Əlyazması hüququnda VƏLİyeva köNÜl nazim qizi
Yüklə 0,97 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- İSTİFADƏ EDİLMİŞ ƏDƏBİYYAT SİYAHISI.
- Summary. 94
|
NƏTİCƏ VƏ TƏKLİFLƏR. Azərbaycanın neft strategiyasının reallaşması nəticəsində ölkəmizin ictimai- siyasi və iqtisadi həyatına yeni bir dinamizm baş vermiş, bu strategiya xalqımızın rifahının yüksəlişini təmin edən stimullaşdırıcı komponentə çevrilmişdir. Neft strategiyası çərçivəsində görülmuş kompleks tədbirlər nəticəsində ölkəmiz davamlı iqtisadi inkişafa nail olmuşdur. Azərbaycan özünün enerji təhlükəsizliyini tam təmin etmişdir və artıq Avropanın enerji təhlükəsizliyinin təminatında da strateji tərəfdaş missiyasını yerinə yetirmək məramı ilə mühüm addımlar atmaqdadır. Azərbaycan neft ixarc edən ölkə statusundan qaz ixrac edən ölkə statusuna qədər yüksəlmiş və bununla da Avopanın enerji təhlükəsizliyinin əsas təminatçılarından birinə çevrilməkdədir. Neft strategiyası ölkəmizin xarici ticarət əlaqələrinin də genişlənməsinə gətirib çıxarmışdır. Hazırda reallaşdırılmaqda olan Cənub Qaz Dəhlizi çərcivəsində həyata keçirilməsi nəzərdə tutulan TANAP və TAP layihələri Azərbaycanın xarici ticarət əlaqələrinin Cənubi Avropa, Şərqi Avropa və Mərkəzi Avropaya doğru genişlənməsinə səbəb olacaqdır. Azərbaycanın geniş neft-qaz potensialına malik olması ölkəmizin geoiqtisadi və geosiyasi nüfuzuna da müsbət təsir etmişdir və ölkəmiz Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu layihəsi, İNOQEYTS proqramı, TRASEKA , Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizləri kimi beynəlxalq layihələrin əsas iştirakçılarına çevrilmişdir. Qeyd edək ki, bu layihələr ölkələrin xarici ticarət əlaqələrinin daha da qloballaşmasına, qarşılıqlı inteqrasiya münasibətlərinin inkişafına öz müsbət töhfəsini verəcəkdir. ―Azərbaycanın neft strategiyası və onun xarici ticarət əlaqələrinə təsiri‖ mövzusu üzrə aparılan təqiqat araşdırmasının nəticəsində aşağıdakı təkliflər edilmişdir: 1.
nəzərə alaraq bu sektorun dövlət tənzimləmə tədbirləri təkmilləşdirilməlidir. 2.
Neft və neft məhsullarının perspektiv inkişaf meylləri müəyyənləşdirilməli və təkmilləşdirilməlidir. 3.
qeyri-neft məhsulları istehsalının rəqabətqabiliyyətliyinin yüksəldilməsi məqsədi ilə yeni layihələr işlənib hazırlanmalıdır 4.
beynəlxalq standartlara cavab verən güclü yeni texnoloji üsullardan yararlanılmalıdır. Beləliklə, xarici ticarət əlaqələrində neft məhsulları ixracının müxtəlif çeşidliliyinə nail olunmalıdır. 5.
Azərbaycanın qarşısında duran əsas vəzifə iqtisadiyyatın şaxələndirilməsini sürətləndirmək, neft gəlirlərinin səviyyəsindən asılı olmayaraq qeyri-neft 90
sektorunun yüksək inkişaf tempini gələcək illərdə də qoruyub saxlamaq və onun ixrac imkanlarını genişləndirməkdir. 6.
səmərəli istifadə edilməlidir, həmin gəlirlər gələcəkdə daha uzunmüddətli
çox gəlir gətirən layihələrə, sahələrə sərf edilməlidir. Neft gəlirlərinin yönələcəyi perspektiv sahələr kimi kənd təsərrüfatı, turizm, yüngül sənaye, minerallar və mədən sənayesi, maşınqayırma və avadanlıq, kimya sənayesi daha da önəmsənilməlidir. 7.
