C erom k. Q lenn və t eodor c. Q ordon

 
 
Minilliyin Layihəsinin Bölmələri  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Ümumdünya BMT Assosiasiyaları Federasiyası, Minilliyin Layihəsi 
2007 Gələcəyin Durumu                                                                                                                            
131
Əlavə 
 
Minillik layihəsi İştirakçılarının Demoqrafik Göstəriciləri 
 
Bu il qlobal çağırışlara, Gələcəyin Durumu İndeksi dəyişənlərinin qiymətləndirilməsinə, 
2030-cu ilədək təhsil və öyrənməyə (tədrisə), gələcək Beynəlxalq Ekoloji Təhlükəsizlik 
məsələlərinin araşdırılmasına 334 futurist, alim, biznes planlayıcıları, elmi işçi və  qərar 
qəbul edici yardım göstərib. Aşağıdakı qrafiklər regional və sektoral demoqrafik 
göstəriciləri əks etdirir. 
 
 
Qrafik 27. 2008-07 ci il Proqramının İştirakçıları  
 
İştirakçıların ümumi sayı: 334 
 
Sahəvi 
Demoqrafiya 
    Regional 
Demoqrafiya 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Son 10 il ərzində 2,375 iştirakçının sayəsində  həyata keçirilən bir çox işlər müştərək 
xarakter daşıyır. İkinci Qrfafiklər onların regional və sektoral demoqrafik göstəricilrini əks 
etdirir. 
 
Sahəvi 
Demoqrafiya 
    Regional 
Demoqrafiya 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
   Elmi    Özəl sektor/ 
korporasiya 
QHT 
Digər  Hökumət 
Şim. Amer. (97) 29%
Lat. Amerikası (56) 17% 
Avropa (96) 
29% 
Cənubi Asiya və 
Okeaniya (60) 18% 
Yaxın Şərq və 
 Şim. Afrika (10) 3% 
Afrikanın Sub Saxara Regionu (15)  
4% 
   Elmi 
Özəl 
sektor 
QHT 
Digər 
Hökumət 
Afrikanın Sub Saxara 
Regionu (54) 
2%
Yaxın Şərq və  
Şim. Afrika (131) 
6%
Cənubi Asiya və 
Okeaniya (583) 25% 
Avropa (682) 
28% 
Lat. Amerikası (408)
17% 
Şim. Amerika (517) 
22%

Ümumdünya BMT Assosiasiyaları Federasiyası, Minilliyin Layihəsi 
2007 Gələcəyin Durumu                                                                                                                            
132
Cari və Əvvəlki Sponsorlar 
 
Alan F. Key və Hazel Henderson Foundation for Social Innovation, St. Avqustin, Florida ştatı 
(1996–2000)  
Amana İnstitutu, San Paulu, Braziliya (2004)  
Applied Materials, Santa Klara, Kaliforniya (2002–07)  
Ordu Ekoloji Strategiya, Arlinqton, Virciniya (1996–2007)  
Dar Almashora for Consulting, Küveyt (Küveyt Neft Şirkəti 2003–04 və Küveyt Petrol 
Korporasiyası 2005–06)  
Deloyt end Tuş LLP, Klivlend, Ohayo (1998–2007)  
Ford Motor Şirkəti, Diyerborn, Miçiqan (1996–97, 2005–06)  
Gələcək Fondu, Belvyü, Vaşinqton (1997–98, 1999–2000, 2007)  
Ceneral Motors, Uorren, Miçiqan (1998–2003)  
Hyuz Kosmos və Kommunikasiya sistemləri, Los Anceles, Kaliforniya (1997–98, 2000) 
Rabitə Nazirliyi, Azərbaycan Respublikası (2007) 
Təhsil Nazirliyi və Təhsil üzrə Prezident Komissiyası, Koreya Respublikası (2007) 
Monsanto Şirkəti, Seynt Luis, Missuri (1996–98)  
Motorola Korporasiyası, Şaumburq, İllinoys (1997)  
Pioner Hay-Bred Interneyşnl, Uest De Moyn, Ayova (1997)  
Təhsil üzrə Prezident Komissiyası, Koreya Respublikası (2007) 
Şell İnterneyşnl (Royal Daç Şel Neft Şirkəti), London, Böyük Britaniya (1997) 
YUNESKO, Paris, Fransa (1995) 
BMT Gələcək Forumu (Koreya Respublikası) (2007) 
BMT-nin İnkişaf Proqramı, Nyu York, (1993–94)  
Birləşmiş Millətlər Universiteti, Tokyo, Yaponiya (1992–95, 1999–2000)  
ABŞ Enerji Departamenti, Vaşinqton, Kolumbiya Dairəsi. (2000–03)  
ABŞ  Ətraf Mühitin Mühafizəsi Agentliyi, Vaşinqton, Kolumbiya Dairəsi (1992–93, 1996–
97)  
Vudro Vilson Beynəlxalq Alimlər Mərkəzi (Proqnozlaşdırma və İdarəetmə Layihəsi), 
Vaşinqton, Kolumbiya Dairəsi (2002) 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Ümumdünya BMT Assosiasiyaları Federasiyası, Minilliyin Layihəsi 
2007 Gələcəyin Durumu                                                                                                                            
133
Akronimlər və Qısaltmalar 
 
