Bərk ciSİMLƏRDƏ defektləR

Şəkil Frenkel defektinin sxematik təsviri

Bu cür defektlər kation və aninların radiusu kəskin (r_Ag=1.26A,r_Br=1,95 A) fərqlənən AgBr kristalında rast gəlinir.Göründüyü kimi ,Şottki defekti ümumi hal üçündür.Onun əmələ gəlməsi asandır.Eyni atom və ionlarda əmələ gələn kristallarda düyünlər arasında atom və ya ion yerləşdirmək ümumiyyətlə çətindir.Real kristallarda ərimə temperaturda tarazlıqda olan defektlərin qatılığı 0,1%-dən artıq olmur.Aşağı temperaturda daha az olur (~10 ¹⁰at/sm³ Ge üçün).0 C-defekt olmur real kristallarda.Yüksək temperaturda yüksək enerjili foton atomun kristal qəfəsi ilə toqquşur və qəfəsin sürüşməsi baş verir.Eyni zamanda kristalı elementar hissəciklərlə atəşə tutduqda kristal əmələ gələndə (yetişəndə),kimyəvi qəfəs yerini dəyişir.Kristallarda defektlər cərayan daşıyıcı elektronların,deşiklərin mütəhərrikliyini azaldır,kristalın optiki xassəsinə təsir təsir edir,istilik tutumunu azaldır,maqnit və mexaniki xassəsinə mənfi təsir edir.Temperaturun təsiri ilə kristallarda olan hər iki növ defekt öz yerini dəyişə bilirlər.Diffuziya zamanı defekt bir necə potensial mayeləri keçməli olur.Bu mayelərin enerjisi (U) atomun təbiətindən ,kristal qəfəsin növündən aslıdır.Atomun zaman vahidində iki düyün arasında diffuziya ehtimalı (W)

W=ωe ^U/kT bərabərdir.

Defektin əmələ gəlməsi nəticəsində maddənin tərkibi onun formulasına uyğun gəlməyə bilər.Stexiometrik tərkib dedikdə ideal,defektsiz quruluş nəzərdə tutulur.Frenkelə və Şottkiyə görə olan defektlər ən çox rast gələn defekt növüdür.