Changlarni quruq mexanik gaz ushlagichlarda tozalash. Inertsion chang tutgichlar, tarnovli moslamalar

Changlarni quruq mexanik gaz ushlagichlarda tozalash. Inertsion chang tutgichlar, tarnovli moslamalar

Reja:
1. Uyurmali chang ushlovchi qurilmalar. Tuzilishi va ishlash printsipi

2. Inertsiyali chang ushlovchi qurilmalar. Tuzilishi va ishlash printsipi

Uyurmali chang ushlovchi qurilmalar. Tuzilishi va ishlash printsipi

Uyurmali chang ushlagichlar tsiklonlarga nisbatan ancha qiyinrok taklif etilgan. Bunday qurilmaning O`q yO`nalishida pastki (birlamchi) va yuqorigi (ikkilamchi) uyurmali oqimlarning bir-biriga qarama-qarshi `arakati mavjud.
Uyurmali chang ushlagichning sxemalari 5.1- va 5.2-rasmlarda kO`rsatilgan.
Yuqorigi oqim bilan kirgan chang zarrachalari markazdan qochma kuch taosirida devor yuzasi tomon uloktiriladi, yuza bO`ylab pastga qarab spiralsimon `arakat qilib, chang yi`iladigan bunkerga tushadi. Pastki oqim bilan qurilmaga kirgan chang zarrachalari dastlab gaz oqimi bilan spiralsimon `arakatlanib yuqoriga kutariladi, keyinchalik markazdan qochma kuch taosirida devor tomon uloktiriladi va yuqorigi oqim bilan birga pastga qarab `arakatlanib chang yi`iladigan bunkerga tushadi.
Changli gazning qurilmaga kirish usuliga kO`ra uyurmali chang ushlagich bir necha turga bO`linadi: 1) ikkilamchi gaz oqimini soplo yordamida kirituvchi (5.1-rasm a); 2) birlamchi va ikkilamchi gaz oqimlarini parrak yordamida kirituvchi (5.1-rasm, b); 3) birlamchi va ikkilamchi gaz oqimini tangentsial yO`nalishda kirituvchi qurilmalar.
Soplo yordamida gaz oqimi kiradigan qurilmaning yuqorigi qismida gorizontga nisbatan 15-30<sup>o</sup> qiya qilib joylashgan bir necha qator soplolar O`rnatilgan; ushbu tangentsial soplolar yordamida ikkilamchi gaz oqimi uyurma xosil qiladi. Soplodan chiqayotgan gazning tezligi 60-80 m/s ni tashkil etadi. Bunday qurilmalarda ikkilamchi gaz oqimining `ajmiy sarfi umumiy gaz sarfining 30-50% ni tashkil etadi.
Gaz oqimi parrak yordamida yoki tangentsial yO`nalishda kiritiladigan qurilmalarda ikkilamchi gaz oqimining bosimi soplo yordamida kiradigan gaz bosimiga nisbatan ancha kam bO`ladi. Odatda ikkilamchi gazning qurilmaga kirishidagi tezligi va bosimi ta`minan tsiklonlardagi kO`rsatkichlarga juda yaqin. Sanoat ishlab chiqarishlarida yuqorigi va pastki gaz oqimlari tangentsial yO`nalishda kiradigan uyurmali chang ushlagichlardan foydalanish qulay va arzonga tushadi. Bundan tashqari qurilmaning tuzilishi sodda va bosimning yO`qolishi kamroq.



5.1.-rasm. Tsilindrsimon uyurmali chang tutgich:
a-yuqorigi gaz oqimini soplo yordamida kiritish; b-yuqorigi va pastki gaz oqimlarini parrak yordamida kiritish; v-yuqorigi va pastki gaz oqimlarini tangentsial yO`nalishda kiritish.
Inertsiyali chang tutgichlarda chang zarrachasiga taosir qiluvchi markazdan qochma va Kariolis kchlari ish gildiragi (rotor) ning aylanishi natijasida xosil bO`ladi. Chang tutishning umumiy qonuniyatlari uyurmali va rotatsion qurilmalarda deyarli bir xil. Rotatsion chang tutchichning asosiy afzalligi shundan iboratki, uning ishlashi uchun qO`shimcha tortish-puflash qurilmasi kerak emas. Rotorning aylanish sonini kO`paytirish yO`li bilan inertsion va markazdan qochma chang tutgichlarga nisbatan, ancha yuqori samaradorlikka erishishi mumkin.


5.2-rasm. Konussimon uyurmali chang tutgich.

5.2. Inertsiyali chang ushlovchi qurilmalar. Tuzilishi va ishlash printsipi

Rotatsion qurilmaning asosiy kamchiligi – kO`p energiya talab qilishidir. Birok chang tutish va ventilyatorning vazifalari birga qO`shib amalga oshirilganligi sababli, rotatsion qurilmalar ancha ixcham tuzilishga ega. Sanoatda ishlatilayotgan rotatsion chang tutgichlar ikki turga bO`linadi: spiralsimon qobiqli va aylanuvchan barabanli.

5.3-rasmda aylanuvchan teshikli barabanli rotatsion chang tutgichlar kO`rsatilgan. Bunday qurilmaning ishlash sxemasi 5.3-rasm, a da izoxlanga. Tozalanishi lozim bO`lgan gaz yuzasi perforatsiya qilingan aylanuvchan baraban orqali utadi, chang zarrachalari esa markazdan qochma kuch taosirida barabanning tashqarisida koladi. 5.3-rasm, b da kO`rsatilgan chang tutgichning asosiy ish qismlariga ichi bO`sh va yuzasi perforatsiya qilingan aylanuvchan baraban 3 va ventilyator 4 kiradi.


5.3-rasm. Aylanuvchan teshikli barabanli rotatsion chang tutgich;

a - ish sxemasi; b - baraban bilan ventilyator bitta O`qda joylashgan; v – uyurmani kamaytiradigan panjara;

1-qobiq; 2-chang tO`plagich; 3-baraban; 4-ventilyator gildiragi; 5-umumiy val; 6-uyurmani kamaytiradigan panjara.
Adabiyotlar:


1. Abdullaev O., Toshmatov Z., Uzbekiston ekologiyasi bugun va ertaga. T. Fan, 1992 y.
2. Rafikov A.A., Geoekologik muammolar. T.Ukituvchi, 1997, 112b.
3. Otaboev Sh., Nabiev M. Inson va biosfera. T.Ukituvchi, 1995, 320 b.
4. Tuxtaev A.S. ekologiya. T.Ukituvchi, 1988, 192b.
5. Shodimetov Yu. Ijtimoiy ekologiyaga kirish. T.Ukituvchi, 1994.
6. www.ziyonet.uz