O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi farg’ona politexnika instituti r. J. Tojiev, R. X. Mirsharipov
-rasm. Ilgak qulochining o’zgartirish mexanizmlari sxemasi
Yüklə 8,76 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 15.4. Burish mexanizmlari
|
15.6-rasm. Ilgak qulochining o’zgartirish mexanizmlari sxemasi.
15.6-rasm, v da ko’rsatilgan vintli mexanizm yetakchi gayka 1 va strelaga sharnirli biriktirilgan vint 2 dan iborat. Gayka 1 yetakchi 205 mexanizm va dvigatel bilan sharnirli tayanchga joylashgan. Bunday joylashish gayka va vintning strelani ko’tarilgan vaqtida gorizontal o’qqa nisbatan burilishga imkon beradi. Bu turli mexanizmlarning massasi kichik, tayyorlash esa oddiydir. 15.6-rasm, b da ko’rsatilgan gidravlik mexanizm gidrotsilindr 1, porshen shtogi 2 dan iborat. Bu turli mexanizmning massasi uncha katta emas, ishga tushirish va to’xtatish juda ravon, tayyorlanishi murakkab va narxi qimmat. 15.6-rasm, a da ko’rsatilgan reykali mexanizm tishli reyka va yetaklovchi shesternyadan iborat. Reyka strela 3 bilan sharnir orqali briktiriladi. Bu mexanizmning vazni yengil va tayyorlanishi oddiy. 15.6- rasm, g da ko’rsatilgan sektorli mexanizm tishli sektor 2 va yetakchi shesternya 1 dan iborat. Bu mexanizmda strelani kerak bo’lsa, eng pastki holatga tushirish mumkin. Ammo o’ta og’ir, o’lchamlari katta va uni tayyorlash ancha murakkab. Krivoship-shatunli ilgak qulochini o’zgartirish mexanizmi (15.6- rasm) krivoshir 1 va koromislo 3 bilan biriktirilgan. SHatun 2 dan iborat. Koromislo strela bilan tortqi 4 orqali biriktiriladi. Bu mexanizmlar ishonchli va xavfsiz ishlaydi, og’irligi bo’yicha eng og’ir mexanizmlar hisoblanadi. Ish protsessida inertsiya kuchlari ta’siridan sharnirlarda hosil bo’ladigan zo’riqishlarni kamaytirish uchun ilgak qulochini o’zgartirish mexanizmlarida zvenolarning birikkan sharnirlarida amortizatorlardan foydalaniladi. 15.4. Burish mexanizmlari Burish mexanizmlari kran metall konstruktsiyasini va yukni burish uchun xizmat qiladi. Aylanuvchi kranlarni bir-biridan printsipial farqlanuvchi ikki gruppaga bo’lish mumkin. Birinchi gruppaga shunday aylanuvchi kranlar kiradiki, ularning yuk ko’taruvchanligi quloch uzunligiga bog’liq bo’lmaydi. Ikkinchi gruppaga strelali kranlar kiradi. Ularning yuk ko’taruvchanligi quloch o’zgarishiga bog’liq bo’ladi. Burish mexanizmlari kranning qo’zg’almas yoki aylanuvchi qismiga o’rnatilishi mumkin. Burish mexanizmi kranning qo’zg’almas qismiga o’rnatilganda, kranning aylanuvchi mexanizmiga nisbatan harakatlanadi. Agar burish mexanizmi kranning aylanuvchi qismiga o’rnatilsa, u bilan birgalikda harakatlanadi. 206 15.7-rasmda kran metall konstruktsiyasining buriladigan qismiga joylashgan burish mexanizmi tasvirlangan. Bu holda kichik burish tezligini olish uchun, odatda, chervyakli uzatma 4 ishlatiladi. Yuqori FIK ni olish uchun va shuningdek, kranni to’xtatganda uzatmalarda hosil bo’ladigan zarbli nagruzkalar ta’sirini yo’qotish uchun o’z-o’zidan tormozlanadigan chervyakli uzatma ishlatiladi. Ushbu mexanizmda saqlovchi mufta 6 ko’zda tutilgan, uning siljuvchi elementi shponkada val bo’yicha sirpanadi va prujinada 5 bosimi ta’sirida bo’ladi. CHervyak g’ildiragi val 7 da erkin o’tiradi. CHervyak valiga tormoz 2 o’rnatilgan chervyak vali elektr dvigatel 1 rotori bilan kompensatsiyalovchi mufta 3 yordamida birikkan. Aylanma harakat chervyak g’ildirak validan kran kollonnasiga 8 tishli uzatma yordamida uzatiladi. Yüklə 8,76 Mb. Dostları ilə paylaş:
|