KƏRƏVĠZKĠMĠLƏR – Apiaceae Lindl. fəsiləsi Çöl göytikanı (Zımbırtikan) – Eryngium campestre L. Cinsin dünya florası tərkibində 250-dən artıq növü yayılmıĢdır. Cinsin növlərinə ən çox Yer
kürəsinin isti və mülayim iqlim zonalarında rast gəlmək olar. Bitkinin
Qafqazda 7, o cümlədən də Azərbaycanda 4 növünə rast gəlmək olar.
Bu növlərin içərisində müalicə məqsədləri üçün çöl zımbırtikanı
istifadə olunur.
Çöl zımbırtikan – Eryngium campestre L. bu hündürlüyü 50-60
sm, yarpaqları qeyri-adi olub, göyümtül yaĢıl çalara malik çoxillik ot
bitkisidir. Bitkinin latınca mənası «sağaldan», «müalicə edən»
deməkdir.
Göytikanı bitkisi yabanı halda çəmənliklərdə, çay kənarlarında,
bağ və bağçalarda bəzək bitkisi kimi əkilib-becərilir. Müalicə
məqsədləri üçün bitkinin gövdə, yarpaq və çiçəklərindən istifadə edilir.
Göyltikanından hazırlanan preparatlar sakitləĢdirici, ağrıkəsici,
sidikqovucu, antiseptik, soyuqdəymə, istiliyi aradan qaldıran, bakterisid, sidikqovucu,
bəlğəmgətirici, zəhərəleyhinə vasitə kimi tətbiq edilir.