TBFA  
Türkiyənin Bütün Futuristləri Assosiasiyası 
AP    
Anti-peyk 
ASEAN Cənubi-Şərqi Asiya Dövlətləri Assosiasiyası 
BMK  
Bioloji Müxtəlifliyə dair Konvensiya 
CO
2
    
Karbon  qazı 
KSK  
Kimyəvi Silahlar Konvensiyası 
İYK    
İnkişafa Yardım Komitəsi 
AKA   
Avropa Kosmik Agentliyi 
AB    
Avropa Birliyi 
ÜDM  
Ümumdaxili məhsul 
İQ   
İstixana qazı 
GMO  
Genetik cəhətdən modifikasiya edilmiş orqanizm 
ÜDG  
Ümumdaxili gəlir 
BAEA  
Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyi 
BCM  
Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi 
İKT    
İnformasiya və kommunikasiya texnologiyaları 
BEA  
Beynəlxalq Enerji Agentliyi 
BƏT  
Beynəlxalq Əmək Təşkilatı 
ISO    
Beynəlxalq Standartlaşdırma Təşkilatı 
İT   
İnformasiya texnologiyası 
AK    
Aşağı kvartil 
MİM    
Minilliyin  İnkişafı Məqsədi 
ÇEM  
Çoxtərəfli ekoloji müqavilə 
NASA  
Milli Aeronavtika və Kosmik Tədqiqatlar Agentliyi 
QHT  
Qeyri-hökumət təşkilatı 
ATƏT  
Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatı 
PGD  
Implantasiya öncəsi Genetik Diaqnoz  
PERT  
Proqram Qiymətləndirməsi və Baxış Texnikası  
POPs  
Sabit üzvi çirkləndiricilər 
ppm    
Milyona  düşən hissə  
 
PPP  
Alıcılıq Qüvvəsi Pariteti  
SIMAD Kütləvi Dağıdıcı Xüsusi Fərd 
GDİ    
Gələcəyin Durumu İndeksi 
TIA    
Tendensiyanın təsirinin təhlili  
TMC  
Transmilli mütəşəkkil cinayətkarlıq 
BMT  
Birləşmiş Millətlər Təşkilatı 
BMT SMK  BMT-nin Səhralaşma ilə Mübarizə Konvensiyası  
BMT İDÇK BMT-nin 
İqlim Dəyişikliyi üzrə Çərçivə Konvensiyası  
BMT DHK 
BMT-nin Dəniz Hüquqi Konvensiyası  
BMTİP BMT-nin 
İnkişaf Proqramı  
YUNEP BMT-nin 
Ətraf Mühit Proqramı  
UNFPA BMT-nin 
Əhali Fondu  
YUNIDO BMT-nin 
Sənayenin İnkişafı Təşkilatı  
UNODC BMT-nin 
Narkotiklər və Cinayətkarlıqla Mübarizə İdarəsi  
BMTU  
BMT Universiteti  
YK  
Yuxarı kvartil 
ABŞ  
Amerika 
Birləşmiş Ştatları 
VR    
Virtual Reallıq 
ÜST  
Ümumdünya 
Səhiyyə Təşkilatı 
ÜTT    
Ümumdünya  Ticarət Təşkilatı 

Ümumdünya BMT Assosiasiyaları Federasiyası, Minilliyin Layihəsi 
2007 Gələcəyin Durumu                                                                                                                            
134
 
Qrafiklərin və Cədvəllərin Siyahısı 
 
QEYD: bu Siyahılrda göstərilmiş səhifə nömrələri Gələcəyin Durumunun çap bölməsinin 
səhifə nömrələrini əks etdirir, bu word-formatlı yazı verisyasının yox.  
 
