Backup of Uz Qabigi

§10.3. Günəşin radiolokasiyası
Günəşə göndərilən radiodalğaların onun hansı qatından qayıtmasını təyin etmək mümkün olmadığından Günəşə qə-dər məsafəni birbaşa radiolokasiya üsulu ilə təyin etmək ol-mur. Bundan başqa Günəşin özü də radio dalğaları şüalandı-ran mənbə olduğundan Yerdən ona göndərilən radio dalğala-rı müəyyən dərəcə sönə də bilər. Ona görə Günəşin radioloka-siyası dolayı yolla aparılır. Bu məqsədlə Venera daha əlveriş-lidir.

Şəkil 10.3-də G -Günəş, Т -Yer və V -Veneradır. Fərz

T

Şəkil 10.3. Günəşə qədər məsafənin radiolokasiya üsulu ilə təyininə dair

Е

edək ki, Venera aşağı birləşmə konfiqurasiyasına yaxın vəziy-yətdədir. Aydındır ki, şəkildə r@ -Yerin heliosentrik məsafəsi və r_V -Veneranın heliosentrik mə-safəsi, r -Veneranın geosentrik məsafəsidir. Venera və Yerin heliosentrik uzunluqlarının fər-qini

A/ = /_V - Л

ilə işarə edək.

Venera və Yerin radius-vektorları aşağıdakı kimi yazıla

bilər:
Burada e -orbitin eksentrisiteti, J -həqiqi anomaliyadır.

Əgər şəkil 10.3-də TVG üçbucağına kosinuslar teoremini tətbiq etsək yaza bilərik:

və ya (10.5) və (10.6)- nı nəzərə alaraq Veneranın geosentrik məsafəsi üçün alarıq:

r² =r²+r²-2r_YT_@cos(l_v-l_@) ,

Əgər а_ф=а_о -ı mötərizədən kənara çıxarsaq və kvadrat

Buradan Yerin Günəşdən orta məsafəsi və ya Yerin heliosent-rik məsafəsi üçün yaza bilərik:

mötərizələri uyğun olaraq A, B və C ilə işarə etsək (10.7)-ni aşağıdakı kimi yaza bilərik:

Axırıncı (10.9) düsturunda Veneranın geosentrik məsafə-si yuxarıda verdiyimiz radiolokasiya üsulu ilə, a_V/a_e isə Kep-

lerin üçüncü qanunundan təyin olunur. Onda (10.9) -dan Yerin heliosentrik məsafəsini təyin etmək olar.