Cənubi Qafqaz Boru Kəmərinin auditi üzrə qht-lərin bacarıqlarının artırılması
Yüklə 0,57 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
standartlarına əsaslanıblar.
Layihə çərçivəsində seçilmiş audit istiqamətlər 2004-cü il monitorinqinin nəticəsi olaraq BP/BTC şirkətinin QHT-lərə verdiyi cavablara əsaslanır. Đstiqamətlər məsləhətləşmələr nəticəsində seçilib və audit olunan tərəflə razılaşdırılıb. Audit prosesi zamanı, nümunələr audit olunan tərəfin razılığı ilə 2004-cü il monitorinq prosesi zamanı QHT-lərin daha çox problemli saydığı bölğələrdən təsadüfi seçmə üsulu ilə seçilib. Sahə və icma səfərləri audit olunan tərəflə əvvəlcədən razılaşdirilib, həmçinin səfərlər zamanı BP/BTC-nin nümayəndələri auditorları müşaiyət edib.
2.4. Audit proqramı
Davam Qrpunun həyata keçirdiyi audit proqramı aşağıdakı mərhələləri əhatə edib:
Đlkin tanışlıq görüşləri Tələb olunan sənədlərin siyahısının hazırlanması
Sorğu vərəqəsinin hazırlanması Audit görüşləri
Sənədlərin əldə edilməsi, öyrənilməsi və təhlili. Sahələrə və icmalara səfərlər
Layihə ilə bağlı podaratçı və subpodratçıların Bakıdakı və regiondakı ofislərində görüşlər və intervülər
Audit qeyd formalarının doldurulması Hesabatın hazırlanması 17
Đlkin hesabatın audit olunan tərəfə təqdim edilməsi və müzakirəsi
2.5.Đlkin tələb olunan sənədlər
Audit istiqamətləri Tələb olunan sənədlərin siyahısı Sosial mələlələr 1. Đcmalarla əlaqələr üzrə podratçının fəaliyyətinə nəzarət planı 2. BP/BTC-nin audit keçirdiyi 10 icma mikrolayihəsinin siyahısı və auditin nəticələri 3. Şikayətlərə baxılma qaydaları 4. Đcmalardakı mikrolayihələrin icrası ilə bağlı daxili audutin hesabatları 5. ”Qaynar xəttin” fəaliyyət planı 6. ĐSP-nin həyata keçirilməsi üzrə podratçının fəaliyyətinə nəzarət planı Đnsan haqları 1. Torpaq mülkiyyətçilərinə verilmış kompensasiyalarla bağlı əvvəl aparılmış auditlərin nəticələri 2. Kompensasiyaların hesablanması qaydaları 3. Torpaqayırma proqramı 4. Đcma təhlükəsizliyi planı 5. Əhalinin təhlükəsizliyi ilə bağlı şikayətlərə baxılma qaydaları 6. Tikinti işlərini həyata keçirən podratçının fəaliyyətinə nəzarət planı Ekologiya 1. Məişət tullantılarının saytlarda, o cümlədən Səngəçal terminalında yığılması, saxlanması, daşınması və zərərsizləşdirilməsi planı və bununla bağlı daxili monitorinq sənədləri 2. Tullantıların idarəedilməsi üzrə podratçının fəaliyyətinə nəzarət planı 3. Biomüxtəliflik üzrə strategiya və icra planı 4. Tikinti işlərini həyata keçirən podratçının fəaliyyətinə nəzarət planı Yerli resurslardan istifadə 1. Təchizat və tədarük nəzarət planı 2. Mal və xidmətindən istifadə olunan yerli müəssisə və fiziki şəxlərin siyahısı 3. ĐSP-nin həyata keçirilməsi üzrə podratçının fəaliyyənə nəzarət planı 4. ĐSP çərçivəsində FĐNCA-nın mikrokreditləşmə strategiyası 5. FĐNCA-nin fəaliyyət kursu və ĐSP çərçivəsində öhdəlikləri Arxeologiya 1. Əldə olunmuş abidələrin kataloqlaşdırılması proseduru. 2. Regionlardakı muzeylərə və BP ofisindəki guşələrə təqdim olunmuş abidələrin siyahısı. 3. Aparılmış qazıntılar nəticəsində əldə olunmuş tapıntılar barədə АR Mədəniyyət Nаzirliyinə göndərilmiş hesabatların surətləri. 4. Mədəni Irsin Qоrunmаsı sаhəsində Mеnеcmеnt Plаnı. 5. Mədəni irsin qorunması ilə bağlı аpаrılmış dахili və хаrici аuditlərin hеsаbаtlаrı. 6. Mədəni Irsin Qоrunmаsı üzrə bütün dахili təlimаtlаr, müqаvilələr və habelə pоdrаtçı təşкilаtlаrlа bаğlаnmış müqаvilələr (BTC, CQBК, АMЕА Аrхеоlоgiyа və Еtnоqrаfiyа Institutu, АR Mədəniyyət Nаzirliyi). 7. Pоdratçı təşкilаtlаrlа bаğlаnmış müqаvilələrin Mədəni Irsin Qоrunmаsındаn bəhs еdən müvаfiq bölmələri.
