ANALYTICAL JOURNAL OF EDUCATION 83
Stress Holatining Kelib Chiqish Xususiyatlari _____________________________________________________ _____________________________________________________ Bolalarda kechuvchi stress jarayoni hozirgi kunda ko'proq tadqiqotlar o'tkazishni talab qiladigan
yo'nalish bo'lib qolmoqda. Garchi bolalar odatda kattalarga qaraganda kamroq stressli ekologik
lar muayyan vaziyatlarda ham stressni boshdan kechirishlari mumkin
va ular ba’zi holatlarda kattalardek stressga chidamli emas. Ba’zan stressning ham kelib
’lgan havo va atmosfera bosimi ostida kelib
chiqishi mumkin. Bolada stressning bu turi juda kam holatlarda kuzatiladi sababi inson bolalik
jasi bo’lishi mumkin. Bola
tez kuzatishimizga bo’ladi, chunki u emotsional o’zgaruvchandir.
Bolalik davrida tezda kulib, xursand bo’lib tezda yig’lash holatlarining kuzatilishi tabiiydir.
ar va jarohatlar orqali kelib chiqishi mumkin. Bu kabi stresslar
bolalarda ba’zan turli kasalliklar bilan bog’liq holatda kelib chiqishi mumkin.
bunga misol qilib barcha toksik moddalarning ta’sirini keltirishimiz mumkin.
stimuldan kelib chiqishi mumkin, aynan shunday paytda odam ekologik omilni
bezovta qiluvchi yoki yoqimsiz deb qabul qiladi va unga to'g'ri moslashishda muammolarga duch
keladi. Stress tashqi va ichki omillar, eng avvalo, ikkala omillarning o'zaro ta'siridan kelib chiqishi
mumkin. Shu tarzda, bolalikdagi stressning sabablari kattalar boshidan kechirgan stressdan
muhit talablari yoki ichki ruhiy talablarga yomon
Ichki omillar haqida gapirganda, biz stressdan aziyat chekayotgan bolaning aqliy
va psixologik faoliyatining bir qismi bo'lgan xususiyatlarni nazarda tutamiz. Stressni
rivojlanishida ishtirok etishi mumkin bo'lgan ichki omillar sifatida biz bolaning fe'l-atvori, fikrlari
va qarashlarini topamiz. Shunday qilib, bola qiyin vaziyatlarga duch kelganda, bolada yetarlicha
moslashish va ularga stress hissiyotlari bilan javob berish uchun zarur resurslar bo'lmasligi
ni o'zini o'zi va atrofidagi dunyoni idrok etish uslubiga
Bolani stressga ko'proq moyil qilishi mumkin bo'lgan ba'zi bir ichki xususiyatlar - bu
k, boshqalarni rozi qilishni istash, mag’lubiyatan
qo'rqish, jismoniy va ruhiy jazolanish qo'rquvi, ularning tashqi qiyofasi, ularning qobiliyatiga