Biokimyo pmd
Yüklə 2,44 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Kreatinfosfat + ADF
→ → → → → kreatin + ATF ATFning bunday resintezlanish yo‘li juda tez va samaralidir. Kreatinfosfatning mushakdagi zaxirasi ko‘p emas, shuning uchun ATF asosan glikoliz va to‘qima nafas olish jarayonida hosil bo‘ladi. Mushak to‘qimasida kreatinfosfat faqat energiya manbai bo‘lmasdan, balki to‘qima nafas olishi va oksidlanuvchi fosforlanish davrida hosil bo‘luvchi makroergik fosfat bog‘larning transport rolini bajaradi. Yurak mitoxondriyasi matriksida sintezlangan ATF ichki membrana orqali spesifik ATF-translokaza ishtirokida ichki membrana tashqi tomonida joylashgan mitoxondrial kreatinkinaza izofermenti faol markaziga o‘tkaziladi: membranaaro bo‘shliqda magniy ionlari ishtirokida muhitda kreatin bo‘lganda uchlamchi ferment-substrat kompleksi – kreatinkinaza-ATF-Mg +2 hosil bo‘ladi, u keyin kreatinfosfat va ADF- Mg +2 ga parchalanadi. Kreatinfosfat sitoplazmaga chiqadi va ADFning refosforlanishida miofibrilladagi kreatinkinaza reaksiyasida ishlatiladi. Mushak bir me’yorda ishlaganda o‘zining energetik sarflarini aerob metabolizm hisobiga amalga oshiradi, ko‘p ishlaganda esa glikolitik yo‘l bilan energiya bilan ta’minlanadi. Muskulda umumiy ATF miqdori muskul massasining 1g ga taxminan 5 mk mol ni tashkil etadi. ATF sintezi to‘xtaganida bu miqdor taxminan 445 1 sekundli ishga yetadi. Bundan 1 g muskulga har sekundda 5 mkmol atrofida ATF sintezlanib turishi kerak degan xulosa kelib chiqadi. Mana shunga asoslanib, tanadagi muskullarning 1/3 qismi (taxminan 10 kg muskul) ishga tushadigan va ish 10 daqiqa davom etadigan bo‘lsa, shu vaqt ichida 1,5 kg atrofida ATF sintezlanishini (va xuddi shunchasi ADFga aylanishini) hisoblab chiqish mumkin. Bu raqam taxminiy bir kattalik bo‘lib, ko‘p darajada ishning jadalligiga bog‘liq bo‘ladi. Yurak muskuli bir kecha-kunduzda 100000 martadan ko‘ra ko‘proq qisqarib, 7200 l atrofida qonni haydab beradi. Miokard tuzilishi va xossalari jihatidan qizil skelet muskullariga o‘xshaydi. Yurak muskulidagi energiya almashinuvining xususiyati uning tabiatan butunlay deyarli aerob bo‘lishidir. Yurak mushagida ATF va kreatinfosfatning miqdori skelet mushagiga nisbatan kam, ATFning sarflanishi esa yuqori. Shuning uchun miokardda ATFning resintezi skelet mushagiga nisbatan jadalroq boradi. Yurak mushagi uchun energiyaga boy fosforli birikmalarning hosil bo‘lish yo‘li bo‘lib, kislorodni sarflanishi bilan bog‘liq bo‘lgan oksidlanuvchi fosforlanish hisoblanadi. Shuning uchun ham yurak mushagi kislorodning yetishmovchiligiga juda sezgir. Skelet mushagiga nisbatan yurak mushagidagi modda almashinuvining o‘ziga xos tomoni bo‘lib, unda yog‘ kislotalarining oksidlanishi hisoblanadi. Yurak mushagida yog‘ kislotalarning oksidlanishi uchun 65-70%, uglevodlarning oksidlanishi uchun esa 30- 35% kislorod sarflanadi. Olein kislota miokardda juda yaxshi oksidlanadi. Yüklə 2,44 Mb. Dostları ilə paylaş:
|