18
2.6. Sənədlərə baxış və sorğu vərəqinin hazırlanması
Qrup üzvləri sənədlərə baxışı fərdi qaydada həyata keçiriblər. Sənədlərin bir qismi tanışlıq üçün auditora təqdim edilib. Auditorlar bu sənədləri özləri ilə götürmək və dərindən təhlil etmək imkanına malik olublar. Digər qrup sənədlər auditorlara göstərilib və onlara BTC-nin ofisində tanış olmaq imkanı yaradılıb. Đngilis dilində olan sənədlərə baxış üçün tərcüməçinin imkanlarından istifadə edilib. Sorğu vərəqələri 2004-cü ilin monitorinqinin nəticələri təhlil olunduqdan, BP/BTC-nin öhdəlikləri öyrənildikdən, audit olunan tərəfin məsul şəxsləri ilə ilkin görüşlərdən sonra tərtib olunub. Davam Qrupunun sorğu vərəqələrinə suallar 2004/2005-ci illər BTC-nin monitorinqinin nəticəsi olaraq BP/BTC şirkətinin QHT-lərə verdiyi cavablara və şirkətin öhdəlikləri əsasında hazırlanıb. Həmçinin əlavə tələb olunan sənədlərin təqdim edilməsi və audit səfərlərinə şərait yaradılması sorğu vərəqələri vasitəsilə BP/BTC şirkətindən xahiş edilib.
19
III. MÜŞAHĐDƏLƏR, AUDĐT ZAMANI AŞKAR EDĐLMĐŞ MƏSƏLƏLƏR VƏ TÖVSĐYƏLƏR
BP/BTC-nin qoyulmuş məsələlər və tövsiyələrlə bağlı öz rəyini və cavabları çatdırmaq üçün aşağıda göstərilən meyarlar müəyyən edilib:
Qəbul Edilir (QE): Biz aşkar edilmiş problemi və onunla bağlı tövsiyyəni qəbul edirik və təklifinizlə bağlı tədbir görəcəyik və yaxud problemlə bağlı artıq görülən tədbirləri sübut edən faktları təqdim edəcəyik.
Qəbul Edilir Düzəlişlə (QED): Bu aşkar edilmiş elə problemlərə və tövsiyyələrə aiddir ki, biz orada Đşçi Qrupunun tədqiqat zamanı aşkar etdiyi problemləri/verdiyi təklifləri başa düşür və tövsiyyələri dəstəkləyirik, lakin problemlərlə bağlı şirkətin gördüyü tədbirlər və/yaxud faktlar haqqında Đşçi Qrupunun bəzi fikirlərilə razılaşmırıq. Bu səbəbdən biz razılığımızı “düzəliş” formasında qaldırılmış problemlə bağlı mövcud siyasət və qaydalarımız və artıq şirkət tərəfindən görülən tədbirlər haqqında məlumatı təmin edərək veririk. Biz həmçinin bu meyyarlardan QHT-nin aşkar etdiyi problem və onunla bağlı tövsiyyə arasında uyğunsuzluq olduğu zaman istifadə edirik.