olmuşdur. Bunları nəzərə alaraq, ekoloji təhlükəsizlik məsələlərini önəmsəyərək, ölkəmiz də dünya təcrübəsindən yararlanaraq ―Yaşıl iqtisadiyyat‖a keçməlidir. Ölkəmiz neft gəlirlərinin bir hissəsini əlverişli iqlim potensialından yararlanaraq, ekoloji baxımından zərərsiz olan alternativ eneji istehsalının genişləndirməsinə yönəltməlidir. Neft sektorundan gələn gəlirlər hesabına Azərbaycanın Neft-qaz sektoru və neft-kimya sənayesi modernləşdirilməli, qeyri-neft sənayesinin şaxələndirilməsi və inkişafı təmin edilməlidir, alternativ və bərpa olunan enerji mənbələrindən istifadə imkanlarının genişləndirilməsi üçün lazımlı işlər görülməlidir, aqrar sektorun inkişafı və ərzaq təhlükəsizliyinin təmini üçün tədbirlər görülməlidir, ticarət və xidmət üzrə fəaliyyət növləri genişləndirilməli və inkişaf etdirilməlidir, xarici ticarətin və investisiyaların strukturunun təkmilləşdirilməsi prosesləri təşkil edilməlidir.
91
İSTİFADƏ EDİLMİŞ ƏDƏBİYYAT SİYAHISI. 1.
E.M.Hacızadə, T.Ə.Paşayev ―Neft qaz sənayesində yeni bazar mexanizmlərinin formalaşdırılması istiqamətləri‖ Baklı-Elm-2000 səh 30;31 2.
modernizasiyası‖ Bakı-Elm-2003; səh 50-55 3.
Azərbaycan Respublikasının Dövlət Neft Fondu http://www.oilfund.az 4.
Azərbaycan Respublikasının Dövlət Neft Fondunun Hesabat arxivi 5.
http://economy.gov.az Azərbaycan Respublikasının İqtisadiyyat Nazirliyi 6.
E.M Hacızadə Z.S Abdullayev ―Neft təsərrüfatının iqtisadi strukturun modernizasiyası‖ Bakı-Elm-2003; səh-162; 7.
qaz gəlirlərinin idarə olunması‖ (Azərbaycanda gəlirlərin idarə olunmasına dair siyasət sənədi) səh-9; 8.
9.
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2001-ci il 12 sentyabr tarixli 579 nömrəli Fərmanı ilə təsdiq edilmiş Azərbaycan Respublikasinin Dövlət Neft Fondunun illik gəlir və xərclər proqramının (büdcəsinin) tərtibi və icrasi qaydaları 10.
Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Fondu http://www.oilfund.az 11.
balası hesabatı 12.
2015-ci ilin yanvar-dekabr ayları üçün Azərbaycan Respublikasının Tədiyyə balası hesabatı http://cbar.az/assets/1186/final_metod.pdfs 13.
E.M Hacızadə; Z.S Abdullayev ―Neft təsərrüfatının iqtisadi strukturun modernizasiyası‖ Bakı-Elm-2003; səh-25 14.
Musayeva C.Q. Neft
gəlirlərinin səmərəli istifadə edilməsinin modelləşdirilməsi. İ.ü.f.d. dissertasiyasının Avtoreferatı. BDU, Bakı, 2013.səh-27; 15.
16.
Sitatın mənbəsi: http://daily.rbc.ru/photoreport/23/01/2015/54c14b7b9a7947ef54346585 17.
http://www.lukoil.ru/materials/doc/Books/Guides/25062013.pdf 18.
Azərbaycan Dövlət Neft Şirkətinin İnternet saytı http://www.socar.az 19.
Azərbaycan Dövlət Statistika Komitəsi http://www.stat.gov.az/source/trade/az/f_trade/f_trade_IV.pdf 20.
Maliyyə-təsərrüfat fəaliyyəti haqqında hesabat Bakı-2014 http://www.socar.az/socar/assets/documents/az/socar-annual-reports/illik- hesabat2014az.pdf 92
21.
Vüsal Qasımlı ―İqtisadi Modernizasiya‖ Bakı-2014 səh-33 22.
Vüsal Qasımlı ―İqtisadi Modernizasiya‖ Bakı-2014 səh-57 23.
―Azərbaycan - 2020: Gələcəyə Baxış İnkişaf Konsepsiyası‖ səh-11 24.
―2015-ci il üzrə Fəaliyyət haqqında hesabat‖ Azərbaycan Respublikasının İqtisadiyyat Nazirliyinin http://economy.gov.az/images/pdf/hesabat-2015.pdf 25.
Yanacaq-energetika kompleksində görülmüş işlər barədə 2015-ci il üzrə hesabat http://www.minenergy.gov.az/db/Hesabat/Illik_Hesabat_2015_1.pdf 26.
