Ortiqova dilbar ortiqovna obidjanova feruza abdullayevna masharipova gularam kamilovna

 
Pulga bog‘liq bo‘lgan ba’zi bir munosabatlar 
Barcha davrlarda va barcha xalqlarda bu masalalarda aniqlik, halollik, 
andishalikka hurmat bilan qaralgan. Agar biror kishi oldida pullik majburiyatingiz 
bo‘lsa, uni o‘z vaqtida buni bajarish lozim. Mabodo, o‘ta uzrli sabablardagina bu 
ishni bajara olmasangiz, kerakli bo‘lgan odamga albatta, buni ma’lum qilgan ma’qul 
va undan muddatni uzaytirish imkoniyatlarining borligi yoki yo‘qligini uning ruxsati 
bilan aniqlashtirib olish yanada maqsadga muvofiq bo‘lar edi.
 
 
24
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti SHavkat Mirziyoyevning Mamlakatimizni 2016 yilda ijtimoiy-iqtisodiy 
rivojlantirishning asosiy yakunlari va 2017 yilga mo‘ljallangan iqtisodiy dasturning eng muhim ustivor yo‘nalishlari” ga 
bag‘ishlangan Vazirlar Mahkamasining kengaytirilgan majlisidagi ma’ruzasi. www.gov.uz. 

---

97 
Qarz 
Boshqa narsalar kabi qarz berish ham – alohida xususiyat kasb etuvchi 
xizmatdir. Qarz berib, biz tavakkal qilamiz, bermasak – obro‘yimiz tushishi mumkin. 
Qarz berayotib darhol qaytarish muddati haqida gaplashib olishning hech yomon 
tomoni yo‘q. Albatta, qarz oluvchining o‘zi uni qaytarish muddati haqida gapirgani 
yaxshi. Agar qarzdor tanishingiz uni qaytarishda shoshmayotgan bo‘lsa, bu haqda 
eslatish lozim. Qarzni eslatar ekansiz, pulga muhtojligingiz haqida aytsangiz yaxshi 
bo‘lar edi. Bunda qarzdor uzr so‘rab yangi muddatni aytgani ma’qul (ayni paytda 
unda shuncha pul bo‘lmasa). Bunday vaziyatda bunday narsalar haqida eslatuvchiga 
ham, uni eshituvchiga noqulaylik tug‘diradi. Yaxshisi, bunga yo‘l qo‘ymaslik kerak. 
Agar muddatida pulni qaytarishingizga imkon bo‘lmasa, qarz bergan kishiga buni 
bildirib, kutib tura olishini so‘rash mumkin. Agar kuta olmasa – boshqadan yana qarz 
olib qarzni uzgan ma’qul. Agar qarzning muddati kelishilmagan bo‘lsa, unda muddat 
bir oyligini nazarda tutish joiz. Qarz berayotganning bergan pul miqdorini qarzdor 
oldida yozib olishi va qaytarilganda uni o‘chirib olishidan ko‘ra alamliroq narsa yo‘q. 
Qarz berayotganda yirik qiymatda berib, konvertda qaytarmasa ham bo‘ladi. Kattami, 
kichikmi pullarni uchinchi shahsning oldida qarz berish qarz oluvchini noqulay 
vaziyatga solib qo‘yadi. Bunga doir masalalarni guvohlarsiz amalga oshirgan yaxshi. 
Katta miqdordagi qarzni yaxshisi qonuniy yo‘l bilan berilgani ma’qul (notarial 
idoralarining guvohligida). qancha va kimga qarz berilgani haqida gapirish 
madaniyatsizlik belgisi hisoblanadi. 
Kerak bo‘lgan narsani tanishingizdan qarzga olib turar ekansiz, uning vaqtida va 
qanday holatda oligan bo‘lsa shunday topshirish muhimdir. Hech qachon uy 
egasining ruxsatisiz narsa olinmay va buzib berib, uni sifatsiz ekanligi bilan o‘zini 
oqlab bo‘lmaydi. Yaqin do‘stona munosabatlardagina buzib qo‘yilgan narsani 
yangisini olib berish shart emas, uning ta’mirlashga berilishining o‘zi etarli. Albatta 
imkon qadar birovning narsasini buzib bermaslik lozim hamda umuman, bunday 
iltimoslar bilan kamroq murojaat qilgan yaxshi. Kiyimlarni kiyib turishga so‘rash o‘ta 
odobsizlikdir. Ba’zida bunga faqat oila a’zolari o‘rtasidagina yo‘l qo‘yish mumkin. 
Ammo, boshqa sharoitida yo‘l qo‘ymaslik zarur. 
Shunday narsalar borki, «qat’iyan» ularni so‘rab turish man qilinadi. Ohorlik ish 
ko‘ylagi, u doimo egasiga kerak bo‘ladi. Ba’zida qandaydir biz uchun unchalik 
qiymat kasb etmaydigan narsalar uning egasi uchun juda qadrli bo‘lishi mumkin. 
Mashina, magnitofon, fotoapparat, televizor, nodir tasmalarni olish uchun so‘rash 
to‘g‘ri kelmaydi. Olingan mayda

chuyda narsalar va pullarni egasini yo‘lda 
uchratganda ham bersa bo‘ladi, ammo katta narsalar va pullarni uyga olib borib 
bergan ma’qul. 

---

98