Burun ve paranazal s nüsler

 

 

Nemin  sa lanmas  mekanizmas  tart maldr.  Bazlar  nemin  nazal 

sekresyonla  salgland n  iddia  ederken,  baz  ara trclar mukoz membran damar 

ve kapillerlerinden çkan seröz transüda ile sa land n iddia ederler. Günlük nazal 

sekresyon 1-1.5 lt dir. 

 

 

Ekspirasyon  da  neme  çok  yardm  eder.  Ekspirasyon  esnasnda,  s  ve  nem 

mukozay terk eder. Bu solunum havasndan nem kaybolmasna engel olur. 

 

Nemlendirme  ve  stma  mekani inde  de i meler  sadece  nazofarengeal 

mukoz  membrann  irritasyon  ve  kurulu unu  etkilemez.  Üst  solunum  yolunun  di er 

ksmlarn da etkiler. Kuruluk birçok akut nazal enfeksiyonun ba langcdr.  

 

 

Filtrasyon: 

Hava burun kllarnn filtre edici etkileri ve müköz örtüsünün yabanc cisimleri 

tutucu  etkisi  sonucu  temizlenir.  Mikroskopik  partiküller  burun  kllar  tarafndan 

tutulurken,15  mikronun  altndaki  daha  küçük  parçacklar  ise  burun  mukozas 

tarafndan havadan toplanrlar. 4.5 mikrona kadar olan partiküllerin %85’’i temizlenir, 

ancak 1 mikron büyüklü ündeki partiküllerin ancak %5’’i burun tarafndan tutulabilir. 

 

 

B - BURUN SOLUNUM HAVASI YOLU 

 

 

Hava geçi  hareketleri nazal kavitenin yapsna ba ldr. Naresler küçüktür ve 

konumlar  yere  horizontal  durumdadr.  Bu  havann,  yukar-a a   ve  konkalarn 

medialine do ru yönelmesine sebep olur. 

 

 

Koanalar  daha  geni   ve  vertikal  pozisyonda  olduklar  için  havaya  kar  

dirençleri  daha  azdr.  Ön  ve  arka  burun  deliklerinin  farkl  olmas  ve  burun 

bo luklarnn  yaps,  inspiryum  ve  ekspiryumda,  burun  içinden  geçen,  soluk 

13 

 

havasnda sirkülasyonlar daireler meydana getirir. Bu sirkülasyonlar, inspirasyon ve 

ekspirasyonda de i iktir ( ekil 14). 

 

                                  

 

 

 

 

                      ekil 14: Nazal hava akm 

 

 

ki  intranazal  hava  akm  vardr,  biri  inspirasyon  di eri  ekpirasyon 

esnasndadr.  Genel  olarak  inspire  edilen  hava  burun  deliklerinden  koanalara  düz 

bir yol izlemez. Burun deliklerinden inhale edilen hava, açkl  a a  bakan, yukar-

a a   ve  yüksek,  kubbe  eklinde  bir  yol  izler.  Olfaktör  fissürden  ve  sfenoidin  ön 

yüzünden  geçerek  posterior  koanalarna  varr.  Sfenoidin  yüzü  ve  konkalar 

üzerinde ,  hipertrofik  konka,  adenoid  vejetasyonlar,  deviye  septumlar,  polipler, 

nazal kavitede ve olfaktor bölgede havann da lmn de i tirirler. 

 

 

Ekspire  edilen  hava  inferior  meatuslar  yolu  ile  direkt  olarak  posterior 

koanadan  nostrillere  (burun  deliklerine)  gelmez,  bu  gerçek  de ildir.  Çünkü  birkaç 

küçük  sirkülasyonun  eklenmesi  ile  ekspire  edilen  hava,  inspire  edilen  havann 

izledi i  yolu  izler.  Aralarndaki  fark,  inspiryumda  solunum  havas  nazal  kaviteye 

giri te orta meadan geçmez. Ekspirasyonda ise bir ksm hava orta konkann arka 

ucu  ile  orta  meaya  do ru  yönelir.  Sonuç  olarak  orta  meadaki  ostiumlar  sadece 

scak, nemli havaya maruz kalrlar, fakat inspire edilen so uk ve kuru hava buraya 

u ramaz. 