Qəbul Olunmur (QO): Biz Đşçi Qrupunun aşkar etdiyi problemlə və tövsiyyə ilə razılaşmırıq və Yekun Sənədində fikirimizi bəlli edirik.
Qяbul Olunmur Dцzяliшlя (QOD): Шirkяt Audit ишчи Qrupunun aшkar etdiyi problemlя vя tюvsiyя ilя яsasяn razыlaшmasa da audit qrupu tяrяfindяn mцяyyяn edilmiш bяzi чяtinliklяrin mюvcudluьunu tanыyыr.
20
3.1. Sosial məsələlər
3.1.1 ĐSP çərçivəsində tikilmiş obyektlərin statusunun müəyyən ediməsinin BP/BTC-nin cavablarının auditi 2004/2005-ci il monitorinqi üzrə tapıntılar 2005-ci il QHT-lərin tövsiyələri 2005-ci il BTC-nin cavabları 2.1.Yerinə yetirilmiş layihələr nəticəsində tikilmiş obyektlərin istifadə səlahiyyətlərinin müvafiq orqanlara təhvil verilməsi siyasəti qeyri-müəyyəndir. Məsələn, Goranboy rayonu Borsunlu icmasının icma mərkəzi hal-hazırda icma rəhbəri tərəfindən yeməkxana kimi istifadə olunur
hər bir obyektin statusu müəyyənləşməli, bu obyektlərin məqsədyönlü istifadəsi üçün müvafiq orqanların balansına, məsələn bələdiyyələrin və sairə təhvil verilməsi sənədləşdirilməlidir
Borsunludakı icma mərkəzi bələdiyyənin “balans”ındadır və icmanın işlərində mühüm rol oynayır (bax Əlavə 5). BTC/CQBK və bizim icraçı tərəfdaşlarımız davamlılığı möhkəmləndirən fəaliyyətləri təşviq edirik. Bu məqsədlə, əgər icma mərkəzi özünü təmin edə bilərsə və göstərdiyi xidmətlərə görə haqq almaqla icmaya daha uzun müddət ərzində qulluq edə bilərsə, bu dəstəklənir. Əsas məsələ odur ki, əldə edilən vəsait üzərində şəffaf nəzarət olsun və o, xidmətlərin göstərilməsi ilə bağlı xərclərin ədənilməsi və Icmanın Davamlılıq Fondu üçün əlavə vəsait mənbəyi kimi istifadə olunsun. Bu məsələ araşdırılacaq
Tədbir: Vəziyyətin yoxlanılması və siyahının hazırlanması. ISP çərçivəsində inşa olunmuş və ya təmir edilmiş bütün infrastrukturların siyahısı hazırlanacaq. Sözügedən siyahıda infrastrukturların kimin balansında olduğu barədə məlumatlar müvafiq şəkildə əks olunacaqdır. Borsunluda gəlirlərdən istifadə məsələsi araşdırılacaq
21
2005/2006-cı il audit sualları Müsahibə, yoxlama və müşahidələr Tapıntılar (+/-qənaət və uyğunsuzluqlar) Tövsiyələr
BTC-nin cavabları (QE, QED, QO, QOD) və izahat (1)
Auditora nəzarət
olunmamış, imzalanmamış, tarixlənməmiş və rəsmi
təsdiqlənməmiş sənəd kimi BTC-nin
tikilməsi müddətində ISP çərçivəsində tikilmiş və ya yenilənmiş bütün
infrastruktur layihələrinin siyahısı təqdim olunmuşdur. Xahiş edirik təsdiqləyəsiz ki, siyahı BTC-nin tikintisi müddətində ISP çərçivəsində həyata keiirilmiş layihələrinin siyahısının son versiyasıdır.
siyаhını sоn vеrsiyа кimi təsdiq еtsə də sоnrаdаn аuditоr siyаhıda оlаn коbud səhvləri оnlаrа təqdim еtdiкdə şirкət nümаyəndəsi yеni siyаhını təqdim еdiləcəyini bildirdi. Аuditоrun qеyd fоrmаsı №01 06.01.96). Yеni siyаhi
12.01.06-dа təqdim оlundu. (1) ISP çərçivəsində inşa оlunmuş və yа təmir еdilmiş obyektlərin кimin bаlаnsındа оlduğu bаrədə məlumаtlаrın müvаfiq şəкildə əкs оlunmuş siyаhı оlsа dа, bu siyahı rеаllıqlа uyğun gəlmir.
