Süleyman sani axundov seçİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ
Yüklə 3,42 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Milli Kitabxana
276
uşaqlarımız ilə bərabər Qapon papanın rəhbərliyilə gedəcəyik, nə üçün bizləri qurğuşuna qurban etsin? Mixail baba dodaqları altında mırıldanaraq, kürkünü başına çəkdi və bir azdan sonra yuxuya getdi. Lakin balaca Lena aclığını unudub çar baba barəsində anasına dürlü-dürlü suallar verirdi. Vera uşağını rahat etmək üçün çar babanın cah- cəlalından, ədalətindən, rəiyyət üçün atalıq etməyindən söyləyirdi. Bu dadlı laylardan balaca Lena xumarlanıb şirin yuxuya getdi. * * *
9 yanvarda Peterburq küçələri işçilər və onların arvad-uşaqları ilə dolu idi. Hamısı müəyyən yerlərdə toplaşmağa tələsirdi. Getdikcə camaat artırdı. Polis məmurları xalq ilə mehriban rəftar edirdilər. Bu isə işçilərə ümid verirdi ki, hökumət onların qətnaməsini yerinə yetirməyə mane olmayacaqdır. Vasilyevski cəzirədə qırx mindən artıq xalq toplanmışdı. Bunların sırasında Vera və kiçik Lena da vardı. Natiqlər kürsü üzərinə qalxaraq camaatı saray meydanına getməyə dəvət edirdilər. Bu təklifi qəbul edərək xalq saray meydanına tərəf axmağa başladı. Aradan bir o qədər zaman keçməmişdi ki, şəhərin bir çox yerindən, polislər tərəfindən işçilərin gülləyə tutulmaq xəbəri gəlib çıxdı. Lakin heç kəs buna inanmayıb yenə də yeriş edirdi. Bu halda müsəlləh atlı kazaklar və jandarmlar camaatın qarşısını alaraq atəş açdılar. İşçilər geriyə dönmək istədikdə, onlar arxadan da gülləyə tutuldu. Bunu gördükdə adamlar bir-birini basaraq yan küçələrə qaçmağa üz qoydu, lakin sitəmkər çarın qaniçici qurşunu hər tərəfi almışdı. Məsum uşaqların naləsi, məzlum anaların fəryadı göylərə səda salmışdı. Lakin daş qəlbli, qaniçən kazaklar, buna baxmayaraq, zavallı işçiləri bacardıqca qılıncdan keçirirdilər. Kiçik Lena anasını itirmişdi. Ayaq altında qalmasından qorxaraq özünü bir dərvaza bucağına soxmuşdu. Zavallı uşağın qorxudan qanı elə qaçmışdı ki, üzünün rəngi ayaqları altındakı qardan seçilmirdi. Aclıq, zəiflik bir tərəfdən, yorğunluq və qorxu digər tərəfdən zavallı uşağı taqətdən salmışdı. Daha ayaq üstə durmayıb yerə sərildi.
Bir saatdan artıq idi ki, Lena bihus qalmısdı. Bu vaxt nağıl etdiyimiz küçədə qovğa bitmişdi. Atma, qırma başqa küçələrə keçmişdi. Milli Kitabxana 277
Kiçik Lena bihuşluqdan ayıldı, gözlərini açdı, lakin bir müddət harada olduğunu, qar üstə sərilmiş meyitlər, onların aralarında sızıldayan, nalə edən yaralıların kim olduğunu və nə üçün belə hala düşdüklərini anlamadı. Bu halda onun qulağına belə bir səda gəldi: - Lena, Lena, qızım, ac balam, haradasan? Səni də zalım kazaklar qanına boyadımı? - Ah, anamın səsi, məni çağırır. Lena var qüvvəsini yığıb ayağa qalxdı, qara bata-bata meyitlər arasında anasını aramağa başladı. Bu vaxt yenə də anasının naləsi qulağına gəldi. Lena anasını gördü. Ayaqları dolaşa-dolaşa özünü onun qucağına atdı. Vera ağır yaralanmışdı. - Anacığım, səni kim belə yaraladı? - Zalım çarın qaniçici soldatı. - Mən daha çar babanı sevmirəm, o zalım adam imiş, ana, qalx evimizə gedək. - Qızım, mən qayıtmaz bir evə gedirəm, səni babana kim aparsın? - Mən sənsiz getmərəm, anacığım, qoy yaranı bağlayım, sonra evimizə gedək... - bunu deyib zavallı uşaq titrək əllərilə basının yaylığını açmağa səy etdi. Bu vaxt at üstə əlində nizə bir kazak keçirdi. Kazak bunları gördü. Atını onlara tərəf çevirdi.
- Çar babaınzı ziyarət etdinizmi? - deyə qəhqəhə çəkdi. Vera buna səbir etməyib çara nifrət etməyə başladı, zalım kazak nizəni onun sinəsi üstə tutaraq: - Sus, üsyançı qadın, bu saat səni də bu yerə sərilmiş köpəklərin sırasına qataram. Bunu gördükdə Lena, ufacıq döşün gərərək: - Qoymaram, - deyə bağırdı. Qəddar kazak: - Al, - deyə nizəni zavallı uşağın sinəsindən vurdu və çaparaq getdi. Lena anasının qucağına yıxıldı. Sinəsindən al qan fışqıraraq ağ qarı qırmızı rənglə boyadı. - Ay zalım, bunun günahı nə idi ki, belə qanına boyadın. Bu, zavallı ananın son naləsi oldu. Övladını qucaqlayıb öpərək gözlərini yumdu.
Lenanın solğun dodaqları "nə üçün, nə üçün" deyərək həmişəlik qapandı. |