Dienst Heelkunde Dr. P. Lissens

SINT-ANDRIESZIEKENHUIS

Dienst Heelkunde

Dr. P. Lissens

Algemene en Gastro-intestinale Heelkunde - Proctologie

Dr. M. Vuylsteke

Vasculaire en Thorax Heelkunde - Varices

Dr. M. Biglari

Algemene en Hepatobiliaire Heelkunde - Senologie

Krommewalstraat 11 – 8700 Tielt

&051/425.060 – 051/425.020

[e-mail]
Algemene nummers ziekenhuis

& 051/425.111 – 051/425.050

[e-mail]

ANALE FISTEL/ANORECTALE FISTEL

Deze brochure geeft u informatie over de behandeling van anale fistels/absessen.

Het is goed te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan zijn dan beschreven.

Inleiding

Anorectale fistels en absessen vormen veelal één probleem.

Slechts in 5 % is er bij een abscedatie geen fistel aanwezig.

Ze ontstaan door een ontsteking van intra-anale klieren of door infecties van de huidaanhangsels zoals zweetklieren /haarfollikels. Deze absessen kunnen aanleiding geven tot verbindingen tussen het anale kanaal/de endeldarm en de huid. In dit geval spreekt men van een fistel.

Klachten

Anorectale absessen geven als belangrijkste klacht pijn en temperatuur.

Indien het abses is doorgebroken, kan er is bij vuilverlies zijn hetgeen de belangrijkste klacht

Wanneer er alleen een fistel aanwezig is zonder abses.
De behandeling van een anorectale ontsteking met of zonder fistel is heelkunde.

Voorbereiding van de ingreep

Bij proctologische ingrepen worden antiaggregantia en bloedverdunnende medicatie best één week op voorhand gestopt tenzij een urgente ingreep noodzakelijk zou blijken.

Afhankelijk van de patient tot patient zijn er preoperatieve onderzoeken nodig die meestal door de huisarts kunnen uitgevoerd worden (bloedname, electrocardiogram, e.a.)

De ingreep gebeurt in nuchtere toestand d.w.z. dat er tot 6 uur voor ingreep niet gegeten of gedronken mag worden. Er wordt voor een ingreep soms een lavement (‘fleet’) toegediend. Er worden geen antibiotica tijdens de heelkunde gebruikt.

Gelieve aan de verpleegkundige, chirurg en anesthesist de thuismedicatie te melden alsook gekende allergieën.

De ingreep wordt verricht onder narcose (algemeen of epiduraal) en duurt ongeveer een halfuur.

De ingreep

De operatie wordt uitgevoerd in gynaecologische (‘beensteunen’) houding of in buiklig .

Bij een abses wordt het abses geopend en gedraineerd. De wonde wordt altijd opengelaten en dient in een tweede tijd op te groeien.

Bij aanwezigheid van een abses wordt steeds nagekeken of er geen verbinding tussen huid en darm (fistel) bestaat.

Hierbij wordt gebruikt gemaakt van de vinger, een endoscoop en vloeistoffen zoals methyleenblauw, H202.

Soms wordt geen fistel gevonden.

Indien in acute omstandigheden een fistel wordt vastgesteld, wordt doorheen het fisteltraject een draad (‘tress’) geplaatst.

De bedoeling bij de behandeling van een fistel is deze uit te roeien met optimaal behoud van de sfincterfunctie.

Daarom wordt in een tweede tijd (na enkele weken) de fistel behandeld met een tweede ingreep onder narcose.

Hierbij wordt dan meestal gebruik gemaakt van doornemen van de fistel of een zogenoemde spannende draad bij lage fistels.

Bij hoge fistels wordt soms gewerkt met een flap reconstructie.

Complicaties

Geen enkele ingreep is zonder risico’s. Zo is bij de heelkundige behandeling voor aambeien ook de normale kans op complicaties aanwezig die bij een ingreep altijd bestaan.
- Recidiveren van het abses of de fistel

- Nabloeding onmiddellijk postoperatief

- problemen met plassen (urineretentie) (10-20 %)

- Anale incontinentie laattijdig

De in dit document beschreven gevolgen en complicaties van de ingreep omvatten de meest voorkomende, maar de opsomming is zeker niet volledig.

Het postoperatief verloop

Elke proctologische ingreep kan pijn geven en dient met de nodige pijnmedicatie behandeld te worden.

Soms kan er temperatuursverhoging zijn.

Licht bloedverlies bij ontlasting of afvegen is als normaal te beschouwen.

Bij constipatie preoperatief wordt best met een laxativum gewerkt postoperatief.

Specifieke richtlijnen bij ontslag na operatie
- Probeer zoveel mogelijk neerliggende te rusten

- Gebruik restenrijke voeding (veel groenten, fruit, bruin brood, zemelen)

- Vermijd alcohol en pikante voeding

- Neem anale hygiëne (zonder te wrijven doch deppen) in acht

- Gebruik minstens twee zitbaden per dag (met lauw water zonder additiva)

- Lokaal anaal wordt best neocutigenolzalf geappliceerd;

eventueel kan xylocaine zalf als lokale pijnstilling toegevoegd worden

- Best wordt een combinatie van pijnstillers voorgeschreven zoals dafalgan 500 vier maal per dag en een NSAID (bv. Voltaren 75 retard twee maal per dag, zo geen maagzweren in de voorgeschiedenis)

- Van een laxativum (Duphalac/movicol) wordt best gebruik gemaakt bij constipatie

- Sporadisch is een flebotonicum (Daflon/mediaven) bij residuele zwelling aangewezen

Wanneer moet u uw geneesheer (huisarts) contacteren ?

Voor de thuisverzorging door een thuisverpleegkundige te regelen, wordt best de huisarts gecontacteerd.

Naast de postoperatieve controle waarop u wordt uitgenodigd, moet u absoluut uw arts contacteren wanneer u bv. het volgende vaststeld:

- aanhoudende koorts

- rillingen

- hevige anale pijn

- bloedverlies anaal met klonters

Heeft u nog vragen, stel ze gerust aan uw behandelende arts of huisarts.

Indien u van mening bent dat bepaalde informatie ontbreekt of onduidelijk is, dan vernemen wij dat graag van u.