 

2-OLFAKS YON 

 

 

Çe itli kokularn burun üst ksmna ula mas ile koku end organ stimüle edilir 

ve  koku  duyulur.  Koku  mukozas  2-4  cm

2

  kadardr.  Burada  olfaktor  sinir  hücreleri 

says 100 milyon kadardr. 

 

 

Koku mukozasnda, koku hücreleri, destek hücreleri ve bazal hücreler olmak 

üzere üç tip hücre vardr. Koku hücreleri destek hücrelerinin arasna yerle mi lerdir. 

Periferik uzantlar epitelin yüzeyine, santral uzantlar sfenoidin lamina kribrozasna 

uzanr. Aralarnda çok sayda seröz bowman bezleri vardr.  

 

 

Koku  partiküllerinin  koku  sinirlerini  nasl  stimüle  etti i  tam  olarak 

açklanamamakla birlikte, baz teorilerle açklanmaya çal lm tr: 

 

1.  Korpüsküler teori: Koku maddelerinin partikülleri, difüzyonla havaya yaylr 

ve olfaktuar hücrelerin üzerine varnca kimyasal bir reaksiyon meydana gelir. 

14 

 

 

2.  Dalga teorisi: Enerji dalgalar,  k gibi, sinüs dalgalar gibi gelir. 

 

3.  Stereo-Kemikal  teori:  Kimyasal  teorinin  bir  ba ka  açklamasdr.  Burada 

kimyasal  maddenin  fizik  ekli  önemlidir.  Reseptörleri  muayyen  ekildeki 

moleküller  uyarabilir.  Antijen,  antikor  gibi  adapte  olan  molekül  ba land  

reseptörü uyarr. 

 

4.  Modern  Vibrasyonel  teori:  Bu  teoriye  göre  her  maddenin  molekülleri 

vibrasyonlar olu turur. Yani bu teoride dalga uzaktan gelmemekte, reseptörle 

temas eden  imik madde dalgalar yaparak potansiyel olu turmaktadr. 

 

5.  Penetrasyon  ve  Puncturing  teori:  Kokusu  alnabilecek  maddelerin  büyük 

rijit  ve  karma k  ekilli  moleküller  olmas  gerekiyor.  Ancak  böyle  bir  madde 

olfaktor  membran  delebilmektedir.  Delinme  iyon  de i mesine  neden  olarak 

ksa devre ile eksitasyonu ba latmaktadr. Kokunun kalitesi difüzyonun hzna 

ve  açlan  deli in  iyile me  zamanna  ba ldr.  Olfaktuar  sinir  uçlarnn 

periferde  stimüle  edilmesinden  sonra  impulslar,  olfaktor  sinirler  yoluyla 

bulbus  olfaktoryusa  iletilirler.  Buradan  stimulus  hipokampus  ve  unkusa 

yerle mi   olfaksiyonun  santral  organlarna  iletilir.  Buradan  da  serebral 

korteksle ilgili olan liflerle sinaps yapar. 

 

 

Koku  teorilerinin  geçerlili i  saptanamad   için,  henüz  geçerli  genel  bir 

akseptansla  uygulanabilen  bir  olfaktör  testte  yoktur.  Baz  objektif  gibi  görünen 

testler  güvensizdir  (Pupiller,  kardiovasküler,  respiratuvar,  psiko  galvanik  ve 

elektroansefalografik). Subjektif metodlar dezavantaja ra men yine de kullanlabilir. 

Uygulanan testlerin genel prensipleri hastaya tand  kokular birer birer sa  ve sol 

burun deli inden koklatlarak kokunun  iddeti ve ne kokusu oldu u sorulur. 

 

 

Koku almayla ili kili patolojik durumlar: 

 

  Anosmia: Koku alma duyusunun tam kayb, havann burnun üst arka 

ksmna, area kribriformise ula amamas veya bu bölgenin tahrip olmas 

  Parosmia: Kokuyu yanl  alglama 

  Hiposmia: Az koku duyma 

  Kakosmia: Mevcut olmayan kokular duyma (Özellikle kötü kokular). 

 

 

 

 

3- REZONATÖR ORGAN: 

 

Bilindi i gibi ses üretimi grtlakta yaplr. Bu sesin büyütülme ve artikülasyon 

gibi birtakm i lemlerden geçmesi gerekir. Bu (artikülasyon) rezonans olayna burun 

ve paranazal sinüsler e lik ederler. 

