Re’JA: Ko’rak qafasi jarohatlarining umumiy tavsifi. Pnevmotoraks va gemotorask. Bosqichli davolash qoidalari. Jang maydonida ko‘krak jarohatlanishi

O‘q tekkan ko‘krak jarohatlarnin g xususiy belgilari

1. Jarohatlar ko‘krak qafasida joylashgan - agar kirish va chiqish

teshiklari mavjud boMsa, ularni xayolda to ‘g‘ri chiziq bilan birlashtirish

o ‘qning yo'lini aniqlab, ehtimol, ichki organlarning jarohatini

tasawur qilishga imkon beradi.

2. Teri osti emfizemasi, qon tupurish, pnevmatoraksida qutisimon

tovush va gematoraksdagi to kmtoq tovush ko‘krakning teshib

kiruvchi jarohatidan dalolat beradi. Qon tupurish — o ‘pka shikastining

dastlabki va aniq belgisidir. Urush hududida bu belgi ko‘krakni

teshib kiruvchi jarohatlarning 8 0 -8 5% tida uchraydi.

Gematoraks bo‘lgan yaradorlar o ‘pka siqilishi va ko'ks oralig‘i

siljishi hisobiga b o ‘lgan entikishga va shikastlangan tomonda qovurg‘a

yoyi ostida seziladigan ogkriqqa shikoyat qiladilar. Yopiq va ayniqsa,

ochiq pnevmatoraks bolganda tashxis q o ‘yish qiyin emas. Klapanli

(ko‘payib boruvchi) pnevmatoraksi boMgan yaradorlarning tashqi

ko‘rinishi xarakterlidir. Uiar o ‘tirishga harakat qilad ila r, chunki

yotganda entikish kuchayadi. Yuz terisi oqargan, ko‘k imtir tus oigan,

bo‘yin va yuz venalari bo‘rtgan. Teri osti emfizemasi keskin rivojlangan

va ko‘payishga moyilligi b or, chunki plevra b o ‘shlig‘idan havo

bosim ostida jarohat orqali k o ‘krak teri osti kletchatkasiga chiqib

b o ‘yin va tananing qarama-qarshi tomoniga tarqaladi. Agar ko‘ks

oralig‘i (mediastinal) plevra varag‘i jarohatlansa, havo ko‘ks oraliqning

old qismiga tarqalib, venalarning ezilishi va oqibatda qon

aylanishining og‘ir buzilishiga olib keladi. Oshib borayotgan pnevmatoraksda

gumoni bo‘lgan yaradorlar tezkor operativ muolajalarga

muhtoj bo'lgani uchun BrTP dan birinchi navbatda ko‘chirilishi kerak,

ATB da esa to ‘g‘ri operatsiya xonasiga yuboriladi.

Torakoabdominal (ko‘k ra k -q o rin ) jarohatlar. Ko‘krakning o ‘ng

tom o n id a IV qovurg‘adan, ch ap tomonida esa V qovurg‘adan pastroqda,

orqa yuzada VIII va XI qovurg‘alar oralig‘idagi jarohatlar bir

vaqtning o ‘zida ko‘krak va diafragma ostida joylashgan qorin bo'shlig'i

organlarining jarohatida shubha tug'dirishi kerak. 0 ‘ng tomondagi

jaro h a td a ko‘krak va jigar ja ro h a ti to‘g ‘risida, chap tomonda esa

k o ‘krak va taloq yoki yo‘g ‘o n ichakning taloq burchagi jarohati

to ‘g ‘risida o ‘ylash o ‘rinlidir. Tananing orqa yuzasidagi jarohatlarda

k o ‘krak va buyrak jarohati b o lis h i mumkin. Torako- abdominal ja roha

tla r o g ‘iriar toifasiga kiradi va yaradorlar oMimini ikki barobar

oshiradi.