O’zbekiston Respublikasida iqtisodiy, ijtimoiy soha va ta’lim tarbiyani rivojlantirish, aholi turmush darajasini yaxshilash mamlakatimiz hukumati oldida turgan vazifalardan biridir. O’zbekiston Respublikasi Prezidenti I.A.Karimov ta’kidlanganidek, …ta’lim-tarbiya sohasining yaxlit, uzluksiz tizimini shakllantirish va mustahkamlash borasida, ta’lim standartlari va dasturlarini takomillashtirish, maktablar, litsey va kollejlar, oliy o’quv yurtlarining moddiy-texnik bazasini yanada mustahkamlash masalalariga katta e’tibor berildi.[
O’zbekiston Respublikasida iqtisodiy, ijtimoiy soha va ta’lim tarbiyani rivojlantirish, aholi turmush darajasini yaxshilash mamlakatimiz hukumati oldida turgan vazifalardan biridir. O’zbekiston Respublikasi Prezidenti I.A.Karimov ta’kidlanganidek, …ta’lim-tarbiya sohasining yaxlit, uzluksiz tizimini shakllantirish va mustahkamlash borasida, ta’lim standartlari va dasturlarini takomillashtirish, maktablar, litsey va kollejlar, oliy o’quv yurtlarining moddiy-texnik bazasini yanada mustahkamlash masalalariga katta e’tibor berildi.[
O’zbekiston Respublikasining “Ta’lim to’g’risida” gi Qonuni va “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi”da ta’lim muassasalarida ta’lim sifati va samaradorligini ta’minlashda zamonaviy pedagogik, innovatsion va axborot kommunikatsiya texnologiyalarini o’quv jarayoniga tadbiq qilish ustuvor vazifa sifatida e’tirof etilgan.
Bitiruv malakaviy ishining birinchi bobi Ta’lim jarayonida muammoli ta’lim texnologiyalaridan foydalanishning nazariy-uslubiy asoslari deb nomlanib, pedagogik texnologiyalarning mohiyati va ularni qo’llash zarurati, muammoli ta’lim texnologiyalarining o’ziga xos jihatlari, o’quv jarayonida muammoli ta’lim texnologiyalaridan foydalanish imkoniyatlari haqida nazariy fikrlar yuritilgan.
Bitiruv malakaviy ishining birinchi bobi Ta’lim jarayonida muammoli ta’lim texnologiyalaridan foydalanishning nazariy-uslubiy asoslari deb nomlanib, pedagogik texnologiyalarning mohiyati va ularni qo’llash zarurati, muammoli ta’lim texnologiyalarining o’ziga xos jihatlari, o’quv jarayonida muammoli ta’lim texnologiyalaridan foydalanish imkoniyatlari haqida nazariy fikrlar yuritilgan.
Bitiruv malakaviy ishining ikkinchi bobi Andijon Bank kollejida iqtisodiy fanlarni o’qitishda muammoli ta’lim texnologiyalaridan foydalanishning holati tahliliga bag’ishlanadi. Unda kollejining tashkiliy-pedagogik faoliyati tasnifi, kollej ta’limida muammoli ta’lim texnologiyalaridan foydalanish holati tahlili keng yoritilgan.
Bitiruv malakaviy ishining ikkinchi bobi Andijon Bank kollejida iqtisodiy fanlarni o’qitishda muammoli ta’lim texnologiyalaridan foydalanishning holati tahliliga bag’ishlanadi. Unda kollejining tashkiliy-pedagogik faoliyati tasnifi, kollej ta’limida muammoli ta’lim texnologiyalaridan foydalanish holati tahlili keng yoritilgan.
Bitiruv malakaviy ishining uchinchi bobi Andijon Bank kollejida ta’lim jarayonining samaradorligini oshirish yo’llari deb nomlanagan bo’lib, kollejda muammoli ta’lim texnologiyalarida interfaol usullardan foydalanish istiqbollari xamda ta’lim texnologiyalarini zamonaviy axborot vositalar asosida o’qitishni takomillashtirish masalalari berilgan.
