Elektrotehnika va elektronika

V bob. ELEKTRONIKA ASOSLARI. 
V bob. 16-mavzu. 
ELEKTRONIKA ASOSLARI. 
Reja: 
16.1
Asosiy tushunchalar va elektronika asboblarining qo‘llanilishi. 
16.2
Elektronika o’rganadigan o’bektlar. 
16.3
Yarim o‘tkazgichlar to‘g‘risida asosiy tushunchalar. 
16.4
16.5
Yarim o‘tkazgichli triod. bipolyar tranzistorlar. 
16.1
 
Asosiy tushunchalar va elektronika asboblarining qo‘llanilishi. 
Elektronika – elektronlarni elektr magnit maydonlari bilan o’zaro ta’siri va elektron asboblar va 
qurilmalarni yaratish uslublari haqidagi fan.
Elektronikaning rivijlanish bosqichlsri: 
1895 yilda radioning kashf etilishi;
Dastlabki kuchaytirgich element – lampali triodning kashf etilishi;
Elektr signallarini kuchaytirish va generatsiya qilish uchun yarim o’tkazgichli elementni 
qo’llanilishi;
Qattiq jism elektronikasining rivojlanishi;
O’tkazgich va yarim o’tkazgichli elementlarni qo’llanilishi;
1947 yilda tranzistorni kashf etilishi;
Integral mikrosxemelarni yaratilishi va zamonaviy elektronikaning asosi bo’lmish 
mikroelektronikaning rivojlanishi.
Analogli va raqamli elektronika o’rtasidagi asosiy farq informatsiyani kodlash uslublaridadir. 
Analogli elektronika 
– oddiy proportsional bir o’lchamli kodlashdan foydalanadi. Bunda informatsiya 
manbaining fizik parametrlarini elektr maydoni yoki kuchlanishining shunday fizik parametrlari 
(amplitudani amplitudaga, chastotani chastotaga, fazani fazaga va h.k.) orqali aks ettirilishi samarasidan 
foydalaniladi.
Raqamli elektronika 
– ma’lumotlar manbaining fizik parametrlarini n- o’lchamli kodlashdan 
foydalanadi.

---

222 
Raqamli sxemalar 
– mos ravishda logik nol va logik birga to’g’ri keluvchi ikki daraja kuchlanishli 
ikkilangan tizim bilan tavsiflanadi. Odatda bulardan birinchisi past kuchlanishga va ikkinchisi yuqori 
kuchlanishga bog’lanadi. 
Zamonaviy elektron r
aqamli
sxemalarda asosan quyidagi elementlardan foydalaniladi: 16.1-rasm 
(a,b,c,d)