 

öyle ki: 

 

Akci erlerden yükselen primitif hava sütunu, ses tellerinden geçerken ki inin, 

o  andaki  emosyonel  durumuna  göre  (a,e,i,o,u  gibi)  sesler  olu ur.  Bu  primitif  hava 

15 

 

sütunu  ses  tellerinden  yükselirken  epiglot,  dil  kökü,  tonsiller,  a z  içi,  di ler, 

yumu ak damak, nazofarenks, koanalar, burun içi ve sinüslere çarpar, sürtünür ve 

artiküle  olur.  Rezonasyon  meydana  gelir.  Bizde  ortaya  çkan  ses  üretiminden  o 

sesin kimin sesi oldu unu anlarz. 

 

Ki iye özel ses karakterini burundaki patolojiler bozabilir: 

 

  Hiponazalite; Burun, gere inden az rezonasyona katlyorsa olu ur, burun 

içinde obstrüksiyon yapan patolojilere ba l olu ur. 

 

  Hipernazalite; Burun, gere inden fazla rezonasyona katlyorsa olu ur, 

damak yarklar ve velofarengeal yetmezliklerde görülür. 

 

4- ORTA KULA IN HAVALANMASI: 

 

Ön  ve  arka  burun  deliklerinin  farkl  olmas  ve  burun  kavitesinin  yaps, 

solunum havasnda akmlar ve girdaplar meydana getirir. Bu akmlar inspirasyon ve 

ekspirasyonda  de i iktir.  nspirasyonda  bir  patoloji  varsa,  bu  orta  kulak 

ventilasyonunu olumsuz yönde etkiler. Bu nedenle, obstrüktif nazal patolojilere, orta 

kulak bozukluklar e lik eder. 

 

5- PARANAZAL S NÜSLER N BO ALIMI:  

 

 

çerisi  mukoza  ile  kapl  her  bo lu un  ostiumu  olmas  arttr. Çünkü mukoza 

sekresyonlarnn  devaml  olarak  ta nmas  ve  bo altlmas  gerekir.  Burada  basnç 

de i meleri, gravite ve siliyer hareket, bo altmda önemli rol oynar. Bu ancak sinüs 

içinde havann bulunmas ile mümkün olabilir. Sonuç olarak nazal bo luk havas ile 

sinüs havas arasnda geçi   arttr. Sinüs pasajlarn tkayc patolojiler, sinüzitlerin 

geli imine neden olur. 

 

 

Nazal sinüslerde hava akmnn önemsiz oldu una inanlr ve sinüslerle nazal 

bo luklar arasnda, hava de i imi son derece azdr; 

 

  nspirasyonda, hava akci erlere girer, fakat sinüslerden çkar. 

  Ekspirasyonda, hava akci erlerden çkar, fakat sinüslere girer. 

 

 

Sinüs  ostiumlar  açksa  ve  solunum  normalse,  sinüs  içindeki  ve  burundaki 

basnç  arasnda  çok  küçük  bir  fark  vardr.  Muhtemelen  her  respirasyonda,  sinüs 

içindeki hava burundaki gibi de i mektedir. Aslnda sinüslerin tümü ile havalanmas 

oldukça zaman alr. Ço u vakada bu 1 saate  yakndr. 

 

 

6- REFLEKSLER  

 

a-  Hap rk Refleksi:  

 

 

Glandlarn  sekresyonu,  burun  damarlarnn  i mesi,  imik,  fizik,  mekanik 

uyarlar  bu  refleksi  ba latabilir.  Refleksin  amac,  burun  pasajn  açk  tutmaya 

yöneliktir. 

16 

 

 

 

Hap rkta  cevap,  ya  bir  tek  derin  nefes  alma  veya  birbirini  izleyen  kuvvetli 

derin nefes almalar takiben, çok güçlü olarak, solununum havasnn burun yoluyla 

d ar  atlmas  hareketidir.  Yumu ak damak açk ve gergindir. Hava  iddetle, a z, 

daha çok burun tarafndan d arya atlm sa lanr. Böylece nazofarenks ve burun 

bo luklar,  endojen  ve  eksojen  maddelerden  temizlenir.  Bu  nedenle, 

hiperprodüksiyonlu  üst  solunum  yollar  enfeksiyonlar  ve  allerjilerde  hastal a 

hap rk e lik eder. 

 

b-  Is Regülasyon Refleksi:  

 

nspire edilen havann nareslerden koanaya gelmesi ¼ sn alr. Hava farenkse 

geldi inde rölatif nemlili i %75 veya daha fazladr. 