Neft ixrac edən ölkələrin internet saytı http://оpec.org 27.
http://www.socar.az 28.
SOCAR- in 2014-cü il üzrə maliyyə-təsərrüfat fəaliyyəti haqqında hesabatı 29.
modernizasiyası‖ Bakı-Elm-2003; səh-134; 30.
Azəbaycan Respublikasının Energetika Nazirliyi www.minenergy.gov.az 31.
32.
Əhmədov M. ―Azərbaycan:Yeni neft erası və beynəlxalq siyasət‖ Bakı-2013 33.
Nəsirov E. ―Azərbaycan nefti və beynəlxalq müqavilələr‖ Bakı, Respublika Xatirə Kitabı Nəşriyyatı-2014 34.
BP Statistical Review of World Energy, 2016 March 35.
36.
Z.Abdullayev, G.Yüzbaşova. Azərbaycanın neft-qaz strategiyası. Bakı, 2006 37.
Натиг Алиев ―Нефть и нефтяной фактор в экономике Азербайджана в ХХI веке‖ Баку-2010 38.
И.Г.Алиев Каспийская нефть Азербайджана.Москва Известия -2003 39.
40.
Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin rəsmi internet saytı www.customs.az
41. Bioenerji, Alternativ və Bərpa Olunan Enerji Mənbələri üzrə Dövlət Agentliyinin rəsmi
internet saytı,
http://area.gov.az/renewable- energy/bioenergy/
42.
Qubad İbadoğlu,
Kamil Əlsəgərov, Qalib Bayramov
Azərbaycanda neft və qaz gəlirlərinin idarə olunması, Azərbaycanda gəlirlərin idarə olunmasına dair siyasət sənədi 2013 43.
perspektivlər‖ Bakı-Turxan Nəşriyyatı-2016 44.
Dünya Bankının internet saytı http://www.worldbank.org/en/country/azerbaijan/news/al
93
Резюме. Магистерская диссертация на тему «Нефтяная стратегия Азербайджана и ее влияние на внешнеторговые отношения» состоит из вступления, трех глав, итога, предложения и списка использованной литературы. В диссертации исследованы проблемы «влияния нефтяной стратегии Азербайджана и ее внешнеторговых связей».
Основная цель исследования состоит в том, чтобы определить роль нефтяной стратегии в развитии экономики страны. В диссертационной работе была расследована нормативно- правовая база государственного регулирования
нефти и нефтепродуктов. Роль современного развития нефтяных проектов были реализованы и оценены. В рамках диссертационной работы анализирована
влияние нефтяной стратегии Азербайджана на
внешнеторговые отношения, динамика развития, пути
расширения внешнеэкономических связей, направление нефтяных доходов в перспективные отрасли. Были проанализированы основные экспортные и импортные тенденции страны. В целях
обеспечения в будущем стабильности доходов страны необходимо развитие других отраслей экономики. Одной из основных поставленных целей является эффективное использование ограниченных ресурсов, сохранение важности доходов, поступающих от нефти и газа, для будущих поколений.
Summary. 94
Master dissertation on ―The oil strategy of Azerbaijan and its impact on trade relations‖ consists of introduction, three chapters, conclusion and recommendation and literature review used. İn this dissertation was explained the theoretical basis of the study of oil strategy, socio-economic fundamentals of the oil industry and oil production,the essence as well as the role of the formation of the oil potential of Azerbaijan's economy. An explanation of the following issues is reflected in the leading role of the oil strategy of deepening the economic reforms carried out in the country, also the analysis of possible options for the transportation of Azerbaijani oil to the world markets, the dynamics of economic development of Azerbaijan's oil revenues and its assessment. There was researched distribution oil revenues among the areas of the national economy and using principles. So that, were analyzed directing the directions of the oil revenues to the promising areas of the national economy. The main objectives determined are to efficiently use limited resources and to maintain the importance of revenues coming from oil and gas for the next generations too.
95
Vəliyeva Könül Nazim qızının―Azərbaycanın neft strategiyası və onun xarici ticarət əlaqələrinə təsiri‖ mövzusunda magistr dissertasiyasının R E F E R A T I.
