ÇÜtad çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Dergisi Cilt , Sayı Aralık 2018
Yüklə 392,6 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
ÇÜTAD
Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Dergisi
Aralık 2018
34 Her iki eserin konusu ve beraberinde ortak noktası evlilik kurumu ve Batılılaşmayla birlikte bu kurumun gerçekleşme biçiminde yaşanmaya başlayan değişikliklerdir. Kadın erkek ilişkisi İslamiyet'in belirled iği kurallar çerçevesinde cereyan ederken Batılı hayat biçiminin etkisiyle bazı değişiklikler görülmeye başlanır. Görücü usulüyle evlilik bunlar içerisinde ilk sorgulanan veya eleştirilendir. Bu sorgulama işi her iki eserde de kadın hilesinden hareketle g erçekleştirilir. Şinasi kadın hilesini merkeze alır ve kurguda bütünlüğü sağlarken Mehmet Celâl kadın hilesine eklediği ancak bir sonuca ulaştıramadığı erkek hilesiyle kurguda bir bölünmeye neden olur. Şinasi etkiyi güçlendirmek amacıyla eserini hayli kısa tutar. Hatta iki perde olarak planladığı eserini tek perdeye indirger. Çünkü o bir eser yazmanın yanı sıra bir model oluşturmak veya yeni bir yol açmak gibi önemli bir görevi de yüklenmiştir 22 .
kısalığı, malzemenin amaca yönelik ve daha ekonomik kullanımı ve mesajı eserin sonunda daha açık iletmesiyle Hayal-i Celâl’den ayrılır. Beslendikleri kaynak ve konu itibariyle türlü benzerlikler taşıyan eserlerden Hayal-i Celâl daha sonra yazılmış olması ve taşıdığı tiyatroya özgü özelliklerle Şair Evlenmesi’ne daha çok benzer. Her iki eser halk anlatı geleneğinden gelme unsurları farklı bir bağlamda dönüştürerek yeniyi
yaratmak amacıyla kullanmalarıyla metinlerarasılık açısından da önemli miktarda malzeme barındırırlar. KAYNAKÇA Aydın, A. (2001). "Şinasi'nin Şair Evlenmesi'nde Fransız Etkisi", Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1),137-150. Akyüz, K. (1990). Modern Türk Edebiyatının Ana Çizgileri, İstanbul:İnkılap Kitabevi. Armağan, B. (2017). "Şairin İronik Tasviri: Şair Evlenmesi", Curr Res Sci,3(3),90. Ergül, M. S. (2009). "Türk Şiirinde Taşra:1859-1959, Yüksek Lisans Tezi". Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
22
için, herhangi bir garp muharirinin eserini tercüme veya adapte etmek, hatta taklit ederek daha geniş kadroda büyükçe bir sahne eseri vücuda getirmek kabildi. Bunu bırakıp, bu küçük mevzuu ile, ilk bakışta insana manasız görünecek şakayla iktifa etmesi, ihtirasının daha büyük ve derin olduğunu, lâalettayin eserden ziyade, bir çığır açmak istediğini gösterir”. (s.207).
|