Berdaq nomidagi Qoraqalpoq davlat universiteti o`zbek filologiyasi fakulteti 105-guruh talabasi Bekturdieva Barchinoyning o`zbek folklori fanidan mustaqil ishi


Folklor qadimiy so‘z san’ati sifatida nafaqat chuqur g‘oyaviyligi, balki yuksak badiiyligi bilan ham ajralib turadi



Yüklə 0,76 Mb.
səhifə2/5
tarix14.04.2023
ölçüsü0,76 Mb.
#97851
1   2   3   4   5
Bekturdieva B

Folklor qadimiy so‘z san’ati sifatida nafaqat chuqur g‘oyaviyligi, balki yuksak badiiyligi bilan ham ajralib turadi.
Unda voqelikni ifodalashning doston, ertak, maqol, qo‘shiq, topishmoq singari xilma-xil janrlari shakllangan.
Xalq ijodiyotining voqelikni badiiy umumlashtirish tamoyillarida ifoda etadi.
Shuningdek, bir qator kompozitsion usullarda (Chunonchi, syujet va uning unsurlari, obrazlilik, tasviriy vositalar) talay o‘ziga xosliklar mavjud.
Folklor
Folklor asarlari tili – jonli so‘zlashuv tili bo‘lganligi uchun ham arxaik ifodalar va dialektizmlar uning uchun me’yor sanaladi.
Shu xususiyati bilan folklor tili adabiy jihatdan sayqallangan badiiy adabiyot tilidan farq qiladi.
Folklor tili muttasil harakatda bo‘lib, hamma zamonlarda ham adabiy tilning boyish manbai bo‘lib kelmoqda.
Folklor
Xalq og‘zaki badiiy ijodi asarlari uzoq muddatli ijodiy jarayonda, og‘izdan-og‘izga, avloddan-avlodga, ustozdan-shogirdga o‘tib yuzaga keladi va yashaydi.
Badiiy adabiyot namunasining muallifi ham, yozilgan vaqti ham aniq va ma’lum bo‘ladi. Folklor asarlari muallifining noaniqligi – anonimligi (grek anonymis - noma’lum) o‘sha asarning qachonlardir individual ijodkor tomonidan ijod etilganligini inkor etmaydi.
«mashhur nomlar yo‘q, Chunki uning muallifi hamisha xalqdir. Uning navqiron xalq yoki qabila ichki va tashqi hayotining jimjimalarsiz va aniq tasvirlangan oddiy va soddagina qo‘shiqlarini kim to‘qiganini hech kim bilmaydi… va bu qo‘shiq urug‘dan urug‘ga, avloddan avlodga o‘tadi va vaqtlar o‘tishi bilan o‘zgarib boradi: goh uni qisqartirishsa, goh uzaytirishadi, goh yangidan to‘qishadi, goh unga boshqa qo‘shiqni ulashsa, goh unga qo‘shimcha qilib boshqa bir qo‘shiqni to‘qishadi – shunda qo‘shiqdan doston chiqadi, faqat xalq unga o‘zini muallif sanay oladi… Adabiyot - boshqa ish: endi xalq emas, balki xalq hayotining turli tomonlarini o‘z aqliy faoliyatlarida aks ettiruvchi alohida shaxslar uning arbobi. Adabiyotda shaxs to‘la huquq bilan maydonga chiqadi va adabiy bosqichlar hamisha shaxslarning nomi bilan ajralib turadi».
  • V.G.Belinskiy shunday deydi:


Yüklə 0,76 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin