berolmasligini hisobga olib, faqat solishtirish uchungina ishlatiladi, xolos.
Korxonalar faoliyatining kreditorlar, ssuda beruvchi firmalar tom onidan
baholanishi ham muhim ahamiyatga ega.
Kreditor yoki ssuda beruvchi muvaffqiyatli faoliyat ko‘rsatayotgan kor-
xonani mablag' bilan ta ’minlab, o ‘z maqsadlariga erishishga intiladi. Shu
ning uchun kreditor uzoq yillarga qarz berayotganda korxona faoliyatida
kutilishi mumkin boigan to'siqlarni, tavakkalchiliklarni diqqat bilan tahlil
qiladi. Bunday baholash kreditorni qanchalik himoyalanganligini va kor-
xonani qarz kapitaliga qanchalik bog‘liq ekanligini aniqlashga imkon beradi.
Yuqoridagi m e’yoriy koeffitsientlar tizimi korxona rahbadyatining ishlab
chiqarishga ta ’sir qiladigan qarorlariga asos bo‘ladigan tahlillar uchun ish
latiladi.
M oliyaviy hisobot korxona faoliyatini baholashdagi asosiy hujjat
hisoblanadi. Odatda, tajribali auditorlar o ‘z ishini faqat moliyaviy hiso-
botni o ‘rganishdan boshlaydi, ularning korxonaning ilmiy-texnik salohiy
ati yoki intellektual mulklari qiziqtirmaydi.
Tahlillardan shu narsa ko'rinib turibdiki, bozor sharoitida korxonalar
ning yaxshi faoliyat ko‘rsatishining asosiy omili innovatsiya b o ‘lsa ham ,
tah lil ja ra y o n la rid a e ’tib o r faqat quyidagilar bilan b og‘liq b o ‘lgan
ko'rsatkichlargagina qaratilmoqda:
— moliyaviy koeffitsientlar to'plam i;
— moliyaviy ko‘rsatkichlar;
— korxonaning o‘z kapitalidan foydasi;
— oddiy aksiyalarga nisbatan foydasi;
— bitta aksiyaga to ‘g‘ri keladigan foyda;
— aksiyalarning bozor va balansli qiymatlari nisbati;
— o ‘z -o ‘zini qoplash koeffitsienti.
Shy m unosabat bilan hozirgi kuchli raqobat sharoitida ilmiy ishlab
chiqarish korxonalari faoliyatini, ayniqsa, innovatsiya faoliyatini tahlil
qilishning yangi, samarali usullarini ishlab chiqish va joriy etish m uhim
hisoblanadi.
Dostları ilə paylaş: