37
XULOSA
Jamiyatni demokratlashtirish va xalqimizning siyosiy faollagini oshirishda
fuqarolarning siyosiy-ijtimoiy hayotda faol ishtirokini ta`minlashda matbuotning
o`rni kattadir.
Istiqlol yillarida OAV faoliyatini yanada liberallashtirish, ularga iqtisodiy
erkinliklarni ta`minlab borish, OAV moddiy texnika bazasini yangilash hamda
mustahkamlash, nodavlat elektron va bosma nashrlarni rivojlantirish, zamonaviy
raqamli va komp`yuter axborot tExnologiyalarni joriy etish, jurnalistlar mehnatini
rag’batlantirish, jurnalist kadrlarni tayyorlash va qayta tayyorlash, ularning kasb
mahoratini oshirish yuzasidan ezgu ishlar amalga oshirilmoqda.
Jo`shqin o`zgarishlar kechayotgan hozirgi pallada xolisona so`z aytish
nihoyatda muhimdir. Bu esa jurnalistlar zimmasiga ulkan mas`uliyat yuklashi
barobarida atroflicha voqealarga yangicha tafakkur, teran nigoh bilan qarashni
taqozo etadi.
O`tgan davr mobaynida amalga oshirilgan ishlar, qilingan xayrli amallar tarix
sahifalarda muhrlanib qoldi, qator yangilanishlar amalga oshirildi. Bunga
avvalambor Prezidentimizning Oliy Majlis qonunchilik palatasi va Senatining
qo`shma majlisida qilgan ma`ruzasida tilga olingan OAVni rivojlantirish uchun
demokratik andozalarni jalb etish bo`yicha vazifalar asos qilib olindi. Bu boradagi
asosiy vazifa-mamlakatimizda islohotlarni chuqurlashtirish jarayonining muhim
tarkibiy qismi bo`lgan matbuot, televidenie, radio faoliyatini yanada
liberallashtirish, ularning mustaqilligi va erkinligini amalda ta`minlashdan iborat.
Shu ulug’vor vazifalarni amalga oshirish avvalo, qonun ijodkorligi bilan
OAVlarning, huquqiy asoslarini yaratish bilan uzviy bog’liq. O`zbekiston
Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasining mamlakatni isloh etish va
modernizaciya qilishning ustivor yo`nalishlari, maqsadli vazifalarga hisobga
olingan holda, qonunchilik faoliyati dasturiga OAVga oid 15 dan ortiq qonun
loyihalarni kiritdi. Bunga “Davlat hokimiyati organlari faoliyatini OAVda yoritish
tartibi to`g’risida”gi, “Ommaviy kommunikaciyalar sohasidagi iqtisodiy
38
munosabatlarning asoslari to`g’risida”gi , “Ommaviy axborot vositalari
to`g’risida”gi, qonunlarni misol keltirish mumkin.
Ommaviy axborot vositalari erkinlashtirish va rivojlantirish yo`lida amalga
oshirilgan xayrli ishlar jumlasiga O`zbekiston mustaqil bosma ommaviy axborot
vositalari va axborot agentliklarini qo`llab-quvvatlash va rivojlantirish jamiyat
fondining tashkil etilganligini ham misol keltirish mumkin. OAV o`rtasida radio va
televideniening alohida o`rni va nufuzli o`rni bor. Bu sohani rivojlantirish
jamiyatni demokratlashtirish va yangilash, mamlakatni modernizaciyalashda
alohida ahamiyat kasb etadi. O`zbekiston Milliy teleradiokampaniyasida ham katta
islohotlar o`tkazib mustaqil teleradiokanallar tashkil etildi.
O`zbekiston jurnalistlari ijodiy uyushma mamlakatimiz ijtimoi- ma`naviy
hayotida faol qatnashishmoqda. Matbuot va ommaviy axborot vositalari o`rtasida
turli ijodiy tanlovlar o`tkazib kelmoqda.
Dunyoning barcha mamlakatlarida ommaviy axborot vositalari jamiyat
ijtimoiy-siyosiy hayotida etakchi o`rin tutadi. Gazeta va jurnallar, televidenie va
radio har bir davlatda omma bilan hokimiyat o`rtasida o`ziga xos aloqa vositasi,
oshkoralik ko`zgusi bo`lib xizmat qiladi.
Istiqloldan so`ng mamlakatimizda so`z va matbuot erkinligi, OAV sohasidagi
bazasi shakllandi. Jurnalistlarimizning erkin faoliyati uchun zarur kafolat barpo
etish. Jurnalist kadrlar tayyorlash tizimini takomillashtirish borasida qator tegishli
qonunlar va qarorlar qabul qilindi.
