Toshkent 2020 yil


amal qilish qudratiga ega emas



Yüklə 8,64 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə107/452
tarix28.11.2023
ölçüsü8,64 Mb.
#168408
1   ...   103   104   105   106   107   108   109   110   ...   452
EKOLOGIYA. Дарслик.2020.Muftaydinov

amal qilish qudratiga ega emas. 
Omoch tortish qudratiga ega 
emas. Farzandlar dunyoga kel- 
tirmoq qudratiga ega emas.
Moddiy olamda xalq qilingan 
har bir mavjudod yemak bilan 
tirikdir, yemaksiz o‘likdir‖. 
Avesto. Vandidod, uchinchi 
fargard, uchinchi bo’lim (33).


Q.X.Muftaydinov, H.M.Qodirov, E.Yu.Yulchiyеv Ekologiya.
100 
4-bosqich

XIX asrda aholi soni 1 mlrd. kishidan oshgan, tabiiy resurslarni 
qazib olish va ishlatish hajmi o‗sgan, ayrim o‗simlik va hayvon turlari qirilib 
ketgan
. Atrof-muhitning ifloslanishi kuchaya boshlagan. XIX -asrning ikkinchi 
yarmidan jamiyat tarixidagi 
texnogen bosqich
ajratiladi. 
1864-yili AQShda geograf-olim G.Marsh(1801-1882)ning ―Inson va tabiat 
yoki Insonning tabiatni fizik-geografik sharoitlarining o‗zgarishiga ta‘siri‖ degan 
asari e‘lon qilingan. G.Marsh birinchi bo‗lib insonning tabiatga salbiy ta‘siri 
xaqida alohida kitob yozdi. U insonning tabiatga ongli va stixiyali ta‘sirining og‘ir 
ekologik oqibatlarini tahlil qilib, bu muammolarni o‗rganadigan alohida fan-―yangi 
geografiya‖ zarurligini ta‘kidlagan edi.
O‗zingizga ma‘lumki, 1866-yili E.Gekkel (1834-1919) ekologiya faniga asos 
soldi. Ekologiyaning vujudga kelishida Ch.Darvin (1809-1882) ning evolyutsion 
ta‘limoti katta rol o‗ynadi. Ekologiya alohida fan sifatida XX asrning boshlariga 
kelib shakllandi. Dastlab o‗simlik va hayvonlar ekologiyasi, keyinchalik inson 
ekologiyasi va ijtimoiy ekologiya vujudga kelgan.
XX asrga kelib, tabiat va jamiyat munosabatlari keskinlasha boshladi. Asosiy 
mineral 
xom-ashyo 
resurslarining 
yetishmovchiligi, 
isrofgarchilik 
bilan 
o‗zlashtirilishi nohush ijtimoiy-siyosiy va ekologik oqibatlarga sabab bo‗lgan.
XX asrning ikkinchi yarmiga kelib, hayot sharoitlarining yaxshilanishi, fan-
texnika inqilobi, aholi sonining keskin ortishi –

Yüklə 8,64 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   103   104   105   106   107   108   109   110   ...   452




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin