Zak. 211
33
Kelib tushgan summani mazkur budjctning daromadlariga o ‘tkazish
uchun yetarli asos b o ‘lmasa yoki kclib tushgan summani budjct tasnifining
qaysi bo‘linm asiga o ‘tkazishning imkoniyati bo‘lmasa, bunday summa
aniqlanmagan tushum , dcb ataladi.
Respublika budjetiga kelib tushgan noaniq summalar hisobi va
aniqlanishi bilan hamda qaysi budjctning daromadiga ulaming tegishliligi
noma’lum b o ‘lgan holatlarda bunday tushumlami aniqlash bilan bank
muassasasi shug‘ullanadi.
Mahalliy budjetlarga kelib tushgan noaniq summalaming hisobini
va ulami aniqlash bilan tegishli mahalliy moliya organlari olib boradi.
Bunday m ablag‘lar kelib tushganda tegishli mahalliy moliya organida
quyidagi buxgalteriya provodkasi tuziladi:
D e b e t 0 1 1 - « M a h a l l i y b u d je t m a b l a g ‘la r i d e p o z i t h is o b v a r a g ‘i» s u b s c h y o ti;
K r e d it 0 4 1 - « A n i q l a n m a g a n t u s h u m l a r » s u b s c h y o ti.
Agar bu summ alar mazkur mahalliy budjet daromadlari emasligi
aniqlansa, u holda bu summalar qaytariladi. Aniqlanmagan tushum
qaytarilganda tegishli mahalliy moliya organida quyidagi buxgalteriya
provodkasi tuziladi:
D e b e t 0 4 1 - « A n i q l a n m a g a n t u s h u m l a r » s u b s c h y o ti;
K r e d it 0 1 1 - « M a h a l l iy b u d je t n i a b l a g 'I a r i d e p o z i t h is o b v a r a g ‘i» s u b s c h y o ti.
Agar aniqlanmagan tushumlar sifatida hisobda turgan summa
mazkur budjet daromadlariga tegishli ekanligi aniqlansa, u holda tegishli
mahalliy m oliya organi buxgalteriya xizmatida bu xo‘jalik operatsiyasini
quyidagi buxgalteriya provodkasi bilan rasmiylashtiriladi:
D e b e t 0 4 1 - « A n i q l a n m a g a n t u s h u m l a r » s u b s c h y o ti;
K r e d it 0 4 0 - « B u d j e t d a r o m a d l a r i » s u b s c h y o ti.
Aniqlanmagan tushumlar mahalliy budjetning hisobvarag'iga kelib
tushgan kunidan boshlab bir oy mobaynida, dekabr oyida kclib tushganlari
esa 31 dckabrgacha aniqlanilmasa, u holda bu summalar 0 ‘zbekiston
Respublikasi Davlat budjeti tasnifining 12-«Yig‘imlar va har xil nosoliq
daromadlar» bo‘limining 25-«Boshqa tushumlar» paragrafi bo‘yicha
daromadlarga o ‘tkaziladi. Mahalliy moliya organi buxgalteriya xizmatida bu
xo‘jalik operatsiyasi bo‘yicha quyidagi buxgalteriya provodkasi tuziladi:
2.2. Aniqlanmagan tushumlar hisobi
34
D e b e t 0 4 1 - « A n i q l a n m a g a n t u s h u m la r » s u b s c h y o t i ;
K r e d it 0 4 0 - « B u d j e t d a r o m a d l a r i » s u b s c h y o ti.
2.3. Vaqtincha mahalliy budjet daromadlariga
o ‘tkazilgan summ alar hisobi
042-«Vaqtincha mahalliy budjet darom adlariga o ktkazilgan sum-
malar» subschyotiga Qoraqalpog'iston Respublikasi davlat budjetiga
va mahalliy budjetlarga umumdavlat soliqlari va daromadlaridan
ortiqcha ajratilgan summalar bo‘yicha respublika budjetiga b o ig an
majburiyatlar yil oxiridagi yakuniy operatsiyalar yordamida hisobga
olinadi. Yil mobaynida ushbu budjetlarga ortiqcha qilingan ajratmalar
summalari «Daromadlar» kitobining (5-shakl) alohida qatorida 040-
«Budjet daromadlari» subschyotida hisobga olinadi. 0 ‘tgan yil bo‘yicha
umumdavlat soliq va daromadlaridan mahalliy budjetlar tomonidan
olingan ortiqcha ajratmalar bo‘yicha qarzlami to ‘lash (qaytarish) uchun
yangi yilda 0 ‘zbekiston Respublikasi bank m uassasalari tomonidan
mahalliy budjet m ablag‘lari depozit hisobvarag* idan hisobdan chiqarilgan
summalar 042-«Vaqtincha mahalliy budjet darom adlariga o‘tkazilgan
summalar» subschyotining debetiga o ‘tkaziladi.
