Buxgalteriya hisobi va operatsion texnika

“A” BANKNING YIG„MA BALANS HISOBOTI
2008-yil 1-yanvar holatiga 
Moddalar 
2006 yil 
2007 yil 
Farqi (+,-) 
AKTIVLAR 
Naqd pullar 
20 770 600 
6 187 118 
-14 583 482 
O„zbekiston Respublikasi Markaziy 
bankidan olinishi kerak bo„lgan pullar 
58 699 826 
93 218 048 
34 518 222 
Boshqa banklardan olinishi kerak 
bo„lgan pullar 
38 411 790 
63 307 758 
24 895 968 
Sotish uchun mavjud bo„lgan naqd 
investitsiyalar 
13 422 444 
5 911 479 
-7 510 965 
So„ndirilguncha ushlab turilgan in-
vestitsiyalar 
1 835 211 
757 514 
-1 077 697 
Teskari REPO 
0 
0 
0 
Mijozlarga berilgan kreditlar va 
bo„naklar
333 175 313 525 033 407 191 858 094 
Minus; ehtimoliy zararlar bo„yicha 
zaxiralar 
-14 948 881 -21 321 737 
6 372 856 
Sof kreditlar va bo„naklar 
318 226 432 503 711 670 185 485 238 
Moliyaviy ijara 
10 952 783 
7 278 547 
-3 674 236 
Qaram xo„jalik jamiyatlariga inves-
titsiyalar 
0 
0 
0 
Qo„shma korxonalarga investitsiyalar 
3 190 526 
4 935 777 
1 745 251 
Gudvill 
0 
0 
0 
Asosiy vositalar (sof balans qiymati 
bo„yicha) 
32 898 181 
35 495 587 
2 597 406 
Nomoddiy aktivlar (sof balans qiy-
mati bo„yicha) 
310 114 
97 726 
-212 388 
Boshqa o„z mulki 
0 
0 
0 
Boshqa aktivlar 
6 022 131 
6 448 269 
426 138 
JAMI AKTIVLAR 
504 740 038 727 349 493 222 609 455 

---

206 
MAJBURIYATLAR 
Depozitlar 
Talab qilib olinguncha saqlanadigan 
depozitlar 
168 735 576 267 172 257 
98 436 681 
Jamg„arma depozitlar 
66 877 422 
98 337 776 
31 460 354 
Muddatli depozitlar 
61 646 984 
50 982 281 
-10 664 703 
Depozit sertifikatlar 
187 109 
1 669 081 
1 481 972 
Hukumat hisobvaraqlari 
0 
0 
0 
Hamma depozitlar 
297 447 091 418 161 395 
120 714 304 
O„zbekiston respublikasi Markaziy 
bankiga to„lanishi kerak bo„lgan 
mablag„lar 
6 176 310 
4 968 282 
-1 208 028 
Hukumatga to„lanishi kerak bo„lgan 
mablag„lar 
34 474 601 
59 305 568 
24 830 967 
Boshqa banklarga to„lanishi kerak 
bo„lgan mablag„lar 
23 504 473 
49 887 621 
26 383 148 
REPO va boshqa qarz mablag„lar 
74 946 000 
90 056 469 
15 110 469 
Hosila moliyaviy vositalari 
0 
0 
0 
Soliq majburiyatlari 
300 357 
1 023 939 
723 582 
Boshqa majburiyatlar 
2 661 128 
2 994 525 
333 397 
Chiqarilgan qarz qimmatli qog„ozlar 
0 
0 
0 
Hamma majburiyatlar 
439 509 960 626 397 799 
186 887 839 
O‘z sarmoyasi 



Oddiy aksiyalar 
38 976 705 
64 899 962 
25 923 257 
Imtiyozli aksiyalar 
375 015 
725 015 
350 000 
Jami aksiyadorlik sarmoyasi 
39 351 720 
65 624 977 
26 273 257 
Qayta baholash zaxiralari 
1 849 346 
2 649 257 
799 911 
Taqsimlanmagan foyda (to„planib 
qolgan taqchillik) 
24 029 012 
32 677 460 
8 648 448 
Hamma o‘z sarmoyasi 
65 230 078 100 951 694 
35 721 616 
JAMI MAJBURIYATLAR VA 
O„Z SARMOYASI 
504 740 038 727 349 493 
222 609 455 
 
Yuqorida banklardan birining balans hisobotini keltirdik. Shunday 
qilib, e‟lon qilinayotgan tijorat banklari balanslarining shakli Markaziy 
bank tomonidan dunyo andozalariga muvofiq ishlab chiqilgan bo„lib, 
xalqaro buxgalteriya hisobi tizimida qo„llaniladigan tuzilmaga ega.
Umuman, tijorat banklari balansining aktivlari ularning likvidlik 
darajasiga qarab joylashtirilgan bo„lib, turli moliyaviy risklarga duchor 
bo„lish darajasi ham hisobga olinadi. Balans passivlari esa muddatlilik 
darajasiga va qiymatiga qarab muayyan tartibda joylashtiriladi. 

---

207 
Tayanch so„z va iboralar 
 
Operativ hisobot, kunlik balans, debet aylanmalari, kredit aylan-
malari, yillik balans, “Foyda va zararlar to„g„risida”gi hisobot, hisobot 
shakllariga ilova, transaksiyalar, aniqlanish jarayonidagi transaksiyalar, 
Axborotlashtirish bosh markazi, END fayl. 
Takrorlash uchun savollar 
1. Nima uchun bankda hisobot tuziladi?
2.Yagona balans qanday tuziladi? 
3. Hisobot turlarini sanab o„ting.
4. Kunlik balans qanday tuziladi? 
5. Hisobotlarni Markaziy bankka taqdim qilish tartibini tushuntiring. 
6. Markaziy bankda hisobotlar qanday tartibda tekshiriladi va ni-
malarga e‟tibor beriladi? 
7. Balans hisobotining tuzilishini tushuntirib bering.
8. Hisobot shakllariga ilovalarda nimalar ko„rsatiladi? 
 
Qo„shimcha adabiyotlar 
 
1.
 
“Banklar va bank faoliyati to„g„risida”gi O„zbekiston Respub-
likasi Qonuni. 1996-yil