Yaşil iNKİŞAF: enerji SƏMƏRƏLİLİYİ VƏ alternativ məNBƏLƏR 2 yaşil iNKİŞAF

YAŞIL İNKİŞAF: ENERJİ SƏMƏRƏLİLİYİ VƏ ALTERNATİV MƏNBƏLƏR
Şirkət və dövlət səviyyəsində davamlı inkişaf və yaşıl iqtisadiyyat 
sahəsində atılan praktiki addımlarla tanış olarkən aydın olur ki: şirkətlərin 
bəziləri KSM ilə biznes strategiyasının prinsipləri arasında əlaqə qurur; 
bəziləri yalnız insan amilini və öz istehlakçısının sağlamlığını düşünür; bir 
sıra dövlətlər isə KSM-i özlərinin davamlı inkişaf konsepsiyalarında əsas 
meyar kimi qiymətləndirir. 
Ümumiyyətlə, hər bir şirkət çalışmalıdır ki, yaşıl iqtisadiyyatın inkişafı 
naminə əsas prinsiplərdən biri olan şəffaflıq təmin olunsun və bu məqsədlə 
davamlı inkişaf və KSM sahəsində ayrıca bir hesabat tərtib edilsin. Böyük 
Britaniyada aparılan araşdırmaların nəticələri göstərir ki, FTSE 100 (Finan-
cial Times Stock Exchange İndex) daxil olan şirkətlərin 90 faizi davamlı in-
kişaf və KSM sahəsində ayrıca hesabatnəşr edir
20
.
Nəticə ondan ibarətdir ki, yaşıl iqtisadiyyatda qəhvəyi iqtisadiy-
yatdan fərqli olaraq, özünü sosial məsuliyyətli təqdim etdiyi halda, in-
san sağlamlığı üçün zərərli məhsullar istehsal edən şirkətlərə yer yox-
dur.  Çünki yaşıl iqtisadiyyatda KSM tam anlamıyla maddiyatdan uzaq 
şəkildə qiymətləndirilir. Belə olan halda, şirkətlər etik kodekslərini 
həyata keçirəndə hökümət tərəfindən qanunvericilik baxımından dəstək 
görməlidir və hökumətlər bu köməyi yaşıl fiskal siyasətin vacib alətləri 
vasitəsilə həyata keçirə bilərlər. 
Əhalisinin əksəriyyətinin İslam dininə inandığı ölkələr yaşıl iqtisa-
diyyatda KSM-i tam anlamıyla həyata keçirilməsində geniş potensia-
la malikdirlər. Çünki İslam dini ictimai və əxlaq normaları ilə müəyyən 
edilən xüsusi iqtisadi inkişaf yolunun mümkünlüyü haqqında təsəvvürləri 
ifadə edir və elə yaşıl iqtisadiyyatın da əsas qayəsi bundan ibarətdir. Biz 
bunu İslam iqtisadiyyatının təməl prinsiplərində də görə bilərik ki, ölkələri 
davamlı inkişafa apara biləcək yaşıl iqtisadiyyat son zamanların trendi 
deyil və əslində onun tarixi Müqəddəs Quranın tarixi qədər qədimdir. 
Məzmununa görə ilahi göstəriş əsasında insanların təsərrüfat prosesində 
davranış qaydalarını müəyyən edən İslam iqtisadiyyatı formasına görə 
sərvət və nemətlərin istehsalında, bölgüsündə və istifadəsində ədalətli 
fəaliyyəti ehtiva edir. İslam iqtisadi sistemində əsas məqsədlər kimi aşağı-
dakıları göstərmək olar:
20  http://europa.eu/abouteuropa/index_en.htm

---

- 39 -