Şakir Musayev
Yüklə 2,75 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Şakir Musayev
102 aparılması tələb olunmursa, müstəntiqin özünün müayinə etmək hüququ var. Aydındır ki, müstəntiqin müəyyən həcmdə məhkəmə- tibbi biliklərinin, məsələn, zədələrin əsas növləri haqqında və bu bilikləri tətbiq etmək üçün praktiki vərdişlərinin olması nəzərdə tutulur. Meyitə aşkar olunduğu yerdə baxış təcrübəsi göstərir ki, bu istintaq hərəkətində məhkəmə-təbabəti sahəsində mütəxəssisin yaxud digər həkimin iştirakı mümkün olmayan hallarda, onların funksiyalarını faktiki olaraq müstəntiq öz üzərinə götürür, meyitə baxış keçirərək meyit əlamətlərinin vəziyyətini, xəsarətlərin, bioloji mənşəli izlərin və s. olmasını fiksə edir. Eyni ilə belə olaraq, istənilən prosessual hərəkətin planlaşdırılması, hazırlığı və icrasında (ekspertizanın icrası istisna olunmaqla) müstəntiqin öz biliklərinin kifayət etməsinə əmin olaraq mütəxəssisin cəlb olunmasını zəruri hesab etməyərək şəxsi biliklər istifadə etmək hüququ var. Nəhayət, məhkəmə-tibbi ekspertizasının təyin olunmasında və ekspert rəyinin qiymətləndirilməsində müstəntiqin məhkəmə-təbabəti sahəsində biliyini tətbiq etməsi mümkünlüyü, hətta vacibliyi şübhə doğurmur. Müstəntiqin işin istintaqının gedişində xüsusi bilikləri tətbiq etməsinin əsasını, istintaq işçilərinin hazırlığında məhkəmə- təbabəti və kriminalistika kurslarının dərs proqramına daxil edilməsi təşkil edir. Ekspert idarələrində hüquq-mühafizə orqanları ilə qarşılıqlı əlaqənin təşkili üzrə işin əsas istiqamətlərindən biri məhkəmə-tibbi ekspertiza suallarına dair prokuror və müstəntiqlərin xüsusi hazırlığın planlaşdırılması və aparılmasıdır. Müstəntiqin hüquqi yox, xüsusi biliklərdən istifadəsinə yol verən şərtlər qismində hüquq ədəbiyyatlarında iki şərt irəli sürülür. Birinci - onun xüsusi biliklərinin əsasında nəticə deyil, konkret, gözlə görünən fakt olmalıdır, məsələn, əvvəl görünməmiş qan ləkəsinin xüsusi kimyəvi reaksiyalarla yaxud lüminessensiyanın köməyi ilə aşkar olunması, meyit əlamətlərinin dinamikasının nümayişi və s. İkinci şərt ondan ibarətdir ki, müstəntiq tərəfindən aşkar olunmuş fakt istintaq hərəkətinin nə hüquqi, nə də digər xüsusi biliklərə malik olmayan bütün iştirakçılarının, o cümlədən hal şahidlərinin başa düşülməsi üçün aydın olmalıdır.
|