Şair Evlenmesi ve Hayal-i Celâl’de Ortak Özellikler
Tanzimat dönemi Türk edebiyatının öncü ismi Şinasi,
Mehmet Celâl’den on iki yaş büyüktür. Mehmet Celâl’den farklı
olarak faaliyetleri ve eserleriyle edebiyat tarihinde önemli bir yere ve
beraberinde dönemin di
ğer şahsiyetleri üzerinde büyük bir etkiye
sahiptir. Tüm bunların dışında Şair Evlenmesi, Hayal-i Celâl’den
yaklaşık on dört yıl önce kaleme alınmıştır. Bu durum başta konu
olmak üzere diğer benzerliklerin Şair Evlenmesi kaynaklı olduğu
görüşünü öne çıkarmaktadır. Bu sebeple metinler bu ön kabulden yola
çıkılarak değerlendirilecektir. Ancak belirtmek gerekir ki iki eser
arasındaki türlü benzerlikler sadece Mehmet Celâl’in Şinasi’den
etkilendiği şekliyle açıklanamaz. Her iki yazarın beslenmiş olduğu
geleneks
el edebiyat metinlerdeki benzerliklerin temel kaynağıdır.
Karagöz-
Hacivat, meddah ve ortaoyunu gibi halk anlatı geleneğine ait
seyirlik sanatlar ile Tıflî hikâyeleri yazarların faydalandıkları veya
beslendikleri asıl kaynak gibi görünmektedir. Ayrıca ülkede bir
süredir yaşanan Batılılaşma
6
süreci ve bunun toplum üzerindeki
6
Şair Evlenmesi söz konusu olduğunda bir diğer beslenme kaynağı olarak
Fransız edebiyatı öne çıkmaktadır. Kenan Akyüz, Modern Türk Edebiyatı'nın
Ana Çizgileri
adlı eserinde bu konuyu şu cümleyle dile getirir: "Böylece, vaka
|