 

Konkalar  radyotör  gibi  havay  str  ve  inspire  edilen  hava  nazal  kaviteler 

tarafndan  36-37°C’’ye  stlr  ( ekil  15).  Isy  ayarlama  görevi  önemli  bir  nazal 

görevdir.  Burnun  s  de i ikliklerinden,  vücudun  di er  bölümlerinde  oldu u  gibi, 

talamus ve hipotalamus sorumludur. 

 

            

 

 

                             ekil 15: Nazal kavitede havann stlma mekanizmas 

 

D   ortamda  s  dü tü ünde,  burun  potensi  azalarak  snn  korunmasn 

sa lar.  D   ortamda  s  artt nda,  burun  geçirgenli i  artacak,    scak  kan  vücut 

yüzeyine getirerek, s kaybolmasna neden olacaktr. 

 

nspiryum  havasnn  nem  oran  da,  s  kaybna  neden  olur.  Çünkü 

buharla ma  meydana  gelmektedir.  24  saatte  1000  cc  su  inspiryum  havasna 

verilebilir. 

 

Philips  ve  Raghavann  1970  ylnda,  yaptklar  çal mada,  nazobukkal 

bölgenin  termoregülasyon  üzerine  etkisini  ara trdlar.  Çevre  scakl   sabit 

tutuldu unda, solunum havas scakl nda meydana gelen artma, solunum hznn 

artmas ile sonuçlanm tr. Bu hzl solunum, üst solunum yollarndaki sca a duyarl 

17 

 

reseptörlerin  uyarlmasna    ba lanm tr.  Ayn  ekilde,  üst  solunum  yollarnda 

bulunan,  so u a  duyarl  reseptörlerin  uyarlmas  da,  solunum  hznda  dü meye 

sebep olur.  

 

c-  Nazo Pulmoner Refleks:  

 

Burun  bo luklarnn  primer  fonksiyonlarndan  biri  de,  inspire  edilen  havann 

scaklk  ve  nemini  artrarak,  akci erlere  ula madan,  respiratuvar  pasajlar  için 

hazrlanmaktadr.  Pulmoner  alveoller  nem  olmadkça  havadan  oksijen  alp 

karbondioksit veremezler. 

 

Nazal  kavite  epiteli,  ekspire  edilen  hava  ile  artlandrlm tr.  Epitel,  inspire 

edilen  havadan  daha  çok  nem  içerir.  Hava  yüzeyden  geçerken,  nazomüköz 

membran  üzerinde,  nem  depo  edilir.  Nazal  membran,  inspire  edilen  havay 

tamamen  satüre  etme  kabiliyetinde  de ildir.  Ek  nemlenme,  hava  trakeadan 

geçerken olur. 

 

nspire  edilen  hava,  negatif  basnç  altnda  iken,  ekspire  edilen  hava,  pozitif  

basnç altndadr. Burundan, inspirasyon esnasnda, basnç hafif azalr, ekspirasyon 

esnasnda hafif artar.  

 

Nazo-pulmoner  refleks  hakknda  gittikçe  artan,  iyi  dökümante  edilmi  

kaynaklarn  bulunmas,  nazal  problemleri  medikal  veya  cerrahi  olarak  tedavi  eden 

kulak burun bo az hekimleri için önem ta maktadr. 

 

Epistaksis  için,  anterior  ve  posterior  tamponman  uygulanm   hastalarda, 

parsiyel karbondioksit basncnda de i iklik olmakszn, parsiyel oksijen basncnda 

belirgin  bir  azalma  oldu u  gösterilmi tir.  Bu  bulgu  sedasyonla  ilgili  de ildir. 

Pulmoner hipertansiyonlu ve waldeyer halkas lenfoid dokusunda belirgin hipertrofi 

olan  çocuklarda,  waldeyer  halkas  çkarld   zaman,  pulmoner  hipertansiyon 

düzelmektedir. 

 

 

d-  Nazal Siklüs:   

 

Burnun, solunumla olan  ili kisinde görevi, havay zor geçirme mekaniklerine 

göre  düzenlenmi tir.  Buna  nazal  direnç  ad  verilir.  Nazal  direnç,  burunun 

fonksiyonlarn yapabilmesi için fizyolojik bir gereksinimdir. 

