Dərslik azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi tərəfindən təsdiq edilmi şdir. Baki 2001
Yüklə 3,75 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
skeptisizmdir
. Ikinci qütbü isə prinsipcə dünyanın dərk edilə bilənliyini inkar edən baxış- aqnostisizm (biliyin inkarı deməkdir) təşkil edir. Fəlsəfə tarixində bə‟zən belə fikirlərə rast gəlinir ki, guya fəlsəfə əbədi və dəyişməz prinsiplərə malik olan ən ali müdriklikdir. Lakin zaman keçdikcə mə‟lum oldu ki, tarixin fövqündə duran əbədi fəlsəfi zəka, fəlsəfi prinsiplər qeyri- mümkündür . Beləliklə də, fəlsəfədə ən‟ənəvi yanlış baxışın yerinə, onu ictimai tarixi biliyin xüsusi forması hesab edən baxış meydana gəldi. Bu baxışa görə bütün şüur formaları kimi fəlsəfi şüur da tarixən dəyişkən xarakter daşıyan varlığın əks olunmasıdır. Odur ki, tarixdən yüksəkdə, mütləq fəlsəfi mövqe, prinsiplər haqqında iddialar illüziyadan başqa bir şey deyildir. Hər bir tarixi dövr, onun şəraiti bütövlükdə mövcud fəlsəfi fikrə, habelə hər bir filosofun dünyagörüşünə ciddi tə‟sir göstərir. Bu prinsipial cəhət nəzərə alınmadıqda mücərrəd fəlsəfi fikrin ictimai həyata tə‟siri mütləqləşdirilir və şüur tarixin əsas hərəkətverici qüvvəsi hesab edilir. Fəlsəfi dünyagörüşündə elmilik, elmə münasibət məsələsi çox mühüm yer tutur. Qeyd edək ki, fəlsəfi fikir tarixində zəka və əxlaqın vəhdəti xüsusi qeyd olunduğu kimi, fəlsəfənin elm ilə əlaqəsinə də geniş yer verilmişdir. Hələ qədim yunan fəlsəfəsində əsl bilik yüksək qiymətləndirilir, onun adi rə‟ydən üstün olduğu göstərilirdi. Fəlsəfi ümumiləşmələrin, proqnozların elmi əsaslılığı və həqiqiliyi məsələsi sonrakı dövrlərdə daha çox diqqəti cəlb etmişdir. Fəlsəfənin elmiliyi problemi, elmi- fəlsəfi dünyagörüşü anlayışında daha aydın ifadə olunur. Bu anlayış dünyanı və burada insanın yerini, elmə əsaslanmaqla izah edən sistemi nəzərdə tutur. Elmlər inkişaf etdikcə bir tərəfdən bu sistemin özü təshih olunur, dəqiqləşir, digər tərəfdən isə o, elmin inkişafına fəal tə‟sir göstərir. Bununla əlaqədar Yüklə 3,75 Mb. Dostları ilə paylaş:
|