20-sində dünyanın 11 transmilli neft şirkətinin iştirakı ilə çağdaş tariximizə "Əsrin müqaviləsi" adı ilə düşmüş neft müqaviləsinin imzalnması ilə qoyulmuşdur. Azərbaycanın neft strategiyası neft-qaz sənayesinin inkişafı üçün planlaşdırılmış məqsəd və
strategiyanın həyata keçirilməsinə istiqamətlənərək, dünya iqtisadiyyatında ölkəmizin mövqeyinin tanıtmış, xarici iqtisadi əlaqələrin inkişafına və genişlənməsinə töhfə vermişdir. Azərbaycanın neft strategiyasının özəyi, əsası olan ―Əsrin müqaviləsi‖nin reallaşdırılması ölkəmizin inkişafına töhfə verəcək yeni bir yol, istiqamətin açdı. Neft strategiyası çərçivəsində reallaşdırılan ardıcıl tədbirlər, mühüm infrastruktur layihələri, neft sektorunun sürətli inkişafı, ölkəmizin dinamik sosial-iqtisadi inkişafı üçün möhkəm zəmin yaratmışdır. Milli Neft Strategiyasının uğurla reallaşması şəraitində karbohidrogen ehtiyatlarının xarici şirkətlərlə birgə istismarı və ixracı ildən ilə genişlənir və bunun sayəsində dövlətimizin valyuta daxil olmaları sürətlə artmaqdadır. Ölkəyə neft gəlirlərinin axını ilə əlaqədar olaraq, milli iqtisadiyyatın infrastrukturunun yenilənməsi, ayrı-ayrı sahələrin modernizasiyası prosesləri intensivləşdirilmiş, neft sektorunun inkişaf edərək ölkəmizi sürətli inkişafa aparan lokomotivə çevirmişdir. Bu imkandan bəhrələnməklə, Azərbaycan Respublikası regionun ən sabit və dinamik inkişaf edən ölkəsinə çevrilmişdir. Neft sektorundan gələn gəlirlər ölkəmizin həm neft, həm də qeyri-neft sektorunun inkişaf etməsi üçün geniş imkanlar yaratmışdır. Azərbaycanın həyata keçirmiş olduğu neft strategiyası ölkəmizin xarici ticarət mövqelərinin şaxələnməsinə, ölkəmizin geoiqtisadi nüfuzunun artmasına şərait yaratmışdır. Hazırda Azərbaycan dünyanın 165 ölkəsi ilə ticarət əməkdaşlığı edir. Azərbaycan qonşu ölkələrdən Türkiyə və Gürcüstanın neft və qaz təminatınada əhəmiyyətli rol oynayır. Hazırda Azərbaycan Avropanın eneji təhlükəsizliyini təmin edəcək layihələr üzərində çalışır. «Şahdəniz» yatağında nəhəng qaz potensialı sayəsində ölkəmizin neft-qaz strategiyasına növbəti konturlar gətirmiş, iqtisadi təhlükəsizliyin möhkəmləndirilməsində yeni istiqamətin açılmasına səbəb olmuşdur. Neft və qaz amili artıq iqtisadiyatın inkişafında əsas ―vasitəyə‖ çevrilmişdir. Bu baxımdan seçdiyimiz mövzu günün aktual məsələlərdəndir. 96
Problemin öyrənilməsi səviyyəsi. Təməli Ümummilli Lider Heydər Əliyev tərəfindən qoyulan bu strategiyanın gerçəkləşməsi və beynəlxalq neft şirkətləri ilə sazişlərin imzalanması sayəsində ölkənin neft ehtiyatlarının istismarına çoxmilyardlı xarici investisiyalar cəlb edildi. Azərbaycan dünya miqyasınada tanınmağa başladı, ölkəmizin beynəlxalq əlaqələrinin genişlənməsinə güclü təkan verildi. Neft strategiyası çərcivəsində imzalanmış beynəlxalq sazişlər ölkəmizin təhlükəsizliyinin təmin olunmasına, iqtisadiyyatın sürətli inkişafına, sosial-iqtisadi tərəqqiyə səbəb olmuşdur. Azərbaycan regionun və Avropanın enerji təhlükəsizliyinin təminatçısına, beynəlxalq layihələrin iştirakçısına, Cənubi Qafqaz regionunun ən zəngin və qüdrətli ölkəsinə çevrilmişdir. Azərbaycan iqtisadiyyatının formalaşmasında neft amilinin rolunu yüksək qiymətləndirən ölkəmizin bir sira alimləri də bu problemi tədqiq etmişdirlər. Azərbaycanın alimlərindən X.B.Yusifzadə, E.M.Rüstəmov, Ə.N.Əlixanov, S.A.Orucov, Ə.B.Süleymanov, B.Ə.Hacıyev, Z.S.Abdullayev, G.Z.Yüzbaşovanın, T.Ə.Paşayev və başqalarının elmi araşdırmaları mühüm yer tutur. Müasir qloballaşma şəraitində Azərbaycanın neft strategiyasını inkişafı xarici ticarət əlaqələrinmiz genişlənməsinə, şaxələndirilməsinə, ticarət dövriyyəsinin artamsına, ölkəmizin dünya iqtisadiyyatına sürətli inteqrasiya etməsinə şərait yaradır. Bu sahənin inkişaf qanunauyğunluqlarının dərk edilməsi və bu yolda qarşıya çıxan problemlərin həlli yollarının axtarılması, göstərilən istiqamətdə elmi araşdırmaların davam etdirilməsi zərurətini yaradır. Hazırda Azərbaycanın təbii qaz hasilatının artması və ixrac perspektivləri ―Yeni Neft Strategiyası‖nın xarici ticarət əlaqələrinin, iqtisadi əlaqələrinin inkişaf etdirilməsində məqsədyönlü, effektiv və çevik strategiyanın ölkəmizin gələcək inkişafında oynaya biləcəyi həlledici rol mövzunun seçilməsini şərtləndirmiş və bu problemin tədqiq olunması zərurətini müəyyən etmişdir.