Bitiruv malakaviy ishining uchinchi bobi Andijon Bank kollejida ta’lim jarayonining samaradorligini oshirish yo’llari deb nomlanagan bo’lib, kollejda muammoli ta’lim texnologiyalarida interfaol usullardan foydalanish istiqbollari xamda ta’lim texnologiyalarini zamonaviy axborot vositalar asosida o’qitishni takomillashtirish masalalari berilgan.
O’tkazilgan tadqiqot natijalari bo’yicha ilmiy asoslangan umumiy xulosalar chiqarilgan hamda ularning mazmuni keltirilgan.
Pedagogik texnologiya
Pedagogik texnologiya
Pedаgоgik teхnоlоgiyaning o`zigа хоs хususiyati shundаn ibоrаtki, undа o`quv mаqsаdlаrigа kаfоlаtli erishishdа o`quv jаrаyoni lоyihаlаshtirilаdi vа аmаlgа оshirilаdi. U аsоsаn o`z ichigа quyidаgilаrni оlаdi.
Pedаgоgik teхnоlоgiyaning o`zigа хоs хususiyati shundаn ibоrаtki, undа o`quv mаqsаdlаrigа kаfоlаtli erishishdа o`quv jаrаyoni lоyihаlаshtirilаdi vа аmаlgа оshirilаdi. U аsоsаn o`z ichigа quyidаgilаrni оlаdi.
tа’limdа umumiy mаqsаdning qo`yilishi;
tuzilgаn umumiy mаqsаddаn аniq mаqsаdgа o`tish;
o`quvchilаrning bilim dаrаjаlаrini dаstlаbki bаhоlаsh;
o`quvchilаrning bilim dаrаjаlаrini dаstlаbki bаhоlаsh;
bаjаrilаdigаn o`quv ishlаrni mаjmuаsi;
nаtijаni bаhоlаsh.
Bundаn ko`rinаdiki, o`quv jаrаyoni «mоdulli» ko`rinishgа kelib, turli mаzmun bilаn to`ldirilgаn, umumiy tizimgа mоs hоldа ishlаb chiqаrilаdigаn blоklаr qismlаrdаn ibоrаt.
Respublikamizning hozirgi davrdagi ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish tamoyillari jahondagi taraqqiy etgan mamlakatlar qatoridan munosib o’rin olish uchun ma’naviy salohiyatimizni va iqtisodiy qudratimizni yanada oshirish, ularni XXI asr ilmiy-texnika taraqqiyoti talablariga javob beradigan tarzda qayta qurishni talab qiladi. Buning uchun yoshlarimiz dunyoqarashini o’zgartirish, ularning bilim va ma’naviyatlarini jahon andozalari darajasiga ko’tarish zarur.
Bugun jamiyat oldiga: maxsus qobiliyatini ularning mustaqil bilishlarini maqsadga muvofiq ravishda rivojlantirishni vazifa qilib qo’ydi.
Ana shu vazifalarni hal etishda muammoli ta’lim texnologiyasi yetakchi o’rinni egallaydi.
Muammoli ta’lim – bu mantiqiy fikrlash operatsiyasi (tahlil, umumlashtirish) va o’quvchilarning izlanishli faoliyati qonuniyatlarini (muammoli vaziyat, bilishga qiziqish, ehtiyoj) hisobga olib tuzilgan ta’lim va o’qitishning ilgari ma’lum bo’lgan usullarini qo’llash qoidalarining yangi tizimidir.
Shuning uchun ham muammoli ta’lim ko’proq o’quvchi fikrlash qobiliyatining rivojlanishini, uning umumiy rivojlanish va e’tiqodining shakllanishini ta’minlaydi. Didaktikaning barcha yutuqlarini istisno qilmay, balki ulardan foydalangan holda muammoli ta’lim ilmiy bilim va tushunchalarni, dunyoqarashni shakllantirish, shaxs va uning pedagogik faolligini har tomonlama rivojlantirish vositasi sifatida rivojlantiruvchi ta’lim bo’lib qoladi.