OAVlarning jamoatchilik fikrini shakllantirish, milliy istiqlol mafkurasini
xalqimiz, avvalo yosh avlod ongiga singdirishdagi o`rni beqiyos. Ular jamiyatni
demokratlashtirish va yangilash, millatni modernizaciya va isloh etish jarayonlarni,
bu boradagi muammolarni jamiyat hayotining turli qirralarini tezkorlik bilan aks
ettiradigan eng samarali vositadir.
Bugungi kunda mamlakatimizda jami 970 ta ommaviy axborot vositalari
faoliyat ko`rsatmoqda. Davriy nashrlar soni 887 ta, gazetalar 680 ta, jurnallar 194
ta, axborotnoma va byulletenlar 13 ta)ga etdi.
39
Istiqlol yillarida ozod diyorimizda hayotimizning boshqa jabhalari qatori
ommaviy axborot vositalari tizimini rivojlantirish sohasida har har tomonlama va
chuqur hayotbaxsh islohotlar amalga oshirilyapti.
Biz oldimizga qo`ygan – jamiyatni demokratlashtirish va yangilash,
mamlakatni modernizaciya va isloh etishda ko`zda tutuvchi bosh maqsadimizning
ustuvor yo`nalishlaridan biri aynan ommaviy axborot vositalarini rivojlantirish
masalasi ekani bejiz emas.
Bu boradagi asosiy vazifa – ommaviy axborot vositalari faoliyatida
demokratik andozalarni joriy etish bo`yicha aniq hamda izchil choralarni amalga
oshirish, matbuot, televidenie, radio faoliyatini yanada liberallashtirish, ularning
tom ma`nodagi mustaqilligi va erkinligini ta`minlashdan iboratdir.
Bundan ko`zlangan maqsad va ommaviy axborot vositalari fuqarolarning
siyosiy huquq va erkinliklarini ro`yobga chiqarishda eng ta`sirchan omil
bo`lishidir, desak har tomonlama to`g’ri bo`ladi. Bu, avvalo, har bir fuqaroning o`z
fikrini erkin ifoda qilish, axborot olish, davlat va jamiyat qurilishining o`ta muhim
masalalarini muhokama etishda faol qatnashish huquqini ta`minlash demakdir.
Ommaviy axborot vositalariga doir barcha yangilanishlar, birinchi navbatda,
mustaqil davlat sifatida jahon hamjamiyatiga dadil kirib borayotgan
mamlakatimizda ommaviy axborot vositalarini “to`rtinchi hokimiyat” darajasiga
ko`tarishga qaratilgan.
Ayniqsa, yangi tuzilayotgan – ommaviy axborot vositalarini qo`llab-
quvvatlash bo`yicha mustaqil jamoatchilik fondi, avvalambor, ommaviy axborot
vositalarining iqtisodiy erkinligini ta`minlash, sohada bozor munosabatlarini,
axborot maydonida sog’lom raqobat tamoyillarini rivojlantirishga ko`maklashishi
shubhasiz.
Bunday yangishlanishlar noshirlik va matbaachilikni yanada yuqori talablar
darajasiga ko`tarishi, axborot xizmatlarining zamonaviy bozorini shakllantirish,
jurnalistlar, barcha ijodkorlar faoliyatiga yangicha ravnaq bag’ishlashiga
ishonchimiz komil.
40
Ammo, shu bilan birga, butun jurnalistlarimizda zamonaviy mezonlarga xos
tezkorlik, tajriba va shijoatning etishmayotgani, hokimiyat faoliyatiga tanqidiy
ko`z bilan qarashga haligacha o`rganmaganimiz, eskicha ko`nikmalardan to`la
xalos bo`la olmayotganimiz – milliy matbuotimizni yuksak talablar darajasiga
ko`tarishga xalal berayotgan asosiy muammolar ekani ham haqiqat.
Bugun o`zbek matbuoti zimmasiga, avvalo, mustaqil mamlakatimiz va inson
manfaatlarining himoyachisi bo`lish, davlat va jamiyat o`rtasida xolis vositachi
sifatida faoliyat yuritishdek sharafli va mas`uliyatli vazifa yuklanganligini zinhor
unutmasligimiz kerak.
Muxtasar aytganda, ertangi kunimiz taqdiri hal bo`layotgan bugungi davr
loqaydlik va beparvolikdan butunlay xalos bo`lib, jasorat va shijoatni qalbga jo
etib, shu Vatan, shu el uchun yonib-kuyib yashashni. Fidoyilik bilan ishlashni har
birimizdan har doimgidan ham qat`iyroq talab qilmoqda.
Dostları ilə paylaş: |