 

Nazal  mukoza,  otonom  sinir  sistemi  etkisi  altnda,  aktif  dinamik  bir  organdr 

ve de i ik eksternal ve internal stimuluslarla reaksiyon gösterme yetene indedir. 

 

1895’’de  Kayser  nazal  mukozasnn  sabit  bir  konjesyon  ve  dekonjesyonunu 

gözlemi , buna nazal siklüs adn vermi tir. 

 

Siklus  esnasnda  konkalara  ne  oldu u  henüz  fazla  ara trlmam tr. 

Mukozann  i mesi,  arteryel  hiperemiye,  venöz  dolgunlu a,  ödeme  ve  bunlarn 

kombinasyonuna ba l olabilir.  

 

18 

 

 

Burunun  spontan  konjesyon  ve  dekonjesyonu,  3  saatlik  sikluslar  halinde 

meydana gelir. Bu fizyolojik bir fenomendir ( ekil 16). 

 

                              

 

 

                          ekil 16: Fizyolojik nazal siklus ve etkileri 

 

 

Bir  siklus  periferik  refleks  ve  mekanizmalardan  çok  santral  sinir  sistemi 

tarafndan kontrol edilir. 

 

 

Yer çekimi venöz dolgunlu u arttrr ve ki i a a  do ru e ildi i zaman nazal 

rezistans  %  15  artar.  Tek  tarafl  burun  tkankl   olan  hastalar  o  taraf  üzerine 

yatarak  uyumaktan  kaçnrlar.  Egzersiz,  baz  emosyonel  durumlar  ve  seks 

hormonlar, nazal rezistans etkiler. 

 

 

7- TAT DUYUSUNA OLAN ETK S    

 

 

Tat duyusunun iyi alglanabilmesi için koku fonksiyonlarnn iyi olmas gerekir. 

Örne in;  grip  ve  nezle  oldu umuz  zaman,  yediklerimizden  bir  tat  alamayz.  Ayn 

ekilde nazal pasaj kapatan nedenlerde de ayn duygu vardr. 

 

 

Bu  nedenle,  çok  eskiden  beri  mutfak  sanatnda  gda  maddelerine  tadn 

yannda koku verilmesinin nedeni de budur. 

 

8- BAKTER S D BAKTER OSTAT K ETK S   

Burun  sekresyonlarnn  içerdi i  immunglobulinler  ve  enzimler  sayesinde 

mikroorganizmalara 

kar  

koruyucudur. 

Ayrca 

siliyer 

fonksiyon 

bu 

mikroorganizmalar bu bölgeden uzakla trr.  

 

Ancak baz hallerde enfeksiyon ile: 

  Burun sekresyonu  azalr 

  Siliyal epitelin fonksiyonu bozulur  

  Siliyal epitelin fonksiyonunun bozulmas ve burun sekresyonunun 

azalmas ile 

  Bakteriler ve kaba partiküller  nazofarenkse sevkedilemez 

  Burun içinde enfeksiyonlar geli ir  

  Nazofarenks, Hipofarinks, Larenks ve bron lara ajan patojenler 

  yerle ir. 

19 

 

 

9- ESTET K 

 

Burun, co rafi bölgelere ve rklara ba l olarak çe itli  ekiller gösterir. Siyahi 

rkta, bask ve yayvan, kuzey rklarnda ise küçük burun tipi vardr. Memleketimizde, 

Karadeniz bölgesine has, iri burun tipini, bölgesel burun  ekillerine bir örnek olarak 

verebiliriz. 

 

 

Burun  yapsndaki  ekil  bozukluklar,  psikozlara  ve  bunalmlara  yol  açarak, 

ki ileri,  cerrahi  tedavilere  zorunlu  klmaktadr.  Ancak,  bu  çe it  operasyonlara 

girmeden önce, ki inin estetik probleminin, gerçekten bir sorun te kil edip etmedi i, 

kendi  ki isel  karakterini  veren  normal  fonksiyone  bir  burun  olup  olmad ,  ileride 

kar la lacak problemler yönünden ara trlmas gerekir. 

 

10- SEKS 

 

Burun koku fonksiyonu, bilhassa a a  omurgallarda, e ini bulma ve neslini 

devam ettirme için geli ilmi  organdr. Baz canllar, çkardklar kokular vastas ile, 

kar  cins tarafndan kolayca bulunur veya kar  cinsin ilgisini çekerler. 

