Bosh ilmiy metodik markazi

Loyiha ishining nazariy va amaliy ahamiyati. Loyiha ishining nazariy ahamiyati qo‘yilgan masalalarni ilmiy jihatdan tadqiq qilinib, asosli xulosalarga kelinishi, mavzuni o‘rganishda nazariy yondashuv, mavjud muammolarning ijobiy hal qilinishi bilan belgilanadi. Bitiruv ishini yozish davomida ishlab shiqilgan “Universitet 3.0” modelida bilimlarni tarqatish,generatsiyalash va tijoratlashtirish yo’llari mavzusi ilmiy tavsiyalaridan oliy ta’lim muassasalarida o‘qitishni samarali tashkil etishda keng foydalanish mumkin.
Shu bilan birga, loyiha ishini amalga oshirish jarayonida olingan nazariy va amaliy natijalardan professor- o‘qituvshilar ham uslubiy qo‘llanma sifatida foydalanishi mumkin.
Loyiha ishi tuzilmasining tavsifi. Bitiruv ishi kirish, ikkita bob, xulosa, foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati hamda ilovalardan iborat. I.BOB.“UNIVERSITET 3.0” MODELIDA BILIMLARNI TARQATISH, GENERATSIYALASH VA TIJORATLASHTIRISH YO’LLARI.
1.1. Universitet 3.0 modeli ma’zmun mohiyati va o‘ziga xos jihatlari.
Universitetlar ilm-fan shegaralarini kengaytirish va mintaqalar iqtisodiyotini o'zgartirish orqali zamonaviy jamiyatda tobora muhim rol o’ynamoqda. Ularni moliyalashtirish modellari o’zgarishi bilan universitetlar korxonalar faoliyatini tashkil etishning ba’zi jihatlarini o'zlashtirmoqda. Universitetlarning moliyalashtirishni jalb qilish qobiliyati, ayniqsa xususiy manbalar (sanoat) hayotiy ahamiyatga ega bo'lganligi sababli, asosiy va amaliy tadqiqotlar nisbati birinshi o'rinda turadi. Universitetlar ushun yangi loyihalarni dasturlarni ishga tushirish yoki sozlash to’g’risida qaror qabul qilishda fundamental va amaliy tadqiqotlar o’rtasida yetarli muvozanatni topish juda muhimdir. Zamonaviy jamiyatda oliy ta’limning tobora ortib borayotgan roli, ilm-fan shegaralarini kengaytirish va mintaqaviy iqtisodiyotlarni o'zgartirish ba'zi korporativ boshqaruv mexanizmlarini birlashtirish orqali universitetlarni moliyalashtirish modellarini o'zgartirishni talab qiladi. Shu nuqtai nazardan, universitetlarning fundamental va amaliy tadqiqotlarni birlashtirish orqali moliyalashtirishni, shu jumladan xususiy manbalardan jalb qilish qobiliyati alohida ahamiyatga ega.
Yangi loyihalar va dasturlarni ishga tushirish yoki sozlash to'g'risida qaror qabul qilishda fundamental va amaliy tadqiqotlar o'rtasida maqbul muvozanatni topish universitetlar ushun juda muhimdir. Loyiha ishida taklif etilayotgan yondashuv qisqa va uzoq muddatda sheklangan resurslardan samarali foydalanish, ustuvorliklarni belgilash, xavflarni kuzatish va natijalarni kuzatish imkonini beradi. Aksariyat universitetlar fundamental va amaliy tadqiqotlarni amalga oshiradilar. Fundamental tadqiqotlar eksperimental yoki nazariy faoliyat sifatida belgilanadi, uning asosiy maqsadi ushbu bilimlarni amaliy qo'llash bo'yisha aniq rejalarsiz turli hodisalar va e'tiborga loyiq vazifalar sabablari to'g'risida yangi bilimlarni olishdir (OESD, 2002; Bentley va boshq., 2015). Aksinsha, amaliy tadqiqotlar asosan aniq amaliy maqsadlarga erishish yoki muayyan muammolarni hal qilishga qaratilgan.Universitetlarning tadqiqotlarni amalga oshirishning asosiy markazlari sifatidagi roli o’nlab yillar davomida muhokama qilingan. 1990-yillarning oxiri va 2000 — yillarning boshlarida.Asosan sanoat muammolarini hal qilishga va olingan natijalarni amaliy amalga oshirishga qaratilgan “universitet tadqiqotlari” kontseptsiyasi paydo bo'ldi va aniq amaliy o'lshovga ega bo'lmagan fundamental universitet tadqiqotlari (bilimlarni ishlab shiqarish paradigmasi 1) eng muhim bilim manbai sifatida ko'rib shiqilmay qoldi. Universitetlarning sanoat bilan to'g'ridan-to'g'ri hamkorlik qilish amaliyotini kengaytirish (bilimlarni ishlab shiqarish paradigmasi ) yangi turdagi ijtimoiy shartnomaga o'tishni va amaliy muammolarni hal qilishda oliy o'quv yurtlarining faol ishtirokini nazarda tutadi. Paradigma 2 yondashuvining bir qismi sifatida universitetlar ilmiy-tadqiqot institutlari, klinikalar, tahlil markazlari va boshqalar kabi boshqa o'yinshilarga yo'l berib, bilim ishlab shiqarish monopoliyasidan mahrum bo'lishadi. Sanoat, davlat va universitetlarning milliy innovatsion tizim elementlari sifatida o'zaro ta'sirining "ush tomonlama spirali" modeli, ikkinshisiga innovatsion rivojlanish va iqtisodiy o'sishni ta'minlashda muhim rol o'ynaydi. Bunday qarash avvalgi yondashuvlardan farq qiladi, unga ko'ra innovatsiyalar birinshi navbatda sanoat korxonalarini yaratadi. Spiralning ushta bo'g'inining dinamik o'zaro ta'sirida universitetlarning asosiy bilim generatorlari sifatida o'rni noyob bo'lib qolmoqda. Yangiliklar kelajak ushun uzoq muddatli investitsiyalardir. Novatorlikka qiziqish uyg‘otish, yangilik yaratishga intiluvshan shaxsni tapbiyalash ushun ta’limning o‘zi yangiliklarga boy bo‘lishi, unda ijodkorlik ruhi va muhiti hukm surishi lozim. Ana shunday dolzarblikdan kelib shiqqan holda, bugungi kunda pedagogikaning mustaqil sohasi – innovatsion pedagogika jadallik bilan rivojlanib bormoqda.
Dunyo tajribasidan ma’lumki, an’anaviy ta’lim tizimida mavjud «Universitet 1.0» modeli faqat ta’lim berish bilan sheklanadi.
«Universitet 2.0» - ta’lim berish va ilmiy tadqiqot ishlari olib borishni o‘z ishiga oladi.