Buxgalteriya hisobi

3.3. MATERIALLARNI BUXGALTERIYADA
HISOBGA OLISH
Boshlang‘ich hujjatlardagi materiallarga tegishli ma’lumotlar to‘lov
vedomostiga ko‘chiriladi. Ushbu vedomost ma’lumotlari hisobot oyi
oxirida har bir ombor bo‘yicha aylanma vedomosti tuzishda asos bo‘lib
hisoblanadi.
Hisob-kitobning jurnal order shaklida qabul qilingan materiallar va
mol yetkazib beruvchilar bilan hisob-kitoblar 6-jurnal orderda yuritiladi.
Unda sintetik va tahliliy hisob bir-biri bilan bog‘langan holda olib
boriladi.
Hisob-kitobning jurnal order shaklida mahsulot ishlab chiqarish
uchun sarflangan materiallarning ulgurji bahosi, shartnoma yoki reja
tannarxi bo‘yicha 10-jurnal order, boshqa maqsadlar uchun sarflangan
materiallar esa 10/1 jurnal orderiga yoziladi. Shunday qilib, materiallar

---

57
kirimi bo‘yicha sintetik hisob 6-jurnal orderda, sarflangan materiallarning
sintetik hisobi esa 10 va 10/1 jurnal orderlarda olib boriladi.
Buxgalteriyada sintetik hisobdan tashqari sexlar, omborlar,
materiallar guruhlari bo‘yicha tahliliy hisob yuritiladi.
Tezkor-buxgalteriya (saldoviy) usuli qo‘llanilmaydigan korxonalar
buxgalteriyalarida materiallar pul va son ko‘rsatkichida hisobga olinadi.
Buxgalteriya hisobida materiallarning hisobini yuritishda quyidagi
schotlardan foydalanish mumkin:
1010-«Xomashyo va materiallar».
1020-«Sotib olinadigan yarim tayyor mahsulotlar va butlovchi
qismlar».
1030-«Yoqilg‘i».
1040-«Ehtiyot qismlar».
1050-«Qurilish mollari».
1060-«Idish va idish materiallari».
1070-«Boshqa tomonga qayta ishlash uchun berilgan materiallar».
1080-«Inventar va xo‘jalik anjomlari».
1090-«Boshqa materiallar».
Schyotlarning debet tomonida sotib olish (tayyorlash), haqiqiy
tannarxida yoki hisob narxlarida kirimga olinishi hisobga olinadi.