Dərslik azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi tərəfindən təsdiq edilmi şdir. Baki 2001

(praktiki, idraki və qiymətverici)
birləşdiricisi funksiyası 
da yerinə 
yetirir. Bütün digər şüur formalarında (siyasi, hüquqi, əxlaqi, dini və s.) 
yaranan ideyalar fəlsəfə tərəfindən xüsusi nəzəri dil, dünyagörüşü əsasları 
şəklinə salınır. Filosoflar gündəlik təcrübəni, praktiki və elmi bilikləri 
nəzəri cəhətdən ümumiləşdirir, sintez edirlər. Fəlsəfi təfəkkürün praktiki, 
idraki və qiymətverici tərəflərin vəhdətini tə‟min etmək sahəsindəki rolu 
ictimai həyatda çox mühümdür. Belə ki, həmin üç tərəfin ahəngdarlığı və 
mütənasibliyi ictimai inkişafın zəruri şərtidir. Məsələn, deyək ki, bu və ya 
digər tarixi dövrdə yeridilən siyasət yalnız elm və əxlaq ilə düzgün 
əlaqələndirildikdə tam dolğun reallaşa bilər. Xüsusilə də bu günkü şəraitdə 
bəşəriyyətin ümumi mənafeyinə uyğun gələn dünyagörüşü oriyentasiyası 
mədəniyyətin bütün vəzifələri və sərvətlərinin birləşdirilməsini- 
elmi, 
humanist və əxlaqi tərəflərin 
əhatə olunmasını tələb edir. Bu işdə isə 
fəlsəfi təfəkkür müstəsna yer tutur. 
Fəlsəfə həm də 
mühüm mədəni- tərbiyəvi funksiya
yerinə yetirir. 
Onu öyrənirkən insanın təfəkkür və ümumi mədəniyyəti yüksəlir. 
Fəlsəfəni bilən adam dünyada və cəmiyyətdə gedən prosesləri izah edirkən 
adi şüur səviyyəsinə xas olan dayazlıq, dağınıqlıq və ziddiyyətlilikdən 
azad olur. 
Fəlsəfənin dünyagörüşü funksiyalarından biri də 
izahedici- 
informasiya verici
funksiyadır. Bu o deməkdir ki, insan fəlsəfəni 

---

25 
öyrəndikdə onda elmin müasir inkişafına, ictimai- tarixi praktikanın 
mövcud səviyyəsinə və intellektual tələbatlara uyğun nəzəri təsəvvürlər 
formalaşır. Bu təsəvürlər obyekti mütabiq əks etdirmək, onun mahiyyəti 
və strukturunu aşkarlamaq, onun inkişafı haqqında mö‟təbər bilik əldə 
etmək kimi keyfiyyətləri ilə seçilir. Fəlsəfi kateqoriyalar və anlayışlarda 
gerçəkliyin bu və ya digər tərəfinə aid çox qiymətli informasiyalar 
toplanılır, təhlil edilir və nəsildən- nəslə ötürülür. 
Nəhayət, fəlsəfənin dünyagörüşü funksiyalarından danışarkən