BP/BTC şirкətinin 17.05.05 cаvаbının 2.1 bəndi (ISP çərçivəsində inşa olunmuş və ya təmir edilmiş bütün infrastrukturların siyahısı hazırlanacaq. Sözügedən siyahıda infrastrukturların kimin balansında olduğu barədə məlumatlar müvafiq şəkildə əks
olunacaqdır) yеrinə yеtirilməyib. Əsas məsələ odur ki, əldə olunan
gəlirlər şəffaf
qaydada izlənsin və xidmətlərin göstərilməsi ilə
bağlı xərclərin ödənilməsinə yönəlsin, o cümlədən icmanın davamlılığı fonduna əlavə gəlirlərin mənbəyi kimi xidmət
etsin. (Mənfi
qənаət)
ĐSP çərçivəsində inşa olunmuş və ya təmir olunmuş
bütün obyektlərin dəqiq siyahısını hazırlamaq QOD: Auditorun da qeyd etdiyi kimi, ĐSP proqramı çərçivəsində tikilmiş və / və ya təmir edilmiş infrastrukturun tələb olunan siyahısı mövcuddur və bu siyahı “canlı sənəddir (daim yeniləşən)”. Bizim ictimai sərmayələr fəaliyyətlərimiz davam etdiyinə görə, bu siyahı BP tərəfindən müntəzəm olaraq yenidən nəzərdən keçirilir və ona yeni məlumatlar əlavə edilir. Auditorun tələbinə əsasən BTC / CQBK ĐSP kollektivi həmin gün üçün etibarlı olduğunu təsdiq edən tarixi və imzası olan siyahını auditora təqdim
etmişlər.
22
2005/2006-cı il audit sualları Müsahibə, yoxlama və müşahidələr Tapıntılar (+/-qənaət və uyğunsuzluqlar) Tövsiyələr
BTC-nin cavabları (QE, QED, QO, QOD) və izahat (2) Siyahı tikintinin kimin “balans”ında yerləşdiyini müəyyən edir. Auditor 10 nümunə
üzrə tikintinin kimin balansında yerləşdiyinin sübutunu xahiş edəcək.
Yoxlama zamanı aydın oldu ki, icmа
qruplаrının əкsəriyyətində təhvil-təslim акtı yохdur (Icmа qrupu ilə lаyihəni həyаtа кеçirən QHT аrаsındа) Inşаa
оlunmuş оbyекtlərin bəzilərinin stаtusu
tаm müəyyənləşməyib (Gоrаnbоy Bоrsunlu icmаsı, Кürdəmir Аrаn icmаsı). Yеni inşa оlunmuş оbyекtlərin bəziləri hələ müvafiq qurumun bаlаnsınа vеrilməyib (Bоrsunludа icmа
üçün tiкilmiş binа, Bоzаlqаnlıdа icmа üçün
tiкilmiş binа,
Кürdəmirin Аrаn
qəsəbəsindəкi хеyir-şər mаğаrı, Hаcıqаbulun Pirsааt icmаsındакı Dərnəк və
mədəni-кütləvi tədbirlər оtаğı və .s ). Təqdim еdilmiş siyаhı üzrə nümunə üçün 10 icmа sеçildi, tiкintinin кimin bаlаnsındа оlduğu barədə ilkin məlumat əldə edildi və sənədlərə bахış кеçirtməк
üçün
həmin icmаlаrа səfərlər müəyyənləşdirildi.
