Sifariz Səbzəliyev
187
seqmentlərarası köçürmələr üçün qiymətqoyma metodları;
hesabat seqmentləri üzrə
aktivlərin və öhdəliklərin, gəlirlərin və s.
göstəricilərin, həmin maddələr üzrə təşkilatın ümumi göstəriciləri ilə
üzləşdirilməsi.
12.2. Əməliyyat seqmentləri müəssisələrin komponenti kimi
Əməliyyat seqmenti aşağıdakı müəssisələrin komponentidir:
gəlir əldə etdiyi və ya öhdəlik qazandığı kommersiya fəaliyyətləri ilə
məşğul olanlar;
əməliyyat nəticələri baş qərar qəbul edən şəxs tərəfindən seqmentə
vəsaitlərin bölüşdürülməsi və onun fəaliyyət
nəticələrinin qiymət-
ləndirilməsi məqsədi ilə təhlil edilənlər;
ayrıca maliyyə məlumatı göz qabağında olanlar.
Əməliyyat seqmenti hələ gəlir gətirməyən kommersiya fəaliyyəti ilə
məşğul ola bilər. Başlanğıc əməliyyatlar gəlir gətirməzdən öncə əməliyyat
seqmentlərinə misal ola bilər.
Müəssisənin hər bir hissəsinin əməliyyat
seqmenti və ya əməliyyat
seqmentinin bir hissəsi olması zəruri deyildir. Bu MMUS məqsədləri üçün,
müəssisənin işçilərinə əmək fəaliyyətinin başa çatmasından sonrakı
mükafatlandırma planları əməliyyat seqmentləri deyildir.
“Baş qərar qəbul edən şəxs”
termini xüsusi vəzifə sahibi olan rəhbər
şəxsdən daha çox funksiyanı bildirir. Bu funksiyanın vəzifəsi vəsaitləri
müəssisənin seqmentlərinə paylaşdırma və müəssisənin fəaliyyətinin
nəticələrinin qiymətləndirilməsindən ibarətdir.
Əməliyyat seqmentlərinin üç xassəsi bir
çox müəssisələrin əməliyyat
seqmentlərini aydın şəkildə göstərir. Buna baxmayaraq, müəssisə öz kom-
mersiya fəaliyyətini müxtəlif yollarla göstərilmiş
hesabatlar vasitəsilə
təqdim edə bilər. Baş qərar qəbul edən şəxs seqment məlumatlarının birdən
artıq növündən istifadə etdiyi halda, hər bir komponent üçün kommersiya
fəaliyyətinin təbiəti, onlara cavabdeh olan şəxslərin
mövcudluğu və direk-
torlar şurasına təqdim olunmuş məlumat da daxil olmaqla, digər amillər
müəssisənin əməliyyat seqmentlərini təyin
edən komponentlər toplusunu
müəyyən edə bilər.
