Dilorom qosimova menejment nazariyasi

masalaga
tegishli h a r bir qaror qabul qilish qo‘shraa korxonaning 
um um iy strategik m aqsadidan kelib chiqadi. B unday yondashuv kichik 
korxonaning pirovard m aqsadga erishishini ta ’minlaydi, tijorat strate- 
giyasi tashkil etuvchilarni o'zaro birlashtiradi ham da mavjud resurs- 
lardan oqilona foydalanishga im koniyat yaratadi (rasm ).
Q o'shm a korxonalarda yaxshi o'ylab topilgan a s so rtm e n t siyo­
sati yuqori darom ad olinishini t a ’m inlabgina qolmay, balki korxo­
naning bozorda m u stahkam o 'rnashishi, is te ’m olchilarning h urm atini 
qozonishi, korxona fmijini oshirishni 
ham
t a ’m inlaydi.
Rasm. Qo‘shm a korxona tijorat stra teg iy asi elem en tlari
b ilan assortim ent siyosati o ‘zaro bog‘liq lig i sxem asi
U shbu sxem adagi m odelga m akro va m ikro darajada qo'shm a 
korxona faoliyatidagi o 'z garuvchan om illarga un in g m oslashuvchan- 
ligini t a ’m inlaydigan tavsiflarni o'zida m ujassam e tg a n m ah sulo t 
asso rtim en tin in g sifat va miqdorini k o 'rsatuvchi vosita sifatida qaral- 
m o q d a. U sh b u h a r a k a tc h a n a s s o rtim e n t ta rk ib i (to v a r tu rla ri 
yig'indisi) kichik korxona faoliyati sohalaridagi o 'zg arish larg a tez 
m oslashuvchan bo'lib, 
uning
foydadorligini t a ’minlaydi.
207

---

M ark etin g yondashuvi m odelga alohida asso rtim en t birliklari 
yig'indisidan iborat bo'lgan inuqobil asso rtim en t tarkibining atributi 
(x ususiyati)ni kiritishni taqozo etadi. U§hbu atrib u tlarn in g har biri 
to v arn in g raqobatbardoshlik x u su siy atlari yig'indisi sanaladi.
B inobarin, s tra te g ik re ja lash tirish d a to v ar is te ’m olchi u chu n 
m os keladigan tijo rat atrib u tlari yig'indisidir. U larg a quyidagilar 
kiradi: narx-sifat; o‘rab joylanishi; xizm at-servis. Tovar narxiga unga 
qilingan sarf xarajatga ekvivalent sifatida qaralib, iste’mol xususiyati 
bahosini aks ettiradi va zaruriy foyda olishni t a ’minlaydi. B undan 
tashqari xizm at va servis tu rlarin in g ra g 'b atlan tiru v ch i ta ’sirga ega 
ekanligini e ’tiborga olish lozim. Bu atrib u tlar ham to v ar assorti- 
m entiga kiritilib, ular ham tovar sotilish jarayoniga sezilarli t a ’sir 
k o'rsatadi. U lar so tuvning joylashishi va is te ’molchini jalb etishg a 
yordam beradi.
Tovarni o'rash, a n ’anaviy yondashuvdan farqli o'laroq, iste ’molchi 
bilan m uloqotning en g m uhim vositasi sifatida m aydonga chiqadi. 
U tovar m arkasini nam oyish etadi, tarkibi va foydalanish qoidalari- 
ni k o'rsatadi, dizayni, rangi, shakli va m ateriali orqali uni ajratib, 
jozibali ko'rsatadi. Joylashish tovar obrazining ajralmas qismi sanalib, 
an ’anaviy elem entlardan tashqari shtrix kodlar bilan uni to'ldiradi. 
Bu esa, uni sk an erlash im koniyatini, binobarin, to v ar sotilishini 
ch uqur hisobga olishni t a ’minlaydi.