Editörler Prof. Dr. Şeref Sağıroğlu Prof. Dr. Mustafa Alkan Sağıroğlu / Alkan grafik

2.8. Steganografi
Bilişim teknolojilerinin gelişmesi ve yaygınlaşmasıyla birlikte, bilgi 
güvenliği ve bilginin iletişim güvenliğinin önemi daha da artmış ve 
kullanılan yaklaşım ve metodolojilerde de farklılıklar gözlemlen-
miştir. Steganografik yaklaşımlar da bunlardan birisidir.
Bu yaklaşım, kısaca, bir nesnenin içerisine bir verinin gizlenmesi 
olarak ifade edilebilir. Ses, sayısal resim, video görüntüleri üzerine 
veri saklanabilir. Bu veriler metin dosyası olabileceği gibi, görüntü 
veya ses dosyaları da olabilir. Veri gizleme ile ilgili olarak literatür-
de yapılmış birçok çalışma bulunmaktadır. 
Literatürde vektör kuantalama, k-n eşikleme yöntemi ve çeşitli dö-
nüşümler kullanarak (Ayrık Kosinüs Dönüşümü gibi) gerçekleşti-
rilen, steganografik uygulamalar bulunmaktadır. Steganografik iş-
lemleri daha iyi anlamak için, temel yöntem olan en az öneme sahip 
bit (LSB: Least Significant Bit) kavramının bilinmesi gereklidir. Bir 
resmin piksellerinin son bitlerinin mesaj bitleriyle yer değiştirme-
siyle bu işlem gerçekleştirilir. Mesela, Şekil 2.7’de verilen resimde 
bulunan piksellerin LSB’leri ile mesaj bitleri sırasıyla değiştirilebi-
lir. Bu sayede bir resim içerisine bir mesaj veya doküman kolaylıkla 
saklanabilir. Daha sonra yerleştirilen bu bitlerin tekrar sırasıyla geri 
elde edilmesiyle, deşifreleme işlemleri gerçekleştirilerek, verilerin 
tekrar elde edilmesi sağlanmaktadır. 
Şekil 2.7. Sayısal Resim Yapısı

---

S İ B E R G Ü V E N L İ Ğ İ N T E M E L L E R İ 
75
İçerisine doküman gizlenmiş bir resim e-posta veya başka bir elekt-
ronik iletişim yoluyla karşı tarafa gönderildiğinde arada giden me-
sajımızı izleyen veya elde eden herhangi bir kişi sadece resmi göre-
bilecektir. Bu resim içine doküman gizlendikten sonra, beklendiği 
gibi, boyutlarda bir değişim gözlenmemektedir. Boyut değişikliği-
nin olmaması, şifreleme işleminin başarısının ayrı bir göstergesidir. 
Gizlenen dokümanın tekrar elde edilmesi için yine geliştirilen prog-
ramda yapılan bir ters işlem ile gizlenen doküman otomatik olarak 
geri elde edilir. Bu yaklaşımda ses içerisine ses, resim ve doküman 
gizlenebileceğini burada belirtmekte fayda vardır.