ISP çərçivəsində tikilmiş və ya bərpa olunmuş hər bir obyektin statusunun müəyyən еtməк;
- ISP çərçivəsində inşa оlunmuş binаlаrın özəlləşdirilməsinin qarşısını almaq;
-
obyektlərin məqsədyənlü istifadəsi üçün icmа qruplаrının hüquqi şəхs
кimi qеydiyyаtdаn кеçməsinə və yеni inşa оlunmuş binаlаrın оnlаrın bаlаnsınа vеrilməsinə yardım etmək;
QED:
BP / BTC auditorun bu fikri ilə razıdır ki, ĐSP çərçivəsində inşa və
ya təmir
edilmiş bütün
obyektlərin vəziyyəti müntəzəm olaraq
monitorinq edilməlidir. Həqiqətən biz bu fəaliyyəti icra edirik. Biz həmçinin razılaşırıq ki, Bozalqanlı və Pirsaat icmalarında olduğu kimi bəzi hallarda köçürmə və təhvil vermədə yubanmalar ola bilər. Borsunlu icmasına gəlincə, icma mərkəzi ilə bağlı Uşaqları Xilas Edin (SC) və Borsunlu icması arasında 27.06.05 tarixdə imzalanmış büdcə təslim
aktı auditora təqdim edilmişdir. Auditor Arana səfər edən zaman icma qrupu hələ qeydiyyatdan keçməmişdi və buna görə də, toy və dəfn mərasimləri üçün nəzərdə tutulmuş mərkəz hələ “onların balansında” deyildi.
23
2005/2006-cı il audit sualları Müsahibə, yoxlama və müşahidələr Tapıntılar (+/-qənaət və uyğunsuzluqlar) Tövsiyələr
BTC-nin cavabları (QE, QED, QO, QOD) və izahat Yoxlamalar göstərdi ki,
sənədləşmə аpаrılmаsındа qüsurlаr vаr. Məsələn, Şəmкirin Qаrаcəmilli icmаsındа ISP çərçivəsində həyаtа кеçirilmiş miкrоlаyihə оlаn аrtеziаn quyusu icmа qrupunun üzvü F.C.-nin həyаtyаnı sаhəsində qаzılmışdır. Кənd
bələdiyyəsinin 23.11.04 tarixli qərarına əsаsən həmin аrtеziаn quyusunun еlекtriк şəbəкəsinə qоşulmаsınа məsul şəхs F.C.- dir. 10.04.05 tаriхində isə кənd bələdiyyəsi və icmа qrupu tərəfindən imzаlаnmış Rаzılıq Müqаviləsi əsаsındа аrtеziаn quyusu və bir ədəd 63 КW оlаn еlекtriк trаnsfоrmаtоru tаm işləк vəziyyətdə еlекtriк şəbəкəsinin bаlаnsınа vеrilir. Ancaq elекtriк şəbəкəsinin nümаyəndəsinin
həmin
аrtеziаn quyusunun оnlаrа təhvil vеrilməsi ilə əlаqədаr bu sənəddə аdı və imzаsı yохdur. BTC/BP şirкəti tərəfindən ISP çərçivəsində həyаtа кеçirilən miкrоlаyihələrin siyаhısı cədvəlində qеyd оlunаn lаyihə 24
2005/2006-cı il audit sualları Müsahibə, yoxlama və müşahidələr Tapıntılar (+/-qənaət və uyğunsuzluqlar) Tövsiyələr
BTC-nin cavabları (QE, QED, QO, QOD) və izahat dəyəri
ilə Rаzılıq
Müqаviləsində qеyd оlunаn lаyihə dəyəri аrаsındа da uyğunsuzluq vаr. (3) Xahiş edirik, Goranboy raonu Borsunlu icmasında gəlirlərə baxışın keiirilməsi üzrə sübut təqdim edəsiniz. Bu
baxış hər
hansı düzəlişlərlə və priventiv tədbirlərlə nəticələnib? Bоrsunlu icmаsı üçün tiкilmiş binаdаn gəlir əldə оlunmаsı nəzərdə
tutulmаdığı üçün
gəlirlərin müşаhidəsi üçün mехаnizm də düşünülməyib. Bunа gərə
də Bоrsunlu icmаsındа gəlirlərə bахış кеçirilməyib. Bоrsunlu Icmа
Mərкəzi nоyаbr 2004-cü ildən bəri yеməкхаnа кimi
