Азярбайъан республикасы дахили ишляр назирлийи

---

AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI DAXİLİ İŞLƏR NAZİRLİYİ 
P O L İ S A K A D E M İ Y A S I 



KAFEDRA: «İctimai elmlər» 


FƏNN: «Azərbaycan tarixi» 


FAKÜLTƏ: Əyani

 
 
 
MÜHAZİRƏ 
 

MÖVZU:№6 «
AZƏRBAYCANDA MONQOL ƏSARƏTİ
» 


 
 


Vaxt-2 saat
 
 

Tərtib etdilər
: «İctimai elmlər»
kafedrasının baş
müəllimi, polis leytenantı
Rəşad Qasımov 

«İctimai elmlər»
kafedrasının müəllimi, 
polis 
baş leytenantı
Rəhim Məcnunov
 
 
 
Mühazirə kafedranın iclasında müzakirə edilib və bəyənilib. 
Protokol № ____ “________” ______________2013-cü il
 
 
 
 
BAKI 2 0 1 3 
 
 

---

2
 
MÖVZU № 6: «AZƏRBAYCANDA MONQOL ƏSARƏTİ
» 
 
PLAN 
 

GİRİŞ

 
 
1. 
XIII əsrin başlanğıcında Azərbaycanda
ictimai-
siyasi vəziyyət. Monqolların birinci yürüşü.
2. 
Cəlaləddinin Azərbaycanı işğal etməsi. Monqolların ikinci 
yürüşü. 
3. 
Monqolların üçüncü yürüşü. Azərbaycan Elxanilər dövlətinin 
tərkibində. XIII-XIV əsrlərdə Azərbaycanın təsərrüfat həyatı.


NƏTİCƏ: 
 
 
Ə D Ə B İ Y Y A T: 
 
1. 
Azərbaycan tarixi. Bakı,1998. 7 cilddə, III cild. səh. 14-73 
2. 
Azərbaycan tarixi. Bakı,1996. səh. 271-299 
3. 
Azərbaycan tarixi. Dərslik, I cild. Bakı, 1994. səh. 322-346 
4. 
Məmmədov İ
.
Azərbaycan tarixi (Ali məktəblər üçün dərslik). Bakı, 
2005. səh. 4-14 
5. 
Bünyadov
 Z
. Azərbaycan Atabəylər dövləti. Bakı, 1983. 
6. 
İsmayılov M. Azərbaycan tarixi. Bakı,1997. 
7. Onullahi
 
S
.
XIII - 
XVII əsrlərdə Təbriz şəhərinin tarixi. Bakı,1982. 
8. 
Məmmədov Z.C. Azərbaycanda XI - XIII əsrlərdə fəlsəfi fikir. Bakı, 
1978. 
9. Piriyev V. Az
ərbaycan Hülakülər dövlətinin tənəzzülü dövründə 
(1316-1360-ci ill
ər). Bakı, 1978 

---

3
GİRİŞ 
 
XIII əsrin ilk rübündə inkişaf etmiş şəhərlər ölkəsi olan Azərbaycan 
köçəri monqolların viranedici hücumlarına məruz qaldı. Xalqımıza böyük 
itkilər və dağıntılar gətirən monqol basqınları Azərbaycanın iqtisadi və 
mədəni yüksəlişi prosesini müvəqqəti olsa da dayandırdı. Qafqaz ölkələri, 
xüsusən Şirvan, Gürcüstan hakimləri və Azərbaycan Atabəyi bu qorxunc 
təhlükə qarşısında öz qüvvələrini birləşdirə bilmədilər. Hətta hər bir şəhər 
qonşu feodalların köməyi olmadan monqollara qarşı təkbaşına vuruşurdu. 
İşğalçılar bir sıra şəhərləri yerlə yeksan etdilər. Mühüm ticarət və 
sənətkarlıq mərkəzinin - Beyləqanın taleyi daha faciəli oldu. Şəhər bir daha 
yüksələ bilməyib süqut etdi.
XIII əsrin ortalarından paytaxtı Təbriz olan monqol imperiyasının 
(Hülakülərin) mərkəzi vilayəti Azərbaycanın siyasi-iqtisadi mövqeyi 
güclənməyə başladı.
Monqol hücumlarının Azərbaycan üçün nəticələrinin, monqol ağalığı 
dövründə ölkənin siyasi, iqtisadi, mənəvi həyatında baş verən dəyişikliklərin 
öyrənilməsi, Azərbaycanın sonrakı tarixi inkişafını müəyyən etmək 
baxımından olduqca mühüm əhəmiyyət daşıyır.
Hülakülər dövlətinin yaranması, Azərbaycanın bu dövlətin tərkibində 
tutduğu mövqenin araşdırılması, ümumiyyətlə, Elxanilərin hakimiyyətinin 
Azərbaycanın ərazisi, əhalisi və mədəni həyatına göstərdiyi təsirin hərtərəfli 
təhlil edilməsi də bu mövzunu təşkil edən aktual məsələlərdən biridir. 
Monqol ağalığına qarşı Azərbaycan xalqının mübarizəsi xalqımızın öz 
azadlığı uğrunda apardığı milli-azadlıq hərəkatının mühüm bir mərhələsini 
təşkil edir. 

---

4