Shuning uchun ham muammoli ta’lim ko’proq o’quvchi fikrlash qobiliyatining rivojlanishini, uning umumiy rivojlanish va e’tiqodining shakllanishini ta’minlaydi. Didaktikaning barcha yutuqlarini istisno qilmay, balki ulardan foydalangan holda muammoli ta’lim ilmiy bilim va tushunchalarni, dunyoqarashni shakllantirish, shaxs va uning pedagogik faolligini har tomonlama rivojlantirish vositasi sifatida rivojlantiruvchi ta’lim bo’lib qoladi.
Muammoli vaziyatlarning roli va ahamiyatini aniqlash o’quvchi faol fikrlash faoliyatining psixologik-pedagogik qonuniyatlarini izchil ravishda hisobga olish asosida o’quv jarayonini qayta qurish g’oyasiga olib keldi. Yangi pedagogik faktlarni nazariy jihatdan mulohaza qilib ko’rish asosida muammoli ta’limning asosiy g’oyasi aniqlanadi: muammoli ta’limda bilimning deyarli katta qismi o’quvchilarga tayyor holda berilmaydi, balki o’quvchilarning tomonidan muammoli vaziyat sharoitlarida mustaqil bilish faoliyati jarayonida egallab olinadi.
Muammoli ta’lim texnologiyasining asosiy vazifasi – talabalarning bilimlar tizimini va aqliy faoliyat usullarini samarali o’zlashtirishlariga yordam berish, ularda olgan bilimlarni yangi vaziyatlarda ijodiy qo’llana olish, o’quv muammolarini yechish ko’nikmalarini hosil qilish, mustaqil bilim orttirish qobiliyatlarini singdirishdan iborat.
Muammoli ta’lim texnologiyasining asosiy vazifasi – talabalarning bilimlar tizimini va aqliy faoliyat usullarini samarali o’zlashtirishlariga yordam berish, ularda olgan bilimlarni yangi vaziyatlarda ijodiy qo’llana olish, o’quv muammolarini yechish ko’nikmalarini hosil qilish, mustaqil bilim orttirish qobiliyatlarini singdirishdan iborat.
Muammoli ta’limning asosiy maqsadi- ilmiy bilish, pedagog tomonidan yaratilgan muammoli vaziyatlar va ularni ochishga qaratilgan o’quvchining mustaqil faoliyati, ijodiy qobiliyatlarini o’stirish orqali o’qitish jarayoni natijalarini maqsadli rejalashtirishdan iboratdir.
Muammoli ta’limning asosiy maqsadi- ilmiy bilish, pedagog tomonidan yaratilgan muammoli vaziyatlar va ularni ochishga qaratilgan o’quvchining mustaqil faoliyati, ijodiy qobiliyatlarini o’stirish orqali o’qitish jarayoni natijalarini maqsadli rejalashtirishdan iboratdir.
Yuqoridagi tahlillar shuni ko’rsatadiki, an’anaviy tarzda tashkil etilgan dars mashg’uloti samarasidan, tajriba sinov orqali o’tkazilgan “muammoli ta’lim texnologiyasi” asosida tashkil etilgan darsning ijobiy natijasini tahlil ma’lumotlar orqali ko’rib o’tdik va quyidagi xulosaga keldik, tajriba sinov orqali o’tkazilgan “muammoli ta’lim texnologiyasi” asosida tashkil etilgan dars talabalarning darsda qatnashish faolligi, mustaqil fikr yuritish, o’zlashtirish darajasi yuqoriligi xamda o’qituvchining mavzudagi belgilab olgan va o’z oldiga qo’ygan maqsadiga xamda ijobiy natijaga erishadi.
Yuqoridagi tahlillar shuni ko’rsatadiki, an’anaviy tarzda tashkil etilgan dars mashg’uloti samarasidan, tajriba sinov orqali o’tkazilgan “muammoli ta’lim texnologiyasi” asosida tashkil etilgan darsning ijobiy natijasini tahlil ma’lumotlar orqali ko’rib o’tdik va quyidagi xulosaga keldik, tajriba sinov orqali o’tkazilgan “muammoli ta’lim texnologiyasi” asosida tashkil etilgan dars talabalarning darsda qatnashish faolligi, mustaqil fikr yuritish, o’zlashtirish darajasi yuqoriligi xamda o’qituvchining mavzudagi belgilab olgan va o’z oldiga qo’ygan maqsadiga xamda ijobiy natijaga erishadi.