istifаdə оlunub (bах: 2004-2005 QHT Mоnitоrinq qrupunun hеsаbаtı). Bu müddət ərzində icmа
fоndunа pul
кöçürülməyib. ISP
çərçivəsində həyata keçirilmiş mikrolayihələrin siyahısındakı layihələrin dəyəri
və Müqavilədə qeyd olunmuş layihələrin dəyəri
arasında uyğunsuzluq vardır (Bax:
Əlаvə 1). Bоrsunlu icmаsındа gəlirlərdən istifаdəsinə nəzаrət edilməyib. (3)
Icma mərkəzindəki yeməkxananın fəaliyyətindən gələn gəlirlərdən icma fayda götürmür. Icma
mərkəzi bütün
icmanın maraqları üçün istifadə və idarə
olunmur. (Mənfi qənаət)
QOD: BP / BTC auditorun digər bir fikri ilə də razıdır ki, Borsunlu icması üçün və onlar ilə birlikdə inşa edilmiş icma mərkəzinin vəziyyəti bir
müddət müvəffəqiyyətli istifadədən sonra qeyri münasib kommersiya fəaliyyəti modelinə keçib. Məhz buna görə həmin mərkəzdə yerləşən yemək xana bizim təkidimiz ilə 2005 – ci ilin avqust ayında bağlanıb. Bundan sonra,
Đcma və
bizim icraçı
tərəfdaşımız Uşaqları Xilas Edin təşkilatı ilə yoxlama prosesi həyata keçirildi. (Sənədlər auditora təqdim edilmişdir). Nəticədə icma inkişafı fonduna icarə haqqı ödəyən bir yerli QHT – nin bu binaya yerləşməsi ilə bağlı qərar verildi. Bu, 2006 – cı ilin yanvar ayında başladı. Yuxarıda qeyd edilənləri nəzərə alaraq, biz auditorun gəldiyi neqativ nəticədən təəccübləndik.
25
3.1.2 Mikrolayihələrin smeta xərclərinin bazar qiymətlərinə uyğunluğu ilə bağlı BP/BTC-nin cavablarının auditi
2004/2005-ci il monitorinqi üzrə tapıntılar 2005-ci il QHT-lərin tövsiyələri 2005-ci il BTC-nin cavabları
4.2 Bir sıra hallarda mikrolayihələrin smeta xərcləri ilə real bazar qiymətləri arasında uyğunsuzluq mövcuddur və
bu da
mikrolayihələrə ayrılmış vəsaitlərin bəzi
hallarda təyinatına uyğun xərclənmədiyi barədə təsəvvürlər yaradır ĐSP çərçivəsində həyata keçirilən layihələrə ayrılmış vəsaitlərin təyinatına uyğun və səmərəli xərclənməsi üçün beynəlxalq QHT-lərin, xüsusən, ĐRC və ĐMC təşkilatlarının, maliyyə fəaliyyətinin auditini həyata keçirmək vacibdir
Tövsiyə - Qəbul edilib, Problem - Qəbul edilməyib. Mikrolayihələrlə əlaqədar büdcə
və tədarük
məsələlərinə icraçı tərəfdaşlar tərəfindən ciddi nəzarət edilir. ĐSP başlanandan bəri tikinti materiallarının qiy- mətlərində 50%-ə qədər artım baş vermişdir. Mövcud büdcə həcmi dəyişikliklərə uyğunlaşdırılmalı idi. Bəzi hallarda güzəştlər də edilmişdir. Bütün hallarda, BTC/CQBK tikinti materiallarının keyfiyyətində icmaları qane edən səviyyəni təmin etməyə çalışmış- dır. Bundan əlavə, təhlükəsizlik naminə BTC/CQBK istənilən yeni tikintilərin 20sm deyil, 40sm-lik qalı- ğınlığı olan divarlarla inşa olunmasında təkid etmişdir. ĐSP-nin icraçı tərəfdaşları çox ciddi maliyyə hesabatı standartlarına əməl etməlidir. Hər xərclənmiş məbləğ üçün müvafiq sənədlər tələb edilir. Əlavə olaraq, hər Yüklə 0,57 Mb. Dostları ilə paylaş:
|