2.4. Daromadlarning analitik hisobi
Qoraqalpog'iston Respublikasi davlat budjeti va mahalliy budjetlarga
kelib tushgan daromadlar va aniqlanmagan tushum lar summalarining
analitik hisobi «Daromadlar» kitobida (5-shakl) olib boriladi. Uning
«mundarija» qismida, mazkur budjetga kelib tushadigan daromadlarning
barcha turlari, ya’ni budjet tasnifining bo'lim i, bobi va paragrafi,
daromadning har bir turining to‘liq nomi va kitobda daromadning u yoki
bu turiga bcrilgan kitob varaqlarining raqami k o ‘rsatiladi.
Davlat budjeti daromadlarining analitik hisobi asosida, bu hisob
qaysi moliya organiga yuklatilganligidan qat’iy nazar, budjet daromadlari
tasnifi yotadi.
Qoraqalpog‘iston Respublikasi davlat budjeti va mahalliy budjetlar
daromadlarining analitik hisobini, Qoraqalpog‘iston Respublikasi
Moliya vazirligi va mahalliy (viloyat, shahar, tum an) moliya organlari
35
amalga oshiradi. Analitik hisob daromadlarning har bir turi b o ‘yicha
alohida-alohida budjet daromadlari tasnifining har bir bo‘limi bo‘yicha
olib boriladi.
M emorial-order va kelib tushgan daromadlar to‘g ‘risidagi m a’lumot-
nomalarga asosan bu kitobning «Kredit» ustuniga, har bir daromad turi
uchun belgilangan qatorlar bo‘yicha yozuvlar qilinadi. Davlat soliqlari
va daromadlaridan orliqcha ajratilgan summalar ushbu kitobga alohida
qator bo‘yicha yoziladi. Noto‘g ‘ri yoki ortiqcha tushgan daromadlar,
«Debet» ustunida xronologik tartibda yoziladi. Bu yozuvda mcmorial-
ordeming tartib raqami, daromadlarning bo‘limi, bobi, paragrafi
hamda summasi k o ‘rsatiladi. Oy tugashi bilan ushbu opcratsiyalar bir
xi! alomatlarga ega bo‘lgan daromadlarning qaytarilgan summaiari
bo‘yicha operatsiyalar debet «Oy bo‘yicha jam i» ustunining tegishli
qatorlarida, har bir daromad turi bo‘yicha qaytarilgan umumiy
summalar tartiblashtiriladi, so‘ngra joriy oy bo‘yicha, yil boshiga va
040-«Budjet darom adlari» subschyoti bo‘yicha jam i hisoblab chiqiladi.
Qaytarilayotgan summa mazkur daromad turi bo‘yicha yil boshidan
buyon tushgan tushumlardan oshib ketgan hollarda (masalan, tugagan
yil uchun qayta hisoblashlar bo‘yicha yil boshida qaytarilganda) hosil
bo‘lgan manfiy qoldiq «Yil boshidan jami» ustuniga qizil siyoh bilan
yoziladi. Aniqlanm agan tushumlar summasi «Daromadlar» kitobiga
(5-shakl) 041-«Aniqlanmagan tushumlar» subschyoti bo‘yicha yoziladi.
Kitobning bir varag‘idagi qatorlar soni oylik operatsiyalami yozish uchun
yctarli bo‘lmasa, u holda olingan daromadlar alohida turlari bo‘yicha
kitobning keyingi varaqlaridan foydalaniladi.
M amlakat respublika budjeti darom adlarining kundalik analitik
hisobini yu ritish bank muassasalariga yuklatilgan. Bank m uassasalari
budjet
darom adlari
tasnifining hamm a
b o ‘linmalari
b o ‘yicha
respublika budjeti darom alarining analitik hisobini olib boradi va har
oyda respublika budjetiga tushgan darom adlar haqida hisobotni tuzib,
0 ‘zbekiston R espublikasi Moliya vazirligiga taqdim etadi. 0 ‘zbekiston
Rcspublikasi M oliya vazirligida 0 ‘zbckiston Respublikasi M arkaziy
banki hisobotiga asosan, tugagan oyning budjet tasnifining hamma
b o ‘linmalari um um iy jam i bo‘yicha «Darom adlar va xarajatlar hisobi
36
uchun har oylik vedom ost(yoki kitob)lar»da (5-m f-shakl) tugagan oy
uchun darom adlarni analitik hisobi olib boriladi. «Darom adlar va
xarajatlar hisobi uchun har oylik vedom ost(yoki kitob)lar» (5-m f-
shakl) asosida m cm orial-order tuziladi, so ‘ng «Bosh-jurnal» kitobiga
(1-shakl) yoziladi.
Dostları ilə paylaş: |