Baza modulu üzrə Təlim Materialı

Formal və qeyri-formal qrupların müsbət və mənfi cəhətləri

Formal  təşkilati  strukturun  başlıca  üstünlüyü  ondan  ibarətdir  ki,  burada  kimin  kimə  görə 

cavabdeh olması ilə bağlı sual yaranmır. Formal strukturlar asanlıqla başa düşülür və konkret 

norma  və  qaydalarla  qorunub  saxlanır.  Formal  təşkilati  struktur  yanlış  anlaşılmaya  səbəb 

olan proseslərə və prosedurlara az yer ayırır. Buna baxmayaraq, formal təşkilati strukturun 

ən böyük mənfi cəhətlərindən biri ondan ibarətdir ki, bürokratiya təbəqələri qərarların qəbul 

edilməsi prosesinə mane ola bilər. 

Qeyri-formal təşkilati  strukturun  ən  əsas  müsbət  cəhəti  onun daim  inkişafda  olması  və tez 

dəyişən situasiyalara asanlıqla reaksiya verə bilməsindən ibarətdir. Qeyri-formal qruplar üzrə 

Amerikalı ekspert Jon Katzenbax deyir: "Təşkilati struktur sxemlərini və birbaşa hesabatları 

unudun,  öz  şəbəkənizdə  lazımi  adamları  (mütəxəssisləri)  müəyyən  edin".  Qeyri-formal 

təşkilati strukturların da öz mənfi cəhətləri var. Məsələn, bu strukturlarda qurulan ünsiyyət 

adətən düzgün şərh edilmir. Qeyri-formal qrup mentaliteti təşkilat daxilində boş söhbətlərə 

(dedi-qoduya) və yanlış anlaşılmanın yayılmasına şərait yaradır. Nəhayət, neqativ korporativ 

mədəniyyət  daxilində  mövcud  olan  qeyri-formal  təşkilati  struktur  işçilərin  zəruri 

dəyişikliklərə müqavimət göstərərək özlərini rahat hiss etdikləri bir mühit yarada bilər. 

3.4.2. T

ələbələr üçün fəaliyyətlər 



Siz  hansı  problemlərlə  rastlaşmısınız?  Qrupa  təqdim  edin,  sinifdə

müzakirə aparın. 



Problemlərdən  biri  üzrə  rol  oyunu  hazırlayın.  Rol  oyununu  keçirin  və  onun  nə  üçün

problem  olması,  kimin  üçün  problem  olması  və  problemin  nəticəsi  barədə  müzakirə

aparın.



Məktəbinizdə və ya sinfinizdə hansı formal və qeyri-formal qruplara malik olduğunuzu

və bunun qrup işinə təsir edib-etməməsini müəyyən edin.



Valideynlərinizdən  və  digər  şəxslərdən  formal  və  qeyri-formal  qruplarla  necə

rastlaşdıqlarını  və  bunun  qrup  işində  problemlərə  səbəb  olub-olmadığını  soruşun.

Sinifdə təqdim edin.



Bu sektordakı şirkətdə fəaliyyət göstərən şəxslə sorğu aparın: Onlar qrup işində hansı

problemlərlə rastlaşır? Sinfə təqdim edin.

3.4.3. Qiym

ətləndirmə 

 Aşağıdakı qiymətləndirmə meyarına əsasən qiymətləndirəcəksiniz: 

---

42