Şakir Musayev
Yüklə 2,75 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Cinayət mühakimə icraatının məhkəmə-tibbi təminatı
283 10.3. Müqayisəli tədqiqat üçün nümunələrin götürülməsində ekspertin (mütəxəssisin) iştirakı
1961-ci ilə qədər müqayisəli tədqiqat üçün nümunələrin götürülməsini tənzim edən normativ sənəd yox idi. Hadisənin məzmunundan asılı olaraq zərurət yaranan hallarda müstəntiq nümunələri götürüb qərarda müvafiq qeyd apararaq ekspert idarəsinə göndərirdi. Lakin bəzi hallarda, xüsusi ilə qan, ifrazat nümunələrinin müstəntiq tərəfindən götürülməsi şəxsin sağlamlığı və həyatı üçün minimal olsa da təhlükə yaratmaq ehtimalı olduğuna görə tibb işçisinin köməyindən istifadə edilirdi. 1961-ci ildə qəbul olunmuş SSRİ CPM-nin müvafiq maddəsində müqayisəli nümunələrin götürülməsində mütəxəssisin cəlb olunması nəzərdə tutulur. Azərbaycan Respublikasının 01.09.2000-ci ildə qüvvəyə minmiş CPM-də bu hallar nəzərə alınmışdır. Bundan əlavə dövlət məhkəmə ekspertizası fəaliyyətinə görə nümunələrin götürülməsində ekspertizanın icra olunması həvalə olunmuş ekspertin (mütəxəssis) cəlb olunması nəzərdə tutulmuşdur. Hər iki qanunvericilik aktı həm proses iştirakçılarının hüququnun mühafizə olunmasına, həm də nümunələrin düzgün götürülməsinə xidmət edir. Nümunələrin düzgün, şübhəsiz olması çox vacib məsələdir. Çünki «Müqayisəli tədqiqat üçün nümunələr» adı naməlum mənşəli obyektin identifikasiyasından, potensial maddi sübutlarla nümunələrin müqayisəsindən ibarətdir. Nümunələrin götürülməsində mütəxəssisin iştirakı iki əsas məsələni həllə edir. Öncə canlı şəxslərdən nümunələrin götürülməsi, onların orqanizmə müdaxilə ilə bağlı olduğundan mütəxəssisin vəzifəsi onların sağlamlığına zərər yetirilməsinin və həyatı üçün təhlükəli nəticənin qarşısını almaqdır. Eyni zamanda, mütəxəssis sonrakı ekspert müayinəsinin maksimum effektli olması üçün nümunələrin düzgün götürülməsi şərtini təmin edə bilir. Ekspert nümunələrin götürülməsinə o zaman cəlb olunur ki, müstəntiq götürülən nümunələrin təbiətinə, götürülmə tələbinə və ekspertizanın obyekti barəsində xüsusi biliyə malik olmur. Buna
|