Безопасность данных

Kriptografiya

Tushunarli bo’lgan matnni shifrlangan matnga aylantirish.

• Ma’lumotlarni kriptografik vositalar bilan o’zgartirish yoki o’zgartirmaslik yo’llari avtorizatsiyalangan foydalanuvchilar uchun nisbatan soddaligi.
• Shifrlash sxemasi sirli algoritmga bog’liq bo’lmasligi, aksinchashifrlash kaliti deb nomlanuvchi algoritmni sirli parametriga bog’liq bo’lishi kerak (encryption key).
• Ruxsatga ega bo’lmagan foydalanuvchi uchun kalitni aniqlash juda qiyin bo’lishi kerak.

Yaxshi kriptografik usullarning xususiyati:
Data Encryption Standard (DES) himoyalangan mexanizm orqali avtorizatsiyalangan foydalanuvchi tomonidan taqdim etiladigan kalit asosida ularni tartibini o’zgarishini va simvollarni o’niga qo’yilishiga asoslangan.
Axborot xavfsizligini ta’minlash kafedrasi, 2021

Kriptografiya (davomi)

Ochiq kalit asosida shifrlash foydalanuvchiga ikki kalit ham ma’lum degan tamoyilga asoslanadi:

• public key – ma’lumotlarni shifrlash uchun ochiq kalit.
• private key – ma’lumotlarni shifrlash uchun qo’llaniladigan va faqatgina foydalanuvchiga ma’lum kalit.

Hamma uchun ochiq, biroq bu shifrlash sxemasini fosh etishni osonlashtirmaydigan sxemaga asoslangan bo’lishi kerak.
Axborot xavfsizligini ta’minlash kafedrasi, 2021

Kompyuterlarni xavfsizlik darajalarini sinflanishi

D – minimal xavfsizlik
C –Audit yordamida davriy tekshirilishi ta’minlanadi. C1 и C2 ga bo’linadi. C1 bir xil xavfsizlik darajasidagi foydalanuvchilar munosabatini belgilaydi. C2 foydalanuvchi darajasida ruxsat boshqaruvini taqdim etadi.
B – C ning barcha xususiyatlarini o’z ichiga oladi, biroq har bir obyekt unikal belgan sezgirlik belgisiga ega bo’lishi mumkin (sensitivity labels). B1, B2, B3 larga bo’linadi.
A – Xavfsizlikni ta’minlash uchun loyihalash va maxsus rasmiy usullaridan foydalanadi
Axborot xavfsizligini ta’minlash kafedrasi, 2021

Q&A