Kollej ta’lim tizimini mazmunan modernizatsiyalash va ta’lim – tarbiya samaradorligini yangi sifat bosqichiga ko’tarishdan asosiy maqsad talabalarning zamonaviy bilim va kasbga ega bo’lishini jamiyatda munosib o’rin egallashini ta’minlashdan iborat hisoblanadi. Ta’limni yangi imkoniyat va talablar asosida o’qitish xamda ta’limni texnologiyalashtirish axborot texnologiyalariga asoslangan zamonaviy ta’lim texnologiyalarni tadbiq qilishni taqazo etadi.
Kollej ta’lim tizimini mazmunan modernizatsiyalash va ta’lim – tarbiya samaradorligini yangi sifat bosqichiga ko’tarishdan asosiy maqsad talabalarning zamonaviy bilim va kasbga ega bo’lishini jamiyatda munosib o’rin egallashini ta’minlashdan iborat hisoblanadi. Ta’limni yangi imkoniyat va talablar asosida o’qitish xamda ta’limni texnologiyalashtirish axborot texnologiyalariga asoslangan zamonaviy ta’lim texnologiyalarni tadbiq qilishni taqazo etadi.
ta’limning ilmiylik va sistemaliligini ta’minlash;
ko’rgazmalilikni oshirish;
o’quvchilarning bilim olishga ishtiyoqini oshirish;
o’quvchilarning chuqur va mustaxkam bilim olishini ta’minlash;
o’quv materialni o’rganish va o’zlashtirish sur’atini tezlashtirish;
ta’limni individuallashtirish;
ta’limni individuallashtirish;
bilimlarning o’zlashtirilishini nazorat qilish sistemasini amalga oshirish;
ma’lumotni uzatish va o’quvchi tomonidan qayta ishlash sur’atini oshirish;
o’quvchilarning darsga bo’lgan e’tiborini kuchaytirish;
o’quvchilarda mustaqil bilim olish malaka va ko’nikmalarini xosil qilish;
Barcha fikrlarni e’tiborga olib aytish mumkinki, zamonaviy ta’lim texnologiyalari va ular asosida yaratilgan interfaol usullar kun sayin takomillashtirilib boradigan ilm-fan, ta’lim-tarbiya va kasbning xususiyatlariga mos xolda qo’llanmog’i lozim.
Barcha fikrlarni e’tiborga olib aytish mumkinki, zamonaviy ta’lim texnologiyalari va ular asosida yaratilgan interfaol usullar kun sayin takomillashtirilib boradigan ilm-fan, ta’lim-tarbiya va kasbning xususiyatlariga mos xolda qo’llanmog’i lozim.
O’zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta maxsus ta’lim Vazirligining 2003-yil 28-may «Ta’lim sifatini oshirishga qaratilgan 100 innovatsiyalar to’grisidagi hay’at qaroriga ko’ra, 2003/2004 – o’quv yili «Ta’lim sifatini oshirish yili», deb belgilandi. Ta’lim islohatining xozirgi sifat bosqichida o’qituvchi-pedagoglar oldida yangi muhim vazifa qo’yildi. O’zbekiston Oliy va o’rta maxsus ta’lim Vazirligining 2003-yil 28-may 5/1 sonli buyrug’iga muvofiq fanlar bo’yicha muammoli ma’ruzalar matnini ishlab chiqish va ularni 2003/2004 o’quv yilidan boshlab izchillik bilan o’quv jarayoniga tadbiq etish belgilandi. Qabul qilingan qarorlar ijrosini ta’minlash bo’yicha Andijon Bank kolleji ta’lim jarayonida xam ta’lim sifatini oshirishga aloxida e’tibor kelinmoqda.
