Şakir Musayev

 

Şakir Musayev  

 

122

Mütəxəssis fəaliyyətinin məzmunu və  təyin olunmuş faktların 

mahiyyəti haqqında sistematik və nizamlanmış  şərh, müstəntiq və 

digər iştirakçılarda, sonrakı etaplarda isə məhkəmədə dəqiq və aydın 

təsəvvürün yaranmasına şərait yaradır. 

Şifahi prosessual hərəkətlərə dindirilmə  və üzləşdirməni aid 

etmək olar. Onlar ayrı-ayrı qruplara ayırmağa mütəxəssis 

fəaliyyətinin obyektinin özünəməxsusluğu imkan verir. 

Bu prosessual hərəkətlərdə  iştirak edən məhkəmə-həkiminin 

vəzifəsi dindirilən şəxsdən iş üçün əhəmiyyətli olan fakt və şəraitlər 

barədə tam və doğru məlumatlar alınmasında müstəntiqə yardım 

etməkdən ibarətdir. Bəzən dindirilən  şəxs məlumatları gizlətməyə 

çalışır, bəzən də onlara xüsusi əhəmiyyət vermir, müəyyən 

səbəblərdən çətinlik çəkir və ona məlum olan faktları olduğu kimi 

ifadə edə bilmir. Məhkəmə-təbabəti və ümumiyyətlə tibbi sahədə 

kifayət qədər biliyi olmayan müstəntiq və ya məhkəmə üzvləri xüsusi 

sualların sərbəst həll edilməsində çətin vəziyyətə düşə bilər. Adətən, 

dindirilən tibb işçisinin verdiyi məlumatların  əhəmiyyətini 

qiymətləndirə bilmırlər. Mütəxəssis, dindirilənə verilən sualların 

düzgün tərtib edilməsində müstəntiqə  və ya məhkəməyə köməklik 

göstərir və özü suallar verir. Sorğu zamanı alınan məlumatlar xüsusi 

tibbi anlayış  və terminlərdən istifadə edilməklə  şərh edildikdə, 

mütəxəssisdən cavabları izah etmək, aydınlaşdırmaq, dindirilmənin 

gedişində müstəntiq və məhkəməyə verdikləri suallara dair məlumat 

xarakterli açıqlamalar verə bilər. Mütəxəssis dindirilən  şəxsin 

ifadələrini işin digər materialları ilə, həmçinin keçirilmiş tədqiqatların 

nəticələri ilə uyğunlaşdırıb müqayisə edərək, onun sübutedici 

əhəmiyyətinin təyini üçün mühüm olan, dindirmənin gedişində alınan 

məlumatların  əhəmiyyətini və doğruluğunu düzgün qiymətləndir-

məkdə müstəntiqə kömək edə bilər.  

Göründüyü kimi, burada mütəxəssisin  əsas funksiyası  məlumat-

konsultativ fəaliyyətdir, onun əsas iş metodları isə - sorğu, 

tutuşdurma, müqayisə etmə və ümumiləşdirmədir. Mütəxəssis işinin 

sadalanan xüsusiyyətləri, dindirilmə  və üzləşdirmə prosesləri 

gedişində, ekspertdən xüsusi peşə biliklərindən  əlavə, düzgün və 

məntiqi düşünməyi tələb edir. Dindirilmədə  iştirakın özünə xas 

---