasini siqilish darajasini markazlagich zonasida buralma harakatini paydo bolishini ta’minlaydi hamda xvostoviklami osilish bo'yicha ishini yengillashtiradi va ulaming yuqori uchidagi mustahkamlash tizmasining seksiyasini birikishini markazlash hisobiga yengillashtiradi. Markaziagichlaming konstruksiyasi bo'yicha yechiladigan va yechib olinmaydigan, purjinali va qattiq, pmjinali klapanlami mahkamlash xususiyatiga muvofiq payvandlanadigan va yechib olinadigan turga bo'linadi. Ulaming har biri mustahkamlash quvurining o'rta qismiga va ko'proq quvuming egilgan joyiga o'matiladi. Qiya yo'naltirilgan quduqlami mustahkamlashda markazlagichlar majburiy qollaniladi.
Qirg’ich quduqlarni burg’ilash va sementlash jarayonida quduqning devorida qotib qolgan qobiqlami parchalab tozalashda qollaniladi. Simli qirg’chlar koronka turidagi stopor halqasi bilan jamlanadi, pona bilan mahkamlanadi va markazlagich bilan bir qatorga o'rnatiladi.
Turbilizator-quduqlarini sementlashda quvuming orqa fazosida kiruvchi tamponaj aralashmasini tuzilmasini buzish uchun buralma oqimni hosil qiladi. Turbilizator mustahkamlash tizmasini zonasida quduq stvolining kengaygan joylarida bir-biridan 3 metr oraliq masofasida o'rnatiladi. Turbilizatoming kuraklari metalldan yoki rezinali materiallardan tayyorlanadi
Pog’onali sementlash nmuftalari -quduqlami mustahkamlashda tamponaj aralashmasini katta balandlikka (3000 metrgacha va katta) ko'tarish kerak bolganda qollaniladi. Mustahkamlash tizmasi mufta bilan jihozlanganda ikki pog'onali sementlashni amalga oshirishni imkoniyati boladi. Mufta quduqning stvolida o'tkazmaydigan tog' jinslarida, mustahkam uchastkasida, stvolning kengayish, kovaklar yoki tamov shakllanmagan joylarda o'rnatiladi, qiya yo'naltirilgan quduqlarda esa stvolning tik uchastkasida o'rnatiladi.
Xvostovikni va mustahkamlash tizmasini seksiyasini ajratgichlar-burg'ilash quvurlarida va ichki tizmani sementlashda tushirishni xavfsizligiga ta’minlashga mo'ljallangan bo'lib, mustahkamlash tizmasi seksiyasini sementlab undan keyin esa undan burg'ilash quvurini ajratishda qoMlaniladi. Ajratgichlar rezbali (chap rezba) va rezbasiz bo'lib, mushtli, qulfli va shtiftli ajratgichlarga bo'linadi. Ajratgichlar ichki pakerlovchi tugunlar bilan jihozlanadi, yashirin (dumli) boshmoq tizmasi orqali suyuqlik sirkulyatsiyasini ta’minlaydi 3 yoki mustahkamlash tizmasini seksiyasini mustahkamlash quvurlaridan burg'ilash quvurlarini ajratadi. Ajratgichlarda seksiyali ajratuvchi teshiklami mavjudligi yashirin tizmani sementlash jarayonida va mustahkamlash tizmasining seksiyasidagi tamponaj