 

 

nsanda bu fonksiyon geli memi tir. Ancak, yüzyllardr devam eden parfüm 

ve koku tüketimi do adaki gereksinmenin bir taklidi gibidir. 

 

 

 

BURUN C LD  HASTALIKLARI   

 

 

 

 Nazal Vestibül Foliküliti (Sycosis) ve Nazal Fronkül: 

 

Folikülit,  burun  kl  foliküllerinin  yüzeyel  bir  iltihabdr.  Akut  ve  kronik  rinitler 

sonras burun sekresyonunun içerdi i bakteriler, özellikle Stafilokokkus Aereuslarn 

(Rinitis  Staphilacocsica)  kl  foliküllerini  inoküle  etmesiyle  olu abildi i  gibi,  ayn 

bakterilerin  ka ma  veya  burun  kllarnn  cmbzla  veya  elle  çekilmesi  sonucu,  kl 

foliküllerini enfekte etmesi ile ba lar. 

 

Semptomlar: 

 

 

Burun ucunda a r, hassasiyet, gerilme hissi, kzarklk  

 

Burun ucu, burun kanad ve dudakta  i likle kendini gösterir 

 

Burun ucu bölgesi  i  ve ödemli bir hal alr  

 

ikayetler kendi kendine geçebildi i gibi 

  Apse ve nekroz sonucu, fronkül olu ur 

  A rsz oldu u gibi, a rl olarak da seyredebilir. 

 

Fronkül: Burun vestibülünde, stafilokoklarn etken oldu u, burun cildinin kl ve 

ya  foliküllerinin nekrotik ve iltihapl bir hastal dr ( ekil 17). 

20 

 

 

 

 

ekil 17: Tedavi öncesi ve sonras nazal fronkül 

 

Patogenez: 

 

 

Genellikle stafilakoklarn sebep oldu u bir hastalktr. 

 

Nazal vestibülün kl köklerinden kaynaklanr, üst dudak ve burun ucu 

bölgesini tutar 

 

Daima cildi tutar, mukozaya yaylmaz 

 

Tedavi: 

 

 

Uygun antibiyotik yeterli dozda ve yeterli sürede Oral veya paranteral 

olarak uygulanmal 

 

Burun vestibülüne antibiyotikli pomatlar sürülmeli 

 

Burun ucuna dokunulmamal, burun kllar çekilmemeli ve fronküller hiç 

bir zaman  sklmamaldr. 

 

Komplikasyonlar: 

 

1.  Burunda, Vena fasialis,Vena oftalmika yolu ile kavernöz sinüse açlr. 

Burun  ucundan  kalkan  streptokoksik  ajanlar,  böyle  bir  travma  ile 

kavernöz  sinüse  ta narak,  kavernöz  sinüs  trombozu  ve  menenjit 

olu abilir 

 

2.  Vena Fasialis yolu ile V.Jugularis  nterna Trombozu  

3.  Lenfanjit  

 

 

Nazal Egzema: 

 

Semptomlar:  

 

 

Vezikül ve püstüllerle ba layan bir hastalktr  

 

Kabuklanarak a rl bir  ekil alr 

 

Kronikle ince ka nt, yanma ve deskuamasyon ortaya çkar 

 

Burun d  ve  burun vestibül derisinde yerle ir. 

 

21 

 

Patogenez:  

 

 

Patolojik burun sekresyonlar 

 

Allerjik cilt reaksiyonlar 

 

Diabetes mellitus 

 

Generalize egzema 

 

Çocuklarda besin duyarll  v.s saylabilir 

 

Tedavi: 

 

 

Kabuklar, ya l pomatla ya lanr, steroidli pomatlar sürülür 

 

Mevcut ragadlara %5-10’’luk gümü  nitrat solusyonu ile atu man 

yaplr 

 

Etkenin bulunmas tedavide yardmc olur. 

 

Erizipel  (Ylanck)  

 

Semptomlar: 

 

 

Cilt ve cilt alt dokusunun akut enflamasyonudur 

 

Enfekte cilt sahas krmz renkte ve sa lam ksmdan kabarktr 

 

Lokal scaklk, vezikülle me, a r, genel durum bozulmas, titreme ve 

39°C civar ate  mevcuttur ( ekil 18). 

 

Patogenez:   

 

 

Etken ajan Streptokoklardr  

 

 

 

 

 

ekil18: Erizipel 

 

 

 

 

 

22