Dərs vəsaiti Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin 27

Laboratoriya iĢi 10.  
Qanda hemoqlobinin miqdarının təyini. 
 
Hemoqlobin  (HB)  mürəkkəb  zülaldır  və  eritrositlərin  tərki-
bində olur. Hemoqlobinin 96%-ni qlobin (zülal), 4%-ni hem (bo-
yayıcı  maddə)  təşkil  edir  (şəkil  6,  7).  Hemoqlobin  oksigenin  və 
karbon qazının daşınmasını təmin edir. Hemoqlobin oksinegeni və 
karbon  qazını  birləşmə  halında  daşıyır.  Oksigen  ilə  birləşmiş 
hemoqlobin  oksihemoqlobin  (HbO
2
),  karbon  qazı  ilə  birləşmiş 
hemoqlobin  karbohemoqlobin  (HbCO
2
),  dəm  qazı  ilə  birləşmiş 
hemoqlobin  karbooksi-hemoqlobin  (HbCO)  adlanır.  Hemoqlоbin 

---

26 
dəm  qazı  ilə  asan  birləşir.  Qanda  hemoqlobinin  və  eritrositlərin 
miqdarının  azalması  qanazlığı  xəstəliyinə  (anemiya)  səbəb  olur 
(cədvəl 4). 
 
Cədvəl 4.  
Müxtəlif hеyvаnlаrın qаnındа hеmоqlоbinin miqdаrı 
Hеyvаnın növü 
Sаliyə görə 
(%) 
Tərəddüd 
еtməsi 
100 ml qаndа 
hеmоqlоbinin miqdаrı (q) 
Аt 
80 
50-100 
13,6 
Qаrаmаl 
65 
56-74 
11,0 
Dəvə 
90 
66-114 
15,2 
Cаmış 
49 
28-70 
8,3 
Kеçi 
63 
45-81 
10,7 
Yаk 
57 
36-78 
9,0 
Qоyun 
68 
54-80 
11,6 
Dоnuz 
60 
51-99 
10,6 
It 
80 
65-95 
13,7 
Pişik 
65 
47-83 
11,0 
Dоvşаn 
69 
51-87 
11,7 
Tоyuq 
75 
51-99 
12,7 
Qаz 
95 
80-150 
16,1 
 
 
Şəkil 6. Hеmin kristаllаrı 
 

---

27 
 
Şəkil 7. Bəzi hеyvаnlаrdа hеmоqlоbin kristаllаrı.  
А-аtdа, B-dоnuzdа, V-itdə