ölkə iqtisadiyyatının inkişafında rolunu müəyyənləşdirmək, neft layihələrinin həyata keçirilməsinin hüquqi təminatı, neft layihələrinin həyata keçirilməsinin sosial-iqtisadi inkişafa təsri, neft və neft məhsulların ixracının xarici ticarət əlaqələrinə təsiri ilə bağlı mövcud vəziyyətin öyrənilməsi və onun təkmilləşdirilməsi yollarının aşkar edilməsi, milli inkişaf istiqamətlərinin və üsullarının araşdırılması və bütün bunların konseptual qiymətləndirilməsi əsasında, milli iqtisadi mənafelər, baxımından konkret təklif və tövsiyyələrin hazırlanması tədqiqat işinin əsas məqsədlərindəndir. Neft stratefiyasının vəzifəsi isə xarici ticarət əlaqələrinə təsirinin müasir vəziyyətinin qiymətləndirilməsi, strategiyasının həyata keçirilməsinin məqsədinin inkişaf qanunauyğunluqlarının nəzəri-metodoloji təhlilinin həyata keçirilməsi, neft və neft məhsullarının ixrac perspektivlərini təhlili, neft və neft məhsulları ixracının 97
tənzimlənməsi, neft və neft məhsullar ixracının tənzimlənmənin təkmilləşdirilməsi, neft gəlirlərinin perspektiv sahələrə yönəldilməsi, neft və neft məhsullar ixracının istiqamətləri və proqnozlaşdırılması və s aiddir.
mahiyyəti və ölkə iqtisadiyyatının inkişafında onun rolunun müəyyən edilməsidir. Tədqiqatın predmeti neft və neft məhsullarının xarici ticarət əlaqələrinə təsirinin təhlili və qiymətləndirilməsidir. Tədqiqatın nəzəri-metodoloji əsasları. İqtisaddiyyat elmi sahəsində tanınmış alimlərin elmi əsərləri, prezidentin fərman və sərəncamları, problemlə bağlı mövcud ideyalar, beynəlxalq neft sazişləri və müqavilələr eləcə də digər qanunvericilik aktları dissertasiya işinin nəzəri-metodoloji əsasını təşkil edir. Tədqiqat prosesində müqaisəli təhlil və ümumiləşdirmə, sistemli-struktur və sistemli-funksional, analiz və sintez, induksiya və deduksiya və s. kimi metodlar və prinsiplərdən geniş istifadə olunmuşdur.
Respublikası Prezidentinin fərman və sərəncamları, qanunlar, müvafiq dövlət qurumlarının siyasət və hesabat sənədləri, Energetika Nazirliyinin, Dövlət Statistika Komitəsinin, Dövlət Neft Fondunun, Azərbaycan Respublikasının Dövlət Neft Şirkətinin, Azərbaycan Dövlət Gömrük Komutəsinin, Azərbaycan Respublikası İqtisadiyyat Nazirliyinin, və digər qurum və şirkətlərin rəsmi elektron-məlumat bazaları, həmçinin müxtəlif elmi jurnalların və dövri mətbuatın məlumatları təşkil edir.
