Şakir Musayev
Yüklə 2,75 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Şakir Musayev
82 rəhbərliyi və nəzarəti altında, verdiyi tapşırıqlar çərçivəsində işləyirlər. «Ekspertin iştirakı» və «mütəxəssisin iştirakı» anlayışları arasında fərqlər onların prosessual statusları arasında olan fərqlə bağlıdır. Əgər mütəxəssisin fəaliyyəti tabeçilik xarakteri daşıyırsa, onun bütün hərəkətləri hüquqi baxımdan müstəntiq tərəfindən ciddiliklə müəyyən edilir. Qanunun ona vermiş olduğu hüquqlar çərçivəsində belə o, ancaq müstəntiqin razılığı yaxud tapşırığı ilə fəaliyyət göstərir. Ekspert isə iş üzrə eyni zamanda istintaq hərəkətlərində iştirak etməklə, özünün prosessual sərbəstliyini və müstəqilliyini tam itirmir. Ekspert təşkilati cəhətdən müstəntiqin göstərişlərinə tabe olsa da, ekspert qanunun ona vermiş olduğu hüquqlarını saxlayır. İstintaq hərəkətinin hazırlığı və gedişində öz xüsusi biliyi və fəaliyyət predmeti çərçivəsində o iş materialları ilə tanış ola bilər, əlavə materialların təqdim olunması barədə vəsatət verə bilər, ona verilmiş tapşırıqlar çərçivəsindən kənara çıxa bilər və sairə. İstintaq hərəkətinin gedişində ekspert və mütəxəssisin xüsusi biliklərindən istifadə məqsədlərində də müəyyən fərqlər var. Mütəxəssis başlıca olaraq, müstəntiqə istintaq hərəkətlərinin hazırlığında və aparılmasında, müxtəlif izlərin və obyektlərin axtarılmasında, istintaq hərəkətlərinin nəticəsinin fiksasiyasında elmi- texniki köməyin göstərilməsində, müstəntiqə xüsusi məsələlər üzrə məsləhətlər verilməsi və digər hallar üçün cəlb olunur. Ekspertin prosessual hərəkətlərdə iştirakının əsas vəzifəsi isə müstəntiqə izlərin, obyektlərin, əlamətlərin, istintaq olunan halların qarşılıqlı əlaqəsinin olmasının aydınlaşdırılmasında, əvvəl müəyyən edilmiş istintaq və ekspert məlumatlarının yoxlanılmasında və onlar arasında olan ziddiyyətlərin aradan qaldırılmasında, sonrakı tədqiqatların keyfiyyətli təşkil edilməsi üçün əlavə məlumatların və nəticələrin aydınlaşdırılmasında köməklik göstərməkdir. Qeyd olunanlar ekspert tərəfindən müstəntiqə elmi-texniki köməyin göstərilməsini istisna etmir. Ancaq ekspertin fəaliyyətində bu funksiyalar, «mütəxəssis iştirakı»ndan fərqli olaraq ikinci dərəcəli hesab olunur. Nəhayət, daha da bir əhəmiyyətli fərq ondan ibarətdir ki, mütəxəssisin fəaliyyəti istintaq hərəkətinin aparılması vaxtı ilə
|