Elmi redaktorlar amea-nın müxbir üzvləri

 
 
 
 
Qovaq – Populus L. 
 
Dünya florasının tərkibində qovaq cinsinin 120-dən artıq növü yayılmıĢdır. Qafqazda 16, o 
cümlədən Azərbaycanda 11 növünə təsadüf edilir. 
Yazın əvvəllərində xoĢ ətirli iy hiss edirsən. Bu qovağın ĢiĢmiĢ tumurcuğunun iyidir. Qovaq 
insanlara  çox  yaxın  olan  bitkilərdən  biri  hesab 
edilir.  Deyilənlərə  görə  qovağı  Allah  gərgin  fiziki 
iĢlərdən  sonra,  insanların  yorğunluğunu  aradan 
qaldırmaq  üçün  onlara  bəxĢ  etmiĢdir.  Doğurdan  da 
qovaq  insanlara  sədaqətlə  qulluq  edir,  onların 
sağlamlığının  keĢiyini  çəkir.  Qovaq  havanı  zəhərli 
maddələrdən  təmizləyir,  radioaktiv  maddələri 
zərərsizləĢdirir,  tozu  və  karbon  qazını  udur  və 
oksigen  sintez  edir.  Bundan  baĢqa  bitkinin  bütün 
hissələri  fitonsid  xüsusiyyətlərə  malikdir.  Qovağın 

---

38 
 
ĢiĢmiĢ tumurcuqlarında olan yapıĢqanlı qatrandan arılar müalicəvi təsirə malik propolis hazırlayır.  
Qovağın qabıq,  yarpaq, hamaĢçiçəklərinin tərkibində qlükoza, fruktoza, saxaroza, 3-10%-ə 
qədər aĢı maddəsi, C vitamini və karotin aĢkar edilmiĢdir. Qabıq və yarpaqlarının üzərində olan qall 
hissəsindən  gön-dəri  sənayesində  istifadə  olunan  aĢı  maddəsi  istehsal  olunur.  Yarpaqlarını  iri  və 
xırda buynuzlu heyvanlar, dəvə və atlar tərəfindən yem kimi yeyilir. Tumurcuqlarından alınan efir 
yağından ətirli sabunlar istehsal olunur.  
Dərman məqsədləri üçün qovağın yarpaq, qabıq və tumurcuqlarından istifadə olunur. 
Qovaqdan  hazırlanan  preparatlar  soyuqdəymə,  antiseptik,  ağrıkəsici,  yumĢaldıcı,  istiliyi 
aradan qaldıran, tərqovucu, sakitləĢdirici, yarasağaldıcı xüsusiyyətlərə malikdir.