Dissertasiyanın elmi yeniliyi aşağıdakılardır:
rolu araşdırılmışdır;
neft layihələrinin uğurları sistemləşdirilmişdir;
neft layihələrinin həyata keçirilməsinin normativ-hüquqi bazası araşdırılaraq sistemləşdirilmişdir;
neft məhsulları bazarının şaxələndirilmə istiqaməti, ixrac perispektivləri dəyərləndirilmişdir; 98
Neft gəlirlərinin azalması və dünya neft bazarında qiymətlərin düşməsi ilə əlaqədar müqaisəli təhlilər aparılmışdır;
Neft və neft məhsulları ixracının tənzimlənməsinin təkmilləşdirilməsinin əsas istiqamətləri araşdırılmışdır;
əhəmiyyətli təkliflər işlənilmişdir;
Neft gəlirlərinin perspektiv sahələrə qeyri-neft sektoruna yönəldilməsi istiqamətləri dəyərləndirilmiş, əhəmiyyətli təkliflər irəli sürülmüşdür və s. Tədqiqatın praktiki əhəmiyyəti. Neft
strategiyasının əhəmiyyəti elmi əsaslandırılmışdır. Neft strategiyasının xarici ticarət əlaqələrinə təsiri araşdırılmış, müqaisəli təhlillər aparılmış, xarici ticarətdə neft və neft məhsullarının rolu dəyərləndirilmiş və praktiki əhəmiyyətli konkret təklif və tövsiyələr irəli sürülmüşdür. Dissertasiya işindəki araşdırma, təhlil və tövsiyələrdən müasir şəraitdə yeni neft strategiyasının işlənilməsində, bu mövzuda növbəti araşdırmaların aparılmasında istifadə oluna bilər. Dissertasiyanın strukturu. Magistr dissertasiyası giriş, 3 fəsil, nəticə və təkliflər, habelə istifadə edilmiş ədəbiyyat siyahısından, резюме, summary ibarət olmaqla 94 səhifə həcmindədir. Dissertasiyada 13 cədvəl, 3 diaqram, 4 qrafik, 1 şəkildən istifadə edilmişdir. Dissertasiyanın birinci fəsilində, Azərbaycanın neft strategiyasının mahiyyəti araşdırılmış, 1994-cü ildə imzalanmış ―Əsrin müqaviləsi‖nin ölkəmizin neft strategiyasının inkişafındakı rolu dəyərləndirilmiş, neft layihələrinin kəyata keçirilməsinin ölkəmizin iqtisadi və sosial inkişafına təsiri qiymətləndirilmiş, neft layihələrinin normativ-hüquqi bazası arşdırılmış və sistemləşdirilmişdir. Dissertasiyanın ikinci fəsilində, neft strategiyasının müasir vəziyyəti və onun xarici ticarət əlaqələrinə təsiri araşdırılmış, Azərbaycanın xarici ticarət əlaqələrində neft və neft məhsullarının rolunun artması müqayisəli təhlil edilmiş, ölkəmizin xarici ticarət əlaqələrinin şaxələnmə istiqamətləri araşdırılmışdır, neft sənayesinin inkişaf istiqamətləri təhlil edilmiş, SOCAR-ın yeni layihələri dəyərləndirilmişdir. Cədvəl və diaqramlar qurularaq müqayisəli təhlil aparılmışdır. Dissertasiyanın üçüncü fəsilində, Azərbaycanın neft strategiyası və onun xarici ticarət əlaqələrinə təsirinin təkmilləşdirilməsi istiqaməti araşdırılmış, bu istiqamətdə xarici ölkə təcrübəsi araşdırılmış, neft və neft məhsullarının ixracının perspektivləri qiymətləndirilmiş, neft gəlirlərinin perspektiv sahələrə yönəldilməsi, ölkə gəlirlərinin 99
stabilliyinin və artasının təmin edilməsi üçün əhəmiyyətli təkliflər irəli sürülmüşdür. Azərbaycan Dövlət Neft Fondunun ölkəmizin iqtisadi və sosial inkişafındakı rolu dəyərləndirilmişdir, neft və neft məhsullarını bazarının dövlət tənzimlənməsinin səmərəliliyinin artırılması məqsədi ilə görülən işlər araşdırılmış, neft gəlirlərinin ixracyönümlü sahələrə yönəldilməsi məsələsi, yeni neft strategiyasının proqnozlaşdırılma istiqamətləri, neft məhsulları ixracının genişləndirilməsi istiqamətləri araşdırılaraq təhlil edilmişdir, nəticə və təkliflər verilmişdir.
Yüklə 0,97 Mb. Dostları ilə paylaş:
|