TəDRİs proqrami və test məcmuasi

III MÖVZU.  ÖDƏNİŞ SİSTEMİ  
  
Ödəniş sistemı  və  nağdsız hesablaşma sistemi  anlayışlarının 
məzmunu.  Azərbaycan  Respublikası  Mərkəzi  Bankının  (AMB) 
ödəniş  sistemləri  sahəsində  fəaliyyəti.  Azərbaycan  Respublikası 
Prezidentinin 2004-cü il 9 dekabr tarixli Fərmanı ilə təsdiq edilmiş 
- 
Azərbaycan Respublikasında Milli Ödəniş Sisteminin İnkişafı üzrə 
2005-2007-ci illər üçün Dövlət Proqramı
nın məqsəd və vəzifələri.   
Beynəlxalq  Hesablaşmalar  Bankının  ödəniş  və  hesablaşma 
Sistemləri  Komitəsinin  sistem  əhəmiyyətli  ödəniş  sistemləri  üzrə 
müəyyən etdiyi əsas prinsiplər.   
Azərbaycan  Respublikasında  ödəniş  sisteminin  fəaliyyətinin  
hüquqi  çərçivəsi.  Ödəniş  sistemlərinə  nəzarətin  hüquqi  əsasları. 
Elektron  imza  və  elektron  sənəd  haqqında  Azərbaycan 
Respublikasının Qanunu.   
Prosessinq  təşkilatlarina  icazələrin  verilməsi  və  prosessinq 
fəaliyyətinə  nəzarət  qaydaları.  Azərbaycan  Respublikasinda 

---

 
16   
 
fəaliyyət    göstərən  banklar  arasinda    hesablaşmaların  aparılması 
qaydası.  Ödəniş  sistemi  kontekstində    AZIPS  –  Real  Vaxt 
Rejimində Banklararası Milli Hesablaşmalar Sisteminin  fəaliyyəti.   
Ödəniş 
sistemi 
kontekstində 
SWIFT 
– 
qlobal 
telekommunikasiya sistemi və beynəlxalq maliyyə əməliyyatlarının 
təminatçısı kimi. Ödəniş sistemində kontekstində XÖHKS – Xırda 
Ödənişlər üzrə Hesablaşma Klirinq Sistemi fəaliyyəti.  
Ödəniş  sistemində  kontekstində  Kütləvi  Ödənişlər  üzrə 
Mərkəzləşdirilmiş  İnformasiya  Sistemi.    Ödəniş  sistemində 
kontekstində  BMS  –  Mərkəzi  Bankın  Baş  Mühasibatlıq  Sistemi  
fəaliyyəti. 
XÖHKS-də 
hesablaşmalar. 
Kağiz 
daşıyıcılarda 
hesablaşmalar. Elektron ödəniş sisteminin inkişafı. Ödəniş sistemı 
və  informasiya  texnologiyası.  Ödəniş  sistemlərinə  nəzarət. 
Prosessinq  təşkilatlarına  icazələrin  verilməsinə  və  prosessinq 
fəaliyyətinə  nəzarət  qaydaları
. 
Ödəniş  sistemlərinə  nəzarət 
konsepsiyası
.   
Nağdsız  hesablaşma    formaları:  ödəniş  tapşırıqları  ilə 
hesablaşmalar;  inkasso  sərəncamları  ilə  hesablaşmalar;    inkasso 
üzrə  hesablaşmalar;  akkreditiv  üzrə  hesablaşmalar.  Nağdsız 
hesablaşmalar həyata keçirilərkən istifadə  edilən  ödəniş sənədləri: 
ödəniş  tapşırıqları;  inkasso  sərəncamları;  inkasso  tapşırıqları; 
akkreditivlər.