182. Ermənistan Mərkəzi Statistika Ġdarəsi tərəfindən 1962-ci ildə nəĢr olunmuĢ məlumatda bildirilir: «XIX əsrin əvvəllərində Ġrəvanda yaĢayan 10 min
əhalinin 7 min nəfəri azərbaycanlılar idi»;
183. «Böyük Sovet Ensiklopediyası»ndan (birinci buraxılıĢ, c.3., səh.437) oxuyuruq: «DaĢnaklar 1918-ci ildə əllərindən alınmıĢ Qars vilayətini,
Ġrəvan quberniyasının bir hissəsini müttəfiqlərdən alaraq Ermənistanın ərazisini
17.500 ingilis kvadrat milinə, əhalisini 1 milyon 510 min nəfərə (795.000
ermənilər, 575.000 azərbaycanlılar, 140.000 baĢqa millətlər) çatdırdılar. Onlar
bununla kifayətlənməyib Gürcüstan SSR ərazisinə daxil olan Axalkalaki və
Borçalını, Azərbaycan SSR tərkibində olan Qarabağ, Naxçıvan diyarını və
Yelizavetpol quberniyasının cənub hissəsini tələb edirdilər. Bu əraziləri zorla
birləĢdirmək cəhdi Zaqafqaziyanın ingilis islahı dövründə Gürcüstanla (dekabr
1918-ci il) müharibəyə və Azərbaycanla uzunmüddətli və qanlı müharibəyə gətirib
çatdırdı ki, bunun da nəticəsində mübahisəli rayonların əhalisi 10-30% azalmıĢ, bir
sıra kəndlər, sözün əsl mənasında, yerlə yeksan edilmiĢdir»;