O’zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta maxsus ta’lim Vazirligining 2003-yil 28-may «Ta’lim sifatini oshirishga qaratilgan 100 innovatsiyalar to’grisidagi hay’at qaroriga ko’ra, 2003/2004 – o’quv yili «Ta’lim sifatini oshirish yili», deb belgilandi. Ta’lim islohatining xozirgi sifat bosqichida o’qituvchi-pedagoglar oldida yangi muhim vazifa qo’yildi. O’zbekiston Oliy va o’rta maxsus ta’lim Vazirligining 2003-yil 28-may 5/1 sonli buyrug’iga muvofiq fanlar bo’yicha muammoli ma’ruzalar matnini ishlab chiqish va ularni 2003/2004 o’quv yilidan boshlab izchillik bilan o’quv jarayoniga tadbiq etish belgilandi. Qabul qilingan qarorlar ijrosini ta’minlash bo’yicha Andijon Bank kolleji ta’lim jarayonida xam ta’lim sifatini oshirishga aloxida e’tibor kelinmoqda.
birinchi daraja– o’qituvchining o’zi muammoni qo’yadi, uni ifodalaydi va talabalarni muammoli vaziyatni yechish yo’llarini mustaqil izlashga qaratadi;
birinchi daraja– o’qituvchining o’zi muammoni qo’yadi, uni ifodalaydi va talabalarni muammoli vaziyatni yechish yo’llarini mustaqil izlashga qaratadi;
ikkinchi daraja – o’qituvchi muammoli vaziyatni faqat yaratadi, talabalar esa muammoni mustaqil ravishda ifodalaydi va uni hal etadi;
uchinchi daraja – o’qituvchi talabalarni muammoli vaziyatga faqat «keltiradi», ularni mustaqil izlash, qidirish faoliyatiga yo’naltiradi, bu faoliyatga rahbarlik qiladi va natijalarni baholaydi, talabalar esa muammoni mustaqil ravishda anglab tushunib oladi, uni ifodalaydi va yechish yo’llarini qidiradi.
uchinchi daraja – o’qituvchi talabalarni muammoli vaziyatga faqat «keltiradi», ularni mustaqil izlash, qidirish faoliyatiga yo’naltiradi, bu faoliyatga rahbarlik qiladi va natijalarni baholaydi, talabalar esa muammoni mustaqil ravishda anglab tushunib oladi, uni ifodalaydi va yechish yo’llarini qidiradi.
Kollej ta’limida hozirgi kunda ilg’or pedagogik texnologiyalardan biri hisoblangan muammoli ta’lim texnologiyasini qo’llab, nazariy va amaliy dars mashg’ulotlarini tashkil etish, o’zaro dars tahlillarini o’tkazish qizg’in tus olgan. Bu esa o’z navbatida barcha pedagoglar o’rtasida raqobatchilik muhitini yaratish orqali ularni o’z ustida ishlashga, o’quvchilarni esa barcha fanlarga bo’lgan qiziqishlarini oshirib, iqtidorini namoyon etishga, bilim va ko’nikmalarni mustaxkamlashga zamin bo’lmoqda.
Kollej ta’limida hozirgi kunda ilg’or pedagogik texnologiyalardan biri hisoblangan muammoli ta’lim texnologiyasini qo’llab, nazariy va amaliy dars mashg’ulotlarini tashkil etish, o’zaro dars tahlillarini o’tkazish qizg’in tus olgan. Bu esa o’z navbatida barcha pedagoglar o’rtasida raqobatchilik muhitini yaratish orqali ularni o’z ustida ishlashga, o’quvchilarni esa barcha fanlarga bo’lgan qiziqishlarini oshirib, iqtidorini namoyon etishga, bilim va ko’nikmalarni mustaxkamlashga zamin bo’lmoqda.
Bugungi kunda, ilmiy texnik taraqqiyot xar sohada shuningdek, ta’lim-tarbiya soxasiga ham yangi-yangi texnologiyalarni joriy etishni taqozo etmoqda. Shu sababli “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi”da o’quv tarbiyaviy jarayonlarni ilg’or pedagogik texnologiyalar bilan ta’minlash zarurligi ta’kidlanadi.
Bugungi kunda, ilmiy texnik taraqqiyot xar sohada shuningdek, ta’lim-tarbiya soxasiga ham yangi-yangi texnologiyalarni joriy etishni taqozo etmoqda. Shu sababli “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi”da o’quv tarbiyaviy jarayonlarni ilg’or pedagogik texnologiyalar bilan ta’minlash zarurligi ta’kidlanadi.
Maqsadlarni amalga oshirish uchun ta’limning yangi-yangi modellari yaratilmoqda.
Maqsadlarni amalga oshirish uchun ta’limning yangi-yangi modellari yaratilmoqda.
Bitiruv malakaviy ishni yozish jarayonida ham bugungi texnika rivojlanib borayotgan davrda o’quvchilarni zamon talablariga mos, har tomonlama yetuk bilimli , zukko, qobiliyatli qilib tarbiyalash eng dolzarb vazifalardan biri ekanligini ko’rib o’tildi.
Muammoli ta’lim- o’quvchilarning erkin fikrlashlariga, o’zining fikrini erkin bayon qila olishlariga va fikrlarini yanada rivojlantirishlariga ta’sir etishdir. Bunda o’quvchi diqqat bilan tinglashi, mustaqil va yolg’iz fikrlashi, jamoa bo’lib fikrlashi, tahlil qilishi, ko’pchilik bo’lib muhokama qilishi va to’plangan fikrni bayon qila olishi kerak.
Muammoli ta’lim- o’quvchilarning erkin fikrlashlariga, o’zining fikrini erkin bayon qila olishlariga va fikrlarini yanada rivojlantirishlariga ta’sir etishdir. Bunda o’quvchi diqqat bilan tinglashi, mustaqil va yolg’iz fikrlashi, jamoa bo’lib fikrlashi, tahlil qilishi, ko’pchilik bo’lib muhokama qilishi va to’plangan fikrni bayon qila olishi kerak.
Hozirgi zamon didaktikasi o’quvchilarning mustaqil – o’quv – bilish faoliyatiga e’tiborni kuchaytirdi, hamda ta’lim texnologiyalarni qo’llagan holda dars mashg’ulotini tashkil qilish talab etila boshlandi.
Iqtisodiy fanlarni muammoli o’qitish jarayonida o’qituvchi avvalo muammoli vaziyat yaratadi, savollar qo’yadi, masalani eksperimental topshiriqlarni taklif qiladi, muammoli vaziyatni yechishga qaratilgan muhokama uyushtiradi. Xulosalarning to’g’riligini tasdiqlaydi, o’quvchilar oldingi bilim tajribalarga asoslanib muammoli vaziyatni hal etish yo’llari to’g’risida o’ylaydilar va takliflar kiritadilar. Oldingi olgan bilimlarini umumlashtirib, xodisalarning sabablarini aniqlagan holda, ularning kelib chiqishini tushuntiradilar, muammoli vaziyatni yechishning eng oqilona variantini qidiradilar.
- Mustaqil fikrlashga o’rgatadi va ijodiy qobiliyatlarni o’stiradi;
- Mustaqil fikrlashga o’rgatadi va ijodiy qobiliyatlarni o’stiradi;
- Ilmiy bilimlarni mustaqil qo’lga kiritish va amalda qo’llash metodlarini o’zlashtirish imkonini yaratadi;
- Egallagan bilimlar asosida ilmiy dunyoqarash asoslarini shakllanishiga imkon yaratadi;
- Bilimlarni ijodiy o’zlashtirish, tahlil qilish, amalda qo’llash ko’nikmalari xosil qiladi;
- Ijodiy faoliyat tajribasi tarkib topadi.
Xulosa qilib shuni aytish kerakki, muammoli ta’lim texnologiyasi ta’lim jarayonini amalga oshirishda universal vosita hisoblanadi. Bu texnologiya talabalar vaziyatli masalani izlash faoliyatiga, muammoni ifodalash va yechishga tayyorlangandagina samarali bo’ladi. O’qituvchi biror o’qitish texnologiyasini yoki ularning birikmasini tanlar ekan, darsning maqsadi, o’quv materialining mazmuni, auditoriya xarakteri, uning tayyorlik darajasiga asoslanishi lozim.
Xulosa qilib shuni aytish kerakki, muammoli ta’lim texnologiyasi ta’lim jarayonini amalga oshirishda universal vosita hisoblanadi. Bu texnologiya talabalar vaziyatli masalani izlash faoliyatiga, muammoni ifodalash va yechishga tayyorlangandagina samarali bo’ladi. O’qituvchi biror o’qitish texnologiyasini yoki ularning birikmasini tanlar ekan, darsning maqsadi, o’quv materialining mazmuni, auditoriya xarakteri, uning tayyorlik darajasiga asoslanishi lozim.
Oliy o’quv yurtlaridagi joriy etilayotgan muammoli ta’lim texnologiyasini o’rta maxsus kasb-hunar kolleji ta’lim tizimiga moslashtirishni amalga oshirish zarur.
Oliy o’quv yurtlaridagi joriy etilayotgan muammoli ta’lim texnologiyasini o’rta maxsus kasb-hunar kolleji ta’lim tizimiga moslashtirishni amalga oshirish zarur.
Ta’lim muassasasi moddiy texnik bazasini takomillashtirish kerak.
Kollejlararo muammoli ta’lim texnologiyasini qo’llashga qaratilgan tajriba-sinov darslarini tashkil etish ishlarini yo’lga qo’yish kerak.
Kollej ta’limida o’tiladigan fanlardan darslik, o’quv qo’llanmalarning ta’minotini rivojlantirish zarur.
Nazariy va amaliy o’qitish jarayonida pedagogik texnologiyalarining turli ko’rinishlaridan foydalangan holda darslarni tashkil etish zarur.
Nazariy va amaliy o’qitish jarayonida pedagogik texnologiyalarining turli ko’rinishlaridan foydalangan holda darslarni tashkil etish zarur.
Oliy va o’rta maxsus ta’lim tizimida faoliyat olib borayotgan professor-o’qituvchilarining ish tajribalarini ommalashtirish va keng miqyosda tadbiq etish kerak.
Kasb-hunar kollej o’qituvchilarini o’zlari pedagogik, innovatsion va muammoli ta’lim texnologiyasini foydalanishni to’g’ri yo’lga qo’yish kerak.
Kasb-hunar kollej o’qituvchilarini o’zlari pedagogik, innovatsion va muammoli ta’lim texnologiyasini foydalanishni to’g’ri yo’lga qo’yish kerak.
Zamon talablari asosida pedagogik texnologiyalar va muammoli ta’lim texnologiyasi asosida darslarni tashkil etish natijasida malakali kadrlar tayyorlash tizimini takomillashtirish zurur.
6. O’zbekiston Respublikаsi Vаzirlаr Mаhkаmаsining 2002 yil 6-iyundagi “Kompyuterlashtirishni yanada rivojlantirish va axborot-kompyuter texnologiyalarini joriy etish chora tadbiralri to’g’risida”gi 200-sonli Qarori.
6. O’zbekiston Respublikаsi Vаzirlаr Mаhkаmаsining 2002 yil 6-iyundagi “Kompyuterlashtirishni yanada rivojlantirish va axborot-kompyuter texnologiyalarini joriy etish chora tadbiralri to’g’risida”gi 200-sonli Qarori.
7. Karimov I.A. “2014 yil yuqori o’sish sur’atlari bilan rivojlanish, barcha mavjud imkoniyatlarni safarbar etish, o’zini oqlagan islohotlar strategiyasini izchil davom ettirish yili bo’ladi” 2013 yilda mamlakatimizni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish yakunlari hamda 2014 yilga mo’ljallangan iqtisodiy dasturning eng muhim ustivor yo’nalishlariga bag’ishlangan Vazirlar Mahkamasining majlisidagi ma’ruzasi, “Xalq so’zi”gazetasi, 2014 yil 18 yanvar, 13-son
8. А. Xoliqov “ Pedаgogik mаhorаt” Dаrslik - T. “O’qituvchi” nаshriyoti 2011y
8. А. Xoliqov “ Pedаgogik mаhorаt” Dаrslik - T. “O’qituvchi” nаshriyoti 2011y
9. J. Xаsаnboev, va boshqalar “Pedаgogikа” Dаrslik - T.: “O’qituvchi” nаshriyoti 2011y.
10. G. Niyozava, M. Axmedova “Pedagogika tarixidan seminar mashg’ulotlari” Darslik T.: “Noshir” 2011y.
11. M. Axmedova “Pedagogika nazariyasi va tarixi” Darslik T.: “Tafakkur-bostoni” 2011y.