3-qoida. Aralashmalardan tozalangan mahsulotlar: shakar, o’simlik moyi, oq bug’doy uni, tozalangan oq guruchdan foydalanishni iloji boricha cheklash. Ularda kletchatka yo’q, bu ovqat hazm qilish tizimi, shuningdek ichaklarda yashovchi foydali bakteriyalarni oziqlanishiga salbiy ta’sir ko’rsatadi. Shuning uchun oq non o’rniga donli turini iste’mol qilish, tozalangan shakar o’rnini esa jigarrang yoki hatto asal bilan bosish yaxshiroqdir;
3-qoida. Aralashmalardan tozalangan mahsulotlar: shakar, o’simlik moyi, oq bug’doy uni, tozalangan oq guruchdan foydalanishni iloji boricha cheklash. Ularda kletchatka yo’q, bu ovqat hazm qilish tizimi, shuningdek ichaklarda yashovchi foydali bakteriyalarni oziqlanishiga salbiy ta’sir ko’rsatadi. Shuning uchun oq non o’rniga donli turini iste’mol qilish, tozalangan shakar o’rnini esa jigarrang yoki hatto asal bilan bosish yaxshiroqdir;
4-qoida. Suv ichish. Choy, qahva yoki sharbatlar suv o’rnini bosa olmaydi. Bir sutkada inson har 1 kg vazn uchun kamida 30-35 ml suyuqlik qabul qilishi kerak. Shirin gazlangan ichimliklar — to’liq taqiqlanadi, ular tarkibida juda yuqori miqdorda shakar mavjud;
5-qoida. Oqsilli taomlar haqida unutmaslik. Ular uzoq vaqt davomida to’qlik hissini saqlab turadi va aminokislotalarga boy sanaladi. Oqsillar tanaga mushak to’qimasini shakllantirish, eski hujayralarni yangilash uchun zarurdir. Oqsilga boy ovqatlarga turli xil go’sht, baliq, kalmar, qisqichbaqalar, yong’oqlar, qo’ziqorinlar, ba’zi dukkakli o’simliklar, tuxum va tvorog kiradi.
OVQAT TAYYORLASH TARTIBI
OVQAT TAYYORLASH TARTIBI
1-qoida. Ovqat tayyorlash uchun bir necha turdagi o’simlik moyidan foydalanish. Bu organizm uchun muhim bo’lgan yog’ kislotalarining eng yaxshi manbai sanaladi. Buning uchun zaytun, kunjut, zig’ir, yong’oq va kedr yog’lari ajoyib tarzda mos keladi. Tozalanmagan yog’lar issiqlik bilan ishlov berish uchun mos kelmasligi haqida unutmaslik lozim.
2-qoida. To’g’ri pishirish usuli. Mahsulotdagi barcha oziqa moddalarni saqlab qolish uchun unga minimal darajada issiqlik bilan ishlov berish zarur. Makaron yoki donlarni bir necha daqiqa davomida pishirish kifoya. Go’sht va baliq mahsulotlariga esa issiqlik bilan yaxshiroq ishlov berish tavsiya etiladi, chunki ularda turli parazitlar bo’lishi mumkin. Shu bilan birga, mahsulotlarni yog’da qovurishdan bosh tortish yaxshiroqdir, eng yaxshi usullar — qaynatish, pechda yoki bug’da pishirish sanaladi.
3-qoida. Ovqat tayyorlash uchun tabiiy va yangi mahsulotlardan foydalanish. Har qanday yarim tayyor mahsulot yoki konservantlar, ta’m kuchaytirgichlari va bo’yoqlar organizmga tushadigan yukni oshiradi, toksinlarning chiqib ketishini qiyinlashtiradi va metabolizmni sekinlashtiradi. Pechda pishirilgan tovuq bo’lagi do’kondan xarid qilingan eng yuqori sifatli va eng qimmat kolbasa mahsulotlariga qaraganda bir necha barobar foydaliroqdir.