 
Qrafiklər 
Qrafik 1.  GDİ 2007.........................................................................................................6 
Qrafik 2.  Qlobal Səthi Temperatur Anomaliyaları (0C) ……………………...................13 
Qrafik 3.  Təmiz su mənbələrindən istifadə imkanı olmayan əhali (əhalinin faizi).…….15 
Qrafik 4.    Qida ehtiyatı (kalori/həcm)………………………….……………………………17 
Qrafik 5. 
Azadlıq üzrə Qlobal Tendensiyalar........................................................19 
Qrafik 6.  Regional İnternet istifadəçilərinin Artımı.........................................................23 
Qrafik 7.  Gündəlik Adambaşı 1.08 Dollar düşən Əhalinin Hissəsi (%)......................... 25 
Qrafik 8.  Terapevtlər (hər 1,000 adama).......................................................................27 
Qrafik 9.  Beynəlxalq təşkilatların Artımı (QHT-lər və Hökümətlərarası Təşkilatlar)…...29 
Qrafik 10. Silahlı Münaqişələrdə Qlobal Tendensiyalar, 1946-2006...............................31 
Qrafik 11. Milli Parlamentlərdə Qadınlar (faiz)................................................................33 
Qrafik 12. Beynəlxalq Qeyri-Qanuni Ticarət................................................................... 35 
Qrafik 13. Beynəlxalq Əsas Enerji Təchizatı...................................................................37 
Qrafik 14. İqtisadi Əməkdaşlıq və İnkişaf Təşkilatında və Əməkdaşlıq edən Qeyri-üzv 
Ölkələrdə Gözlənilən Tədqiqat və Təkmilləşdirmə xərcləri (ÜDM-nin faizi)....................39 
Qrafik 15.  Qlobal Çağırış və GDİ Prosesi………………………………............................42 
Qrafik 16. GDİ 2007.........................................................................................................45 
Qrafik 17. GDİ 2007 Tendensiyanın Təsirinin Təhlili ilə birgə..........................................46 
Qrafik 18. 2005 və 2007-ci illər GDİ-lərinin Müqayisəsi...................................................46 
Qrafik 19. Əxlaqi, Fiziki, Təhlükəsizlik, Səhiyyə, İntellektual və Sərvət Gözləntilərinin 
Tendensiyaları…………………………………………………………………………………..47 
Qrafik 20. Ölkələrin Tənzimlənməyən GDİ Mütləq Dəyərləri…………….........................48 
Qrafik 21. Türkiyə GDİ.....................................................................................................49 
Qrafik 22. Qlobal və Cənubi Koreya Normallaşdırma Dəyərlərini istifadə edən Cənubi 
Koreya üçün Nisbi (müvafiq) GDİ-nin Müqayisəsi...........................................................50 
Qrafik 23. Təhsil İmkanları Ehtimalı, 2030.......................................................................55 
Qrafik 24. 2070-2100-cu illər və 1961-1990-cı illər arasında HadGEM1 A1B  Temperatur 
Fərqləri……………………………………………………………………..……………...........81 
Qrafik 25. 1975-2007-ci illər, Çoxtərəfli Ekolji Müqavilələrin Tərəflərinin Sayı.................91 
Qrafik 26. 2006-cı ilin Dekabrından başlayaraq YUNEP GEO Regionu tərəfindən (BMT-
nin Ətraf MühitProqramı) 14 Çoxtərəfli Ekoloji Müqavilənin Ratifikasiyası.......................91 
Qrafik 27. 2006-07-ci il Proqramının İştirakçıları..............................................................93 
Qrafik 28. 1996-cı ildən bəri İştirakçılar…………............................................................ .93 
 
 
 
 

Ümumdünya BMT Assosiasiyaları Federasiyası, Minilliyin Layihəsi 
2007 Gələcəyin Durumu                                                                                                                            
135
 
Cədvəllər 
Cədvəl  1.     Bəşəriyyət harada qazanır və harada itirir...................................................6 
Cədvəl  2. 
GDİ Dəyişənləri………...............................................................................44 
Cədvəl  3. 
2030-cu ilə görə Təhsilə Təsir İmkanları 2030...........................................54 
Cədvəl  4. 
Danışıqlarda, Təzəcə Qəbul edilmiş, Gücləndirilmiş və ya İrəli sürülmüş  
Bəzi Ekoloji Müqavilələr və